دانستنیهای علمی
اقاقیا گیاهی سریع الرشد که بومی جنوب آمریکا می باشد. اقاقیای توپی مورد علاقه ی بسیاری از طراحان پارکهای زیبا یا خیابان های شهری می باشد .تا کنون ۲۰ گونه اقاقیا شناخته شده است. با این که زادگاه نخستین این گیاه آمریکا است ، امروزه در بیش تر نقاط کره ی زمین از جمله ایران ، این گیاه یافت می شود و آن را به عنوان یک درخت زینتی و نیز صنعتی به کار می گیرند. واریته های متعددی از این گیاه شامل انواع بدون خار و مجنون موجود است. واریته گل صورتی، دارای گل های صورتی رنگ معطر، از گونه نام برده، بیشترکاشت می شود
خصوصیات ظاهری
اقاقیا گیاهی برگ ریز بوده و هم خانواده نخود و لوبیا می باشد. خوشه های معطر گلها از آن آویزان است و معمولا خوشه های گل سفید رنگ دیده می شود و در گونه های پرورش یافته ی این گیاه رنگ های دیگر هم دیده می شود . در اروپای غربی درخت مورد علاقه پارکها می باشد. این گیاه درخت یا درختچه ای زینتی و گلدار است و ارتفاع این گیاه ، گاهی به ۲۵ تا ۳۰ متر نیز می رسد. میوه ی اقاقیا دارای پوستی صاف و قهوه ای رنگ به شكل نیام بوده كه حاوی چندین دانه می باشد . ریشه های اقاقیا گسترده و فیبری با عمق متوسط و گره های تثبیت کننده نیتروژن هستند. برگ های اقاقیای معمولی مرکب و به رنگ سبز نزدیک به آبی است و هر برگ از ۶ تا ۲۰ برگچه ی گرد و کوچک تشکیل شده است . گل های سفید، درشت و خوشبوی آن به شکل خوشه ای از ساقه ها آویزان بوده و نمای بسیار زیبایی از این درخت بر جا می گذارند.
شرایط محیط رشد
اقاقیا گرما و سرمای شدید را تحمل کرده و در خاک های خشک و ضعیف نیز خوب رشد می کند. در مکان آفتابی، در هر نوع خاک به شرط آنکه غرقاب نباشد رشد می‌کند. حداقل دمای قابل تحمل ان ۱۵ـ درجه سانتیگراد است. شاخه‌های درخت شکننده هستند و ممکن است در اثر بادهای شدید آسیب ببینند. اقاقیا در هوای خشك و آفتابی به خوبی رشد می كند و در روزهای نخستین خرداد ماه گل می دهد . این گیاه در خاك های آهكی و شیرین و حاصلخیز ، كه آب فراوان در خود نگاه نمی دارد ، خوب رشد می كند
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی
چوب اقاقیا سخت و بادوام است و دیر می پوسد و بیشترین کاربرد آن در طراحی فضای سبز برای ایجاد سایبان، خیابان ، برای کنترل فرسایش خاک است. برای ساختن ستون ها و داربست معادن و همچنین ساختن مبل و صندلی استفاده می کنند . جالب است بدانید که با الیاف درخت اقاقیا طناب درست می کنند و از پوست آن نیز استفاده می کنند . پوست درخت اقاقیا کمی ملین است ولی اگر به اندازه ی زیاد خورده شود ، مسهل قوی است و مقدار زیادی آن سمی می باشد . برگ اقاقیا نیز ملین بوده و دم کرده ی برگ و گل اقاقیا سردرد های مزمن را بهبود می بخشد. گل های اقاقیا دارای شهد فراوان است و زنبور عسل علاقه ی زیادی به آن دارد . گل اقاقیا کمی آرام بخش ، نیرو زا و ملین می باشد . با این گل ، نان شیرینی ، نوشابه های معطر و فرآورده های زیبایی به دست می آورند و گاهی با استفاده از گل های رنگی آن ، ابریشم ، پنبه و کاغذ را رنگ می کنند.
آفات و نحوه مبارزه با آن
از آفات مهم اقاقیا چوب خوار می باشد که در فصل بهار با سم روغنی سم پاشی کرده و سه هفته پس از اولین نوبت، این کار را تکرار نمایید. آفت دیگر شته می باشد که در هنگام نیاز سم پاشی کنید و برگ های آلوده را از بین ببرید.
نحوه تکثیر گیاه
جهت تکثیر درخت زینتی اقاقیا از طریق کاشت بذر و یا جدا کردن و کاشت ریشه جوشها در فصل پاییز و یا قلمه‌های ریشه در فصل زمستان اقدام می کنند. روش دیگر اینکه اقاقیای معمولی را با کاشتن دانه ی آن در فصل بهار و در هوای آزاد يا جدا كردن و كاشتن پاجوش های ريشه دار در پاییز زیاد می کنند و برای زیاد کردن گونه های دیگر اقاقیا ، آن ها را روی اقاقیای معمولی پیوند می زنند.
