گیاه بزشکیگیاهان دارویی

درباره گیاه افسنتین

اشتها را تحریك می کنم و اختلالات معدی را از بین می برم. برای درمان کابوس، لقوه و بی حسی اعضا مفیدم. دوست صمیمی کبد هستم.فارسی من «خاراگوش» و «مروه» است، ولی در داروخانه ها و عطاری ها به من «افسنتین» می گویند. در کتب قدیم «کشوتا» و «شيح رومی» به من لقب داده اند، عربي من «فترق» است و در مصر به يك نوع من «دسيسه» و کوهی مرا «ربل» گویند. ترکی من «قوت اوذی» است، گیاه من بين بوته و درخت بوده و گل آن شبیه گل بابونه گاو چشم است. من دارای انواع و اقسام خراسانی، نبطی، رومی، سویسی، بلژیکی و فرانسوی هستم. يك نوع من که در سواحل دریای مازندران از گیلان تا آستارا می روید، در اطراف رشت به آن «واش» و «گندواش» گویند و گیلانیان جوشانده آن را به مقدار کم برای رفع اختلالات معدی و زیاد شدن اشتها و درمان یبوست می نوشند. من دارای طعمی تلخ بوده، و ایرانیان تلخی مرا شبیه تلخی «صبر» می دانند و در کتاب مقدس انجیل تلخی حقیقت را به تلخی من تشبیه کرده اند. وقتی گیاه من گل کرد، بایستی آن را چید و در سایه و جای خنك آویزان کرد تا خشك شود. نوع وحشی من مفیدتر از انواع پرورش یافته است.پزشکان و داروسازان سنتی ایران مرا داروی ضد کرم و مقوی معده و اشتها آور می دانستند. من مسهل صفرا و با اسطوخودوس و افتیمون مسهل سودا بوده، برای سردرد ، لقوه، فلج، و بی حسی اعضا مفید می باشم. برای درمان کابوس، سرگیجه، مالیخولیا نیز سودمندم. دوست کبد و درمان ورم طحال و رحم می باشم و مرا برای درد اعصاب و بواسير و ورم چشم تجویز می کنند.من با اینکه قاعده آور نیستم، برای دخترانی که به علت ضعف دچار یائسگی پیشرس شده اند، مفید بوده و عادت ماهانه زنان را منظم می کنم. چون مرا ساییده، در پارچه کتان بسته و آن را در آب جوش فرو برده روی پلک چشم بگذارند، لکه های قرمز چشم را که در اثر ضر به پیدا شده باشد، برطرف می کنم . زیرا من خون را به سوی خود جذب می کنم، ضماد پخته من برای درد چشم و ورم آن سود دارد، و با عسل جهت رفع آثار بنفشی که زیر پلک چشم پيدا می شود نافع است.چون برگ بوته مرا در آب یا الکل ویاروغن بجوشانند، و با آن گوش را بخور دهند، درد آن را ساکت می کنم و ورم بناگوش را التیام می دهم و چرك و عفونت گوش را از بین می برم. چکاندن جوشانده من برای سنگینی و عفونت گوش که در اثر آب رفتن در آن پیدا شده باشد نافع است.من ضد عفونی کننده و کرم کش قوی و ضد حشره می باشم. گذاشتن من در صندوق و کمد مانع بید زدن لباس می شود، و چنانچه مرا با مرکب مخلوط کرده، و با آن کتاب بنویسند، مانع تغيير رنگ آن شده و اوراق آن را از شر حشرات و موش محفوظ می دارم. اگر مرا با روغن مخلوط کرده، بر بدن بمالید پشه و مگس به شما نزديك نخواهد شد. و در گذشته که پنی سیلین و داروهای میکرب کش کشف نشده بود، من بهترین داروی ضد میکرب بوده و در مواقع شیوع امراض مسری مانند طاعون مرا تجویز می کردند. من تب بر وضدیرقان بوده و برای جلوگیری از آب آوردن نسوج به کار می روم. من در درمان اسهال مزمن معجزه می کنم وضد نفخ می باشم و برای امراض نوبه ای سود فراوان دارم، ضماد پخته نمك زده من درروی زخم های عفونی و گنده تاول، اثر ضدعفونی کننده و التیام دارد. برای این کار نیز می توان از تنتور من استفاده کرد. من سرعت جریان خون را زیاد می کنم و خون را به سوی خود جذب می نمایم ، برای رفع ترشحات زنانه می توانید از من استفاده کنید. ممکن است بعضی ها نسبت به من حساسیت داشته یا از خوردن من ناراحت شوند، این اشخاص و بیماران عصبی و مبتلایان به خونریزی بایستی از خوردن من پرهیز نمایند، روی هم رفته مصرف من به طور مداوم جایز نیست و بایستی با فاصله انجام گیرد.سمت مورد استفاده من برگ و سر شاخه های گلدار من است، مقدار خوراك آنها نیم تا دو گرم به عنوان مقوی معده، دو تا سه گرم برای دفع کرم، به مدت پنج روز متوالی است.دم کرده و تا ده گرم من دريك لیتر آب بدون قند، به عنوان تب بر به کار می رود. قند از تأثیر من می کاهد. خیسانده ۳۰ تا ۱۰۰ گرم گیاه من درهزار ، بهتر از دم کرده آن است. در موقع تب و لرز موقعی که گنه گنه و داروهای دیگر مؤثر واقع نشوند، شراب من اثر آنها را زیاد می کند.من در اطراف تهران – ارتفاعات دماوند – در آذربایجان، خراسان، ییلاق عمارلو – بین چرم کش و شورین ۔ نیز می رویم.

افسنتین دریایی

گیاه شناسان جدید مرا «افسنتین دریایی» نامیده اند. عربی من شیح البحر است. من در شمال غربی ایران، مخصوصا سواحل دریاچه رضائیه و اطراف شاهپور تا میانه در کنار مرداب ها و شوره زارها و همچنین در بلوچستان بطور خودرو به عمل می آیم. خواص من بين درمنه ترکی و افسنتین است. سرشاخه های گلدار و برگ من – مقوی معده ، ضد کرم ، درمان مرض قند وضد صرع است. برای دفع کرم بایستی چهارتا هشت گرم سر شاخه گلدار و برگ مرا جوشانده، و صبح ناشتا پس از شیرین کردن نوشید، و برای دفع کرمك می توان این جوشانده را تنقیه کرد. مقدار خوراك سر شاخه های خشك و برگ من چهار تا هشت گرم برای اشخاص بالغ و يك تا دو گرم برای اطفال است که بطور گرد کوبیده جوشانده و تنقیه مصرف می شود. ماده عامله من شبیه سنتونین است و چون دارای اثرسمی است، نبایستی زیاد مصرف شود. وجود من در اطراف دریاچه حوض سلطان چندان تطعی نیست.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا