هسته دار

سفیدک پودری هلو و شلیل

سفیدک پودری هلو و شلیل که عامل بیماری قارچ می باشد و بیشتر به میوه ها حمله می کنند، و برگ های پیر به دلیل مقاومت بالاتر بندرت مورد حمله این بیماری قرار می گیرند. در ادامه از مجله کشاورزی گلستان موج به بررسی این بیماری می پردازیم.

سفیدك پودری هلو و شلیل

نام علمی : Peach powdery mildew

بیماری سفیدک سطحی یا سفیدک نمدی هلو اولین بار در ایران دراطراف تهران درسال ۱۳۲۶ توسط اسفندیاری گزارش شده است. معمولا درهرجا كه هلو كشت می‌شود بیماری نیز دیده می‌شود، علاوه بر هلو به شلیل نیز حمله می‌كند. عامل بیماری قارچ Sphaerotheca pannosa var. Persica است. علت نامگذاری آن به پانوزا بواسطه تولید حالت نمدی است. قارچ انگل اجباری است و نمی توان آن را روی محیط كشت پرورش داد. این قارچ زمستان را به دو صورت ریسه درجوانه و بصورت كلیستوتیسیم می‌گذراند.نشانه‌های بیماری روی برگ در ابتدا بصورت ایجاد لكه‌های سبز كمرنگ و یا مایل به قهوه‌ای ودرنهایت تشكیل بافت نمدی است.

برگهای پیر بندرت مورد حمله قارچ قرار می‌گیرند و مقاومند. خسارت بیماری در حالتی كه به میوه حمله می‌كند فوق‌الاده زیاد است زیرا ارزش و بازار پسندی میوه بطور محسوس تقلیل می‌یابد. روی میوه لكه‌ها گرد هستند. اگر میوه سبز باشد لكه سفیدرنگ و اگر میوه متمایل به قرمز رنگ باشد لكه زرد چركین به نظر می رسد. قسمتهای لكه‌دار میوه سفت و سخت شده و از رشد طبیعی باز می‌ماند. سرشاخه‌های مبتلا به قارچ باریك و ضعیف مانده وجوانه‌های آنها كوچك می‌شود.

روش های کنترل بیماری سفیدک پودری هلو و شلیل

كنترل مكانیكی سفیدک پودری هلو

آبپاشی، باران، آب سردوگرم ، ازبین بردن غشای نمدی ازجمله اقداماتی است كه دركاهش بیماری موثر است.

كنترل بیولوژیكی سفیدک پودری شلیل

قارچ عامل بیماری در مناطق مرطوب بوسیله تعدادی قارچهای هیپرپارازیت كه مهمترین آنها Cicinobolus cesatii می‌باشد پارازیته شده‌اند و ازبین می روند ویا لااقل كاهش می‌یابد.

كنترل زراعی سفیدک پودری هلو

حفظ حاصلخیزی خاك، هرس و واریته‌های مقاوم(ارقام هلو مخملی، كاردی و حاج كاظمی نسبت به بیماری حساس و ارقام پائیزه مقاومند.)

توصیه‌ها در بیماری سفیدک پودری گیاهان

بهترین زمان سمپاشی بعد از ریختن گلبرگها و تشكیل میوه است. درصورت لزوم ۷-۳ نوبت سمپاشی انجام می‌گیرد. نوبت اول سمپاشی مهم است و سمپاشی‌های بعدی به فاصله ۱۰ روز انجام می‌پذیرد. دینوكاپ(كاراتان) LC EC 35% و ۱ درهزار ۲- دینوكاپ(كاراتان) FN-57 WP18.25% و ۱ درهزار ۳- سولفور(الوزان- كوزان) WP80-90% و ۴-۳ درهزار ۴- بنومیل(بنلیت) WP 50% و ۰٫۵ درهزار

نشانه های بیماری سفیدک پودری

علایم بیماری سفیدک پودری هلو را می­توان درتمام مدت سال روی درختان آلوده مشاهده کرد. اوایل بهار چند هفته پس از باز شدن برگها تا اواخر تابستان نشانه بیماری روی برگ و میوه کاملاً مهشود است. در اواخر پاییز وزمستان که درخت برگ ندارد باید سرشاخه های درخت بیمار را معاینه کرد. تشخیص بیماری در جوانه ها تنها به روش رنگ آمیزی ومشاهده آنها زیر میکروسکوپ میسر است.

