نکات کاربردی درتغذیه درختان گردو و سیب

اهمیت تغذیه درختان میوه

تغذیه گیاه یکی از عوامل مهم در بهبود کیفی و کمی محصول به شمار می آید که باعث بهبود رنگ، طعم و شکل میوه، کاهش ریزش میوه، افزایش مقاومت در برابر آفاتو امراض و ایجاد مقاومت در برابر سرما می گردد. در تغذیه صحیح گیاه نه تنها باید هرعنصر به اندازه کافی در دسترس گیاه قرار گیرد، بلکه ایجاد تعادل و رعایت نسبت میانمیزان عناصر مصرفی از اهمیتی ویژه برخوردار است، زیرا در حالت عدم تعادل تغذیه ای با افزون تعدادی از عناصر غذایی نه تنها افزایش عملکردی رخ نمی دهد، بلکهاختلالاتی نیز در رشد گیاه ایجاد شده و در نهایت افت محصول خواهیم داشت. ازآنجایی که این فاکتور براحتی تحت کنترل زارع یا باغدار می باشد لذا باغدار یا زارعمی تواند از طریق شناخت عناصر غذایی مورد نیاز گیاه نقش به سزایی در مدیریتمزرعه یا باغ داشته باشد

درختی خزاندار و بزرگ گسترده اما نه زیاد متراکم می باشد.توجه قابل ملاحظه ای بهفواید گردو در سلامتی انسان شده زیرا که مصرف میزان متعادل ان سطح کلسترول دلیپوپروتئین کم تراکم را تا حدود ۱۶ ٪در مردان کاهش یدهد.نشان داده شده که اینمیزان کاهش برای کم کردن خطر احتمالی جمله های مغزی و قلبی کافی می باشد . گرده افشانی توسط باد انجام میشود.در اب و هوای معتدله خنک تا گرم رشد خواهدکرد.اقلیم های خنکتر نیاز به ازقام زود بالغ دارند.دماهای خیلی بالا بیشتر از ۳۸ درجه می تواند به پوست سبز اسیب برساند و باعث کیفیت ضعیف مغز شود . سرمای دیر رزس بهاره می تواند به گل ها و شاخه های جدید اسیب بزند نیاز ابی ان حداقل ۷۶۰ میلمتر بارندگی مورد نیاز بوده و ابیاری در مناطق خشکترمفید خواهد بود.کمبود ابیاری)جایی که تنش ملایم اب در اواسط فصل پس از گلدهیاما قبل از اینکه گیاه برای پر کردن نات نیاز شدید به کربوهیدرات داشته باشد بکاربرده میشود(ممکن است گلدهی و تولید نات را بهبود بخشیده و رشد رویش را کاهشمیدهد هوای مرطوب در زمان برداشت باعث لکه دار شدن مغز و پوسته چوبی میشود.درختاندر سطح ایستایی بالای اب در خاک می تواند اسیب ببیند و نیاز به زه کشی خاک تاعمق ۳ متر دارند.حساس به پوسیدگی قترچ ریشه در شرایطی است که به مدت طولانیدر معزض خاک مرطوب قرار می گیرد هوای خنک و مرطوب بهار را نمی پسندد.این شرایط درختان را به سوختگی باکتریایی مستعد سازد . اگر در معرض بادهای مستمر قرار گیرد بسیار کند رشد کرده و محصول میدهد . تکثیر معمولا از طریق پیوند است وگاهی کوپیوند وصله ای.در مناطق گرم ممکن استبا استفاده از پیوندک خفته در فضای باز انجام شود.در پایه و پیوندک هاب ضعیف ترنیاز است که از پیوندک رومیزی و دمای ۲۶ تا ۲۸ درجه استفاده گردد.کارهای اخیرنشان داده است که میتوان با استفاده از اگروباکتریوم که تومورهای در قلمه شاخهتحریک کرده از انها ریشه هایی به اسانی بیرون می اید گردو ابتدا در سیستم مربعی با فواصل ۱۲ تا ۱۸ متر کاشته می شد. ارقام کالیفرنیاییجدید بسیار متراکم بوده و سیستم مربعی ۹ متر توصیه میشود تربیت و هرس نخستین یصورت پیشاهنگ مرکزی صورت گرفته و پس از ان هرس کمتری موردنیار است . دختان خوب در سالهای ۴ تا ۵ و ارقام ضعیف سالهای ۸ تا ۱۰ اولین بار برداشت میشود . زمان باروری و تولید کامل سالهای ۱۰ تا ۲۰ زمان شکفتن جوانه در بهار است و زمان گلدهی ۱۰ تا ۱۲ روز پس از باز شدن حوانهازاد است و تمام گلهای ماده ۱۵ تا ۱۸ روز دیرتر نیاز به ازت و پتاسیم متوسط و مقدار کمی فسفر نیاز دارد.گردو به کلسیم پاسخ داده ودادن اهک مفید است.
عمر معمول باردهی ۵۰ تا ۱۰۰ سال است

تا کنون در مورد میزان مصرف آب در باغهای گردو بررسی کاملی انجام نشده،زیرا اینکار مستلزم آزمایشهای پیگیر و مداومی است که بتواند مقدار آب مورد نیاز درختگردو را،با توجه به رطوبت خاک به وسیله تانسیومتر مشخص کند .

در طول دوره رشد گیاهی،درخت گردو مراحل مختلفی را می گذراند که طی اینمراحل غفلت در آبیاری نه فقط محصول سال،بلکه تولید کمی و کیفی سالهای آینده رانیز مورد تهدید قرار می دهد.

– اثرهای تخریبی کمبود آب بر اندازه میوه و رشد گیاهی – خرداد
– اثرهای تخریبی کمبود آب بر تشکیل جوانه های میوه دهنده سال بعد و بر مغزگردوی سال – تیرماه
– اثرهای تخریبی کمبود آب برکیفیت کامل مغز گردوو خشبی شدن شاخه هایسال – در مرداد و شهریور
باید دانست ارقامی که میوه آنها جانبی است در مقابل کمبود آب حساس تر از ارقامیهستند که میوه آنها انتهایی است.بنابراین در شرایط کم آبی به منظور رفع اثرهای اینکمبود،اولا باید ارقامی انتخاب شود که میوه آنها انتهایی باشد،ثانیا آب مورد نیاز آنهاباید قبلا پیش بینی و تامین و از هدر رفتن آب با تدبرهای لازم جلوگیری شود
چون تبدیل عناصر معدنی برای رشد کامل اندامهای مختلف گیاه به آّب و قدرت تحرکآن متکی است،کمبود آب،یا خشکی خاک،عمل جذب عناصر غذایی ونحوه استفادهازآنها را مختل می کند و به خطر می اندارد.درمناطقی که بارندگی کم و توزیع آننامناسب باشد آبیاری درختان گردو ضروری است.آب غیر کافی موجب رشد کم،کاهشعملکرد و کاهش کیفیت میوه می شود و آب بیش از حد نیز باعث کندی رشد و نیز موجب بروز بیماریهای طوقه و ریشه می گردد.طی آزمایشی درختان گردو آبیاری شدهرا بادرختان آبیاری نشده مقایسه کردند و مشاهده نمودند که در اثر آبیاری وزن میوه از۷.۶ به ۹.۶ گرم و قطر میوه از ۴۰ به ۴۲ میلی متر افزایش یافت.رنگ پوست و درصدچروکیدگی نشاندهنده کیفیت مغز است.با انجام آبیاری کیفیت مغز بهتر شده عملکرد۴.۳ درصد افزایش می یابد.عدم آبیاری در یک فصل موجب کاهش رشد درخت وکاهش وزن مغز گردو می شود.بعلاوه آبیاری مجدد در سال بعد موجب افزایش وزنمغز می گردد.تنش آب در شروع دوره رشد میوه موجب تشکیل درصد زیادی از میوه های کوچک می شود.آبیاری در اواسط و یا اواخر تابستان،بعد از سخت شده پوستمیوه ها تاثیری در افزایش اندازه میوها نخواهد داشت.مطالعات انجام شده در موردآبیاری نشان می دهد که ریشه های گردو در خاکهای شنی لومی رطوبت را از عمق ۳متری خاک جذب می کنندو ۸۰ %از رطوبت جذب شده از عمق ۲ متری خاک به بالاصورت می گیردولی در خاکهای سنگین،قسمت زیاذی از آب جذب شده از قسمتفوقانی خاک و از عمق یک متری خاک صورت می گیرد.آبیاری برای درختان پیوندی و درختان جوان بسیار ضروری استولی در درختان بالغ با افزایش توسعه ریشه ها،میزان نیاز به آب کمتر می شود.مقدار آبیاری و تعداد آن به سن درخت،نوع خاک،مقداربارندگی و پراکنش آن،استفاده از مالچ و سیستم مدیریت خاک بستگی دارد

مغز گردو ارزش غذایی زیادی دارد و طرفداران آن هم زیاد هستند .به طور معمول ،اینباغ ها تولید خوبی دارند .در بعضی از گونه های گردو هر در خت بین ۵ هزار تا ۷هزار گردو در یک سال میدهد . اگر هر گردو در سال حدود ۳ هزار عدد گردو تولید کند و قیمت هر گردو را صد ریال در نظر بگیریم سود هر درخت حدود ۳۰۰ هزار ریال در سال می شود.با کاشتن۱۰۰ اصله درخت در هر هکتار ، حدود سی میلیون ریال در سال بدست می آوریم

۱- آماده سازی زمین شامل جمع آوری سنگ و کلوخ ،ریشه و کنده های پوسیدهدرختان و علف های هرز از سطح زمین می باشد. گودالهایی به طول و عرض و عمق۸۰ سانتی متر حفر می کنیم. اگر لایه سختی در چاله باشد باید شکسته شود. هنگامکندن گودال خاکی که تا عمق سی سانتی متری قرار دارد،به عنوان خاک سطحی وغنی است،این خاک را از خاکهایی که بعد از آن کنده می شود جدا نگهداری می کنیم .
۲- ابتدا تعدادی از ریشههای زخمی شده را هرس می کنیم تا به شکلی مناسب در آید.بهتر است پس از هرس ریشه ها را با محلول پرالیناژ آغشته کرده و ریشه ها را به هرطرف پخش می کنیم .هنگام قرار دادن نهال در گودال باید دقت کرد ریشه ها از خاکبیرون نمانده،همچنین زیاد هم در خاک فرو نروند،به نحوی که نهال تا قسمت یقه زیرخاک قرