نقش گوگرد در خاک و کشاورزی

چهارمین عنصر ضروری برای گیاهان پس از ازت،فسفر و پتاس گوگرد محسوب می شود. با این تفاوت که نیاز گیاهان به این عنصر حتی بیشتر از فسفر می باشد. گوگرد عمد تا” در تولید اسیدهای آمینه و پروتئین نقش دارد. و کمبود آن باعث کاهش عملکرد کمی و کیفی محصول می شود.با توجه به اینکه اکثر خاکهای کشور و خصوصا خاکهای فلات ایران،قلیایی و آهکی می باشد. و از طرفی کمبود مواد آلی و بی کربناتی بودن اکثر آبهای آبیاری باعث محدود شدن حلالیت عناصر غذایی پرمصرف و ریزمغذیها می شود. و عملا” جذب این عناصر به کندی صورت می گیرد.بنابراین به دلایلی که ذکر خواهد شد. تغذیه گوگرد در گیاهان و مصرف آن اهمیت خاصی دارد.
PHاکثر خاکها ی کشور بیشتر از ۷٫۸و درصد آهک(TNV%) عموما” بیشتر از ۲۰ می باشد (میانگین ,TNV,PHخاکهای استان خراسان رضوی به ترتیب ۷٫۹۱ و ۲۲)، بنابراین خاکهای ایران ،عموما” دارایPH بالا، ماده آلی کم و میزان آهک نسبتا زیاد می باشد. و در این شرایط حلالیت برخی از عناصر غذایی از جمله فسفر،آهن،روی،مس و منگنز در محیط رشد رویشی، گیاهان بسیار کم است.

با توجه به آنچه که ذکر شد.استفاده از کودهای کشاورزی بعنوان اصلاح کننده خاکهای زراعی و عنصر مورد نیاز گیاهان ضروری است . در تحقیقی( ملکوتی و همکاران۱۳۸۵)که صورت گرفته،اثر گوگرد در اصلاح PHخاکهای آهکی بسیار مفیده بوده است. و با مصرف هر سه سال یکبار به میزان ۱تا ۲ کیلوگرم گوگرد در پای درختان به همراه کود حیوانی بصورت چالکود به مدت ۵ سال PHخاک پای درختان از ۸٫۲ به ۷٫۸ کاهش یافته است.( به ازاء هر ۰٫۱ کاهش PH جذب عناصر توسط گیاه ۲۰برابر افزایش می یابد) آزمایشات متعددی که صورت گرفته حکایت از آن دارد. که افزایش گوگرد میزان قابلیت جذب فسفر را در خاک افزایش می دهد

– افزایش حلالیت عناصر غذایی خصوصا” فسفر، آهن،روی،منگنز و از طرفی کاهش در مصرف کودهای فسفاته و ریزمغذیها
بهبود کیفی آب آبیاری
– رفع کمبود گوگرد مورد نیاز گیاه و افزایش عملکرد در واحد سطح
– اصلاح PHخاکهای شور و قلیا و آهکی
– کاهش تجمع نیترات در محصولات کشاورزی
– جلوگیری از گسترش قارچهای خاکزی به لحاظ خصوصیت قارچکشی گوگرد
– ضدعفونی کردن تدریجی خاک و کمک به سلامت محیط زیست و کاهش مصرفسهوم کشاورزی
شرایط لازم جهت جذب گوگرد توسط گیاه :
برای آنکه کود گوگردی مورد استفاده گیاه قرار گیرد. می بایست در ابتدا گوگرد به سولفات تبدیل شود. این امر به کمک باکتریهای تیوباسیلوس که در شرایط هوازی در خاک زندگی می کنند. امکان پذیر است. همانگونه که ذکر شد متاسفانه با توجه به کاهش شدید درصد مواد آلی در خاکهای زراعی کشور، تعداد این باکتریها کاهش یافته است. جمعیت این باکتریها در شرایط مطلوب یعنی مواد آلی کافی و رطوبت مناسب قادر به رشد و تکثیر می باشد. از این رو رعایت نکات فنی ذیل در جهت مصرف بهینه گوگرد ضروری می باشد.
– با توجه به کمبود مواد آلی دراکثر خاکها این کود را بهتر است به همراه کود حیوانی مصرف نمود.
– مصرف گوگرد در خاکهائیکه از نظر ماده آلی بسیار فقیرند، واز طرفی افزایش مواد آلی توسط کشاورز مقدور نیست توصیه نمی شود.
– رطوبت کافی در خاک موجود باشد. اثر رطوبت به حدی است که اگر حتی ۲تن گوگرد درخاک استفاده شود .بصورت ذرات ریز زردرنگ در سطح و یا در عمق خاک تا حدود یک سال بدون تغییر باقی می ماند.
– مقدار مصرف کود گوگردی براساس آزمون خاک و طبق توصیه کارشناسی صورت گیرد.
انواع کودهای گوگردی رایج در کشور به شرح ذیل می باشد.
– گوگرد گرانوله آلی حاوی ۴۰درصد گوگرد و ۴۰درصد مواد آلی و ۲۰درصد بنتونیت
– گوگرد گرانوله بنتونیت دار محتوی ۸۵ درصد گوگرد و ۱۵ درصد بنتونیت، این کود بصورت دانه ای(اندازه ذرات ۲تا۴ میلی متر)بوده و پس از تماس با رطوبت به کمک بنتونیت به حالت پودری شکل در می اید.
– گوگرد پودری(ساری کود)یا گوگرد کشاورزی محتوی حداقل ۹۵درصد گوگرد
– گوگرد گرانوله بنتونیت دار تیوباسیلوس،محتوی ۸۵درصد گوگرد و ۱۵درصد بنتونیت همراه باکتری تیوباسیلوس
– ضمنا گوگرد ناخالص که بصورت کلوخه ای از معدن استخراج می شود. چندان مناسب برای مصارف کشاورزی نمی باشد.

– مصرف این کود براساس آزمایش خاک و توصیه کارشناسی صورت گیرد. و بعنوان یک توصیه عمومی مقدار ۳۰۰تا ۵۰۰کیلو گرم در هر هکتار با در نظر گرفتن PHخاک و بی کربنات آب آبیاری و در صد اهک خاک مصرف شود. کلیه کودهای گوگردی رایج در ایران بایستی قبل از کشت و هر ۲ تا۳ سال یکبار مصرف شود. بهتر است این کود با دستگاه کودکار زیر بذر و یا حداقل قبل از شخم در سطح مزرعه پخش و با شخم یا دیسک زیر خاک برده شود. مصرف آن در باغات با توجه به نوع و شرایط باغ و سن درخت از ۵۰۰تا۱۰۰۰گرم برای هر درخت و الزاما” بصورت چالکود توصیه می گردد.

با توجه به اینکه متاسفانه انواع کودهای گوگردی با کیفیت متفاوت و بعضا نامناسب در بازار کشاورزی رایج است . با هدف اطلاع رسانی صحیح و دقیق به مصرف کنندگان محترم این کالا، در مطالب بعدی مقاله کاربردی تحت عنوان راهنمای کامل درخصوص شناسایی کود مناسب گوگردی برای کارشناسان و کشاورزان (که برای اولین بار تهیه شده) ارائه خواهد شد.

گوگرد :
به مقدار فراوانی در گیاه بویژه در برگها یافت میشود. گوگرد جزء تشکیل دهنده پروتئین در گیاه است، مهمترین عمل گوگرد شرکت در تولید اسیدهای آمینه و بدنبال آن سنتز پروتئین است. این عنصر جزء
مهمی در تشکیل ویتامینهای ضروری برایمتابولیسم گیاه است .
گوگرد بصورت آنیون سولفات SO4-2 در محلول خاک وجود دارد. برخی کودهای شیمیایی دارای مقادیر مناسبی گوگرد هستند. سوپر فسفات معمولی ۱۲% گوگرد، سولفات آمونیوم ۲۴% گوگرد، سولفات پتاسیم دارای ۱۷% گوگرد میباشد.
گوگرد در کنترل اسیدیته خاک و پائین آوردن phخاک و اصلاح خاک قلیایی و آهکی موثر است و چون با آب حل نمی شود و فرآیند اکسیداسیون گوگرد در خاک طولانیتر می باشد و لذا توصیه شده که از باکتری تیو باسیلوس برای تسریع در فرآیند اکسیداسیون استفاده شود .
خاک به عنوان بستر اصلی کشت گیاه و نیز محیطی منحصر به فرد برای انواع حیات محسوب می شود. کمبود مواد آلی از یک سو و آهکی و قلیائی بودن اراضی کشاورزی از سوی دیگر موجب پدیدار شدن انواع ناهنجاری ها، افت پتانسیل در تولید محصولات کشاورزی، کاهش سطح حاصل خیزی خاک های زراعی و بحران های زیست محیطی می شود. با توجه به اثرات مفیـد کاربـرد گوگرد در طبیعت، استفاده از این محصـول به عنوان کود و سموم برای از بین بردن ناهنجاری های خاک،‌ نقش به سزایی دارد .
گوگردبه علت دارا بودن خاصیت قارچ کشی ، خاک را ضد عفونی می کند
گوگرد بعد از ازت، فسفر، پتاس، چهارمین عنصر پر مصرف برای گیاهان به شمار می رود با توجه به اثرات مفید گوگرد در از بین بردن سفیدک مو (انگور) به توصیه ی کارشناسان استفاده از آن برای حفظ نباتات و از بین بردن کرم سفید ریشه و حشرات موذی ضروری می باشد. مصرف گوگرد باعث پائین آمدن (PH) خاک شده و این امر دسترسی گیاه را به عناصر ذخیره شده در خاک آسان می کند .
گوگرد :
به مقدار فراوانی در گیاه بویژه در برگها یافت میشود. گوگرد جزء تشکیل دهنده پروتئین در گیاه است، مهمترین عمل گوگرد شرکت در تولید اسیدهای آمینه و بدنبال آن سنتز پروتئین است. این عنصر جزء مهمی در تشکیل ویتامینهای ضروری برای متابولیسم گیاه است .
گوگرد بصورت آنیون سولفات SO4-2 در محلول خاک وجود دارد.

در گیاهان کمبود گوگرد به صورت رنگ پریدگی و زردی در برگهای جوان و قسمتهای انتهایی گیاه ظاهر می گردد. کمبود گوگرد آثار مهمی در کاهش رشد گیاه داشته ، ساقه ها نازک و برگها پیچیده می گردد. در گیاهان کمبود گوگرد موجب تجمع ازت غیرپروتئینی می شود و مصرف این گیاهان برای حیوانات نشخوار کننده مضر و زیان آور است. همچنین کمبود گوگرد موجب تجمع نیترات در گیاهان شده که برای حیوانات مصرف کننده سمی می باشد .
گوگرد، عنصری حیاتی برای تغذیه گیاهان است و نقش آن برتر از فسفر می‌باشد. نقش گوگرد در گیاهان، به طور عمده ساخت پروتئین، روغن و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. مقدار گوگرد مورد نیاز برای برداشت هر تن دانه‌های روغنی ۱۲ کیلوگرم، برای بقولات ۸ کیلوگرم و برای غلات ۴ کیلوگرم است. در ذکر اهمیت گوگرد از دید تغذیه گیاه، همین کافی است که در اکثر محصولات کشاورزی نسبت ازت به گوگرد (N/S) لازم است در محدوده ۱۵-۱۰، و در دانه‌های روغنی این نسبت برای دستیابی به افزایش عملکرد و بهبود کیفیت، باید کمتر از ۱۰ باشد
( توصیه ) استفاده از هر نوع کود در راستای اصلاح و تقویت خاک زمین زارعی و باغات بر اساس نتیجه آزمون خاک ، صرفاٌ با نظر کارشناسان مجرب و مهندسین سازمان جهاد و کشاورزی منطقه خود انجام داده و به آنان اعتماد نمائید.
گوگرد پالایشگاهی با خلوص ۹۹/۵ %
گوگرد معدنی با خلوص ۲۵ الی ۴۰ %
گوگرد پالایشگاهی نوع گازی به رنگ زرد طلایی
گوگرد پالایشگاهی نوع نفتی به رنگ زرد قناری
گوگرد کلوخه ، پودری و میکرونیزه

تولید اسید سولفوریک
تولید کــود کشـاورزی
و لاستیک سازی ، باروت ، کبریت سازی ، قند و شکر و نشاسته، حشره کشها و شوینده ها ، صابون ، فرآوری خشکبار ، ضد عفونی سرد خانه ها