این بیماری به برگ، شاخه جوان ومیوه حمله می­کند و روی هر یک از اندامهای آلوده نشانه ویژه ای به شرح زیر دارد:

روی برگ  سه تا چهار هفته پس از باز شدن برگهای درخت، چنانچه آنها را مخصوصاً برگهایی را که د رانتهای سر شاخه قرار دارند- به دقت بنگریم لکه های کوچک بی شکلی شبیه به قطره آبی که روی کاغذ خشک کن قرار گرفته باشد به رنگ سفید تمیز در سطح بالایی و گاهی زیرین آنها دیده می شوند.

دو سه روز بعد از این حالت که سطح لکه ها کمی وسیع تر شد چنانچه با مالش انگشت لکه های مذکور را زایل گردانین، می بینیم بشره برگ در محل لکه ها سبز کم رنگ و مایل به قهوه ای شده است. به تدریج که لکه های برگ پیشرفت می کنند و بزرگ تر می شوند، تغییر رنگ اپدرام بیشتر شده و بافت برگ در محل لکه ها کمی برجستگی یا فرورفتگی پیدا می کند. برگ غالباً کمی چیندار شده و به آن می ماند که رگبرگ اصلی کوتاه شده باشد. دو نیم پهنک برگ حول رگبرگ اصلی و به سمت بالا برگشته، پیچ و تاب می خورند.

نمایان شدن لایه های قارچی روی برگ های شلیل و هلو

در این موقع بیشتر سطح برگ پوشیده از لایه آردی شکل قارچ بوده، پهنک برگ در آن قسمتها قهوه ای است. مشاهده این نوع برگهای فاسد شده روی یک شاخه های جوان به ویژه در قسمتی که ۳ تا ۴ برگ به جوانه انتهایی مانده است به آسانی میسر است و رویت آنها روی نهال ها و پایه های نرک هلو به مراتب آسان تر و تعداد آنها نیز فراوان تر است. برگهای پیر به ندرت مورد حمله قارچ قرار می گیرند و تقریباً مقاومند. روی میوه-زیان بیماری در حالتی­که به میوه حمله کند فوق­العاده زیاداست زیرا ارزش میوه و بازارپسندی آن به­ طور محسوسی تقلیل می­یابد. بیماری در مرحلة معینی از رشد میوه، به آن حمله ولکه­های غالباً گرد ایجاد می­کند. اگر میوه سبز باشد لکه سفید و چنانچه متمایل به قرمز باشد لکه زرد چرکین است.

قارچ روی میوه شلیل و هلو

فعالیت و تاخت و تاز قارچ روی این قبیل میوه ­ها که در این هنگام ۱ تا 2/5 سانتی­متر قطر دارند موجب توقف رشد وریزش آنها می­گردد. تعداد کمی از میوه ها نیز خشکیده، روی درخت باقی می­مانند به­طوری­که در بهار سال بعد هم می­توان آنها را روی درخت دید. بقیة میوه­های آلوده درخت وهمچنین میوه هایی که دیرتر مورد حمله قرار گرفته­اند به رشد خود ادامه می­دهند. قارچ نیز فعالیت و رشد کرده، روی گوشت میوه اثر می­گذارد. قسمتهای لکه­دار میوه سخت وسفت­شده، از رشد طبیعی باز می­مانند ودر نتیجه ممکن است میوه تا اندازه­ای بدشکل شود.

قطر لکه­ های بیماری روی میوه از چند میلی­متر تا چند سانتی­متر متغیر است. گاهی لکه­ها تا نصف سطح میوه را اشغال می­کنند(شکل۳-۴،ب) وگاهی میوه در محل لکه­ ها ترک برمی­دارد. کمی یا زیادی آلودگی میوه تا اندازه­ای به ارقام هلو مربوط است. روی سرشاخه-اوایل فصل بهار که برگهای جوان ولطیف درخت زیاد و روبه رشد و ازدیادند، سفیدک روی همان برگها دیده می­شود وکمتر به سرشاخه سرایت می­کند، ولی در اواخر بهارکه از یک طرف تعداد زیادی از برگها به حدبلوغ می­رسند ومقاوم می­شوند و از سوی دیگر شدت بیماری به حداکثر خود می­رسد.

سرشاخه ­ها مورد حمله قرار می­گیرند و از یک قشر نازک نمدی شکل که اجتماعی از ریسه­های درهم پیچیدة قارچ است پوشیده می­شود. سرشاخه­های مبتلا غالباً کم­رشد، باریک وضعیف مانده، جوانه­های آنها کوچک می­شوند. در فصل پاییز معمولاً در باغهای آلوده، روی درختان مبتلا، تعداد زیادی سرشاخه­های جوان پوشیده از پوششی نمدی شکل که دارای تعداد زیادی نقاط تیره­رنگ(کلیستوتس­های قارچ) است­و۲تا۳سانتی­متر انتهای آن خشکیده، نظربیننده را به­خود جلب می­نماید

عامل بیماری سفیدک پودری

عامل بیماری سفیدک پودری سطحی هلو و شلیل در بیشتر مواردSphaerotheca pannosa است. ریسه­های آن در سطح اندامهای میزبان مستقر شده و مکینه­های آنها داخل سلولهای اپیدرم میزبان نفوذ می­کنند. میسلیوم­ها و اندامهای تولیدمثل غیرجنسی آن روی شاخ وبرگ میزبان به­قدری زیادند که قشر نمدی شکلی را به­وجودمی­آورند. علت اینکه اپی­تت قارچ pannosa نامیده شده است نیز همین ویژگی است. معمولاً روی گیلاس، آلبالو وگوجة­وحشیPodosphaera clandestina ( که مترادف آن P.oxycanthae است) وروی زردآلو P.tridactyle عامل سفیدک پودری هستند. میسلیوم Sphaerotheca pannosa سفید است، ریسه­ ها نازک و ۳ تا ۷ میکرومتر قطر دارند.

کنیدی­ها در زنجیر و روی کنیدیوفورهای افراشته به­وجود می­آیند. کلیستوتس­ها به رنگ قهوه­ ای تا قهوه­ ای تیره و گروهی بوده، قطرشان ۸ تا ۲۵ میکرومتر است. زواید کلیستوتس در نیمة پایین آن مستقر بوده، اغلب کوتاه هستند؛ طول آنها به ۵/۰ تا ۲ برابر قطر کلیستوتس می­رسد. زواید بنددار، بی­رنگ تا زرد-قهوه ­ای هستند. درخصوص قارچهای مولدسفیدک پودری روی درختان میوة هسته­دار در ایران بررسی جامع به­ عمل نیامده است.

چرخه بیماری سفیدک پودری شلیل

قارچ S.pannosa(واحتمالاً دیگر گونه­های مولد سفیدک پودری در درختان میوة هسته­دار) به شکل میسلیوم در فلسهای داخلی جوانه­هاس خفتة گلسرخ زمستان گذرانی می­کند. برگها به­محض خروج از جوانه­ها آلوده می­شوند. آلودگیهای ثانوی در تمام دورة فصل رشد ایجاد می­شوند. کنیدی­ها با باد انتشار می­یابند و اگرچه روی برگساره در دمای بین ۲۰تا ۳۷ درجة سانتی­گراد تندش پیدا می­کنند، ولی دمای بهینه برای آنها ۲۱درجه سانتی­گراد است. حساس­ترین زمان آلودگی برگساره در شب است که رطوبت نسبی بالا و فشار اسمزی برگها کم است.

در اروپا وقتی درجه حرارت بیش­از ۲۸ تا۳۰ سانتی­گراد یا رطوبت نسبی زیر۷۰ تا ۷۵ درصد باشد، بیماری کمتر بروز می کند. نقش کلیستوس های زمستان گذران در عفونتهای بهاری در ایم قارچ مشخص نشدهاست. آلودگیهای اول فصل بهار در زرد آلو و آلو بر اثر S.pannasa است، ولی درختان زردآلو، بعد از فصل برداشت مورد حمله Podosphaera tridactyla قرار می گیرند و نشانه های بیماری در سطح بالایی برگهای داخل تاج پوشش ظاهر می شوند و به احتمال زیاد پایداری و زمستان گذرانی این قارچ روی زردآلو به وسیله کلیستوس است.

در گیلاس و آلبالو قارچP.chandestina به شکل کلیستوس در برگهای ریخته بر کف باغ یا باقیمانده در چروکیدگیهای زاویه انشعاب شاخه ها یا شکافهای زیر پوست زمستان گذرانی می کند

مبارزه با بیماری سفیدک پودری

برای مبارزه با سفیدک حقیقی درختان میوه هسته دار می توان از قارچ کشها استفاده کرد، میزبانهای آلوده را حذف نمود یا از ارقام مقاوم بهره گرفت. برای مبارزه با آلودگیهای میوه، موقع سمپاشی مهم است. حذف و انهدام بوته های گلسرخ آلوده واقع در مجاورت باغهای زردآلو، شلیل، هلو و آلو توصیه می شود. هر گونه عملیات باغبانی که موجب افزایش جریان هوا(در باغ و داخل تاج پوشش درختها) و کاهش رطوبت شود، در جلوگیری از بیماری و کاهش شدت آن موثر بوده، باید اعمال گردد.

از کاراتان به نسبت یک در هزار و همچنین الوزوال(گوگرد و تابل) به نسبت ۲ تا ۳ در هزار می توان برای کنترل سفیدک حقیقی هلو استفاده کرد. حداقل باید سه بار سمپاشی صورت گیرد. در صورت شدت بیماری دفعات سمپاشی هفت بار به فاصله ده روز از همدیگر نیز توصیه شده است. از قارچ کشهای جذبی مانند بنلیت (بنومیل) نیز می توان به نسبت ۵/۰ تا ۸/۰ در هزتر مصرف کرد.

مبارزه با سفیدک حقیقی هلو(و دیگر درختان میوه هسته دار) و کنترل آن به محض ظهور اولین علایم بیماری نسبتاً آسان و قرین موفقیت است در حالی که این امر در مراحلی که سفیدک بیشتر سر شاخه ها و برگهای درخت را پوشانده و پوشش آردی تشکیل داده، بسیار مشکل است. بهترین زمان سپاشی وقتی است که گلبرگها درخت ریخته و میوه تشکیل شده باشد. حداقل سه و حداکثر هفت بار- بسته به ضعف یا شدت بیماری- باید درختان شده باشد.

برای بیماری سفیدک چند بار باید سمپاشی کنیم ؟

برای سمپاشی و از بین بردن بیماری سفیدک پودری هلو و شلیل حداقل سه و حداکثر هفت بار بسته به ضعف یا شدت بیماری باید درختان مبتلا سمپاشی شوند. سمپاشی اول پس ار رزیزش گلبرگها و سمپاشی بعدی به فاصله ۱۰ تا ۱۴ روز به عمل می آیند. سمپاشی بعد از گل برای جلوگیری از آلودگی میوه حائز کمال اهمیت است. خزانه های بذری و پیوندی هلو باید مرتب به فاصله ۱۰ تا ۱۴ روز یکبار تا اواسط تابستان سمپاشی شوند. اگر دمای محیط کمتر از ۱۵ درجه سانتی گراد باشد، به جای الوازال از کاراتان استفاده شود.

در مبارزه با سفیدک حقیقی درختان میوه هسته دار، روش سمپاشی مهم است بدین معنی که هنگام سمپاشی باید دقت شود تمام قسمتهای درخت به ویژه دو سطح برگ و تمام سطح میوه و سرشاخه ها کاملاً به محلول سمس آغشته گردند. استفاده از قارچ کشهای بوپریمات با نام تجاری نیمرد در مبارزه شیمیایی با سفیدک پودری هلو و شلیل در ایتالیا نتایج خوبی داشته است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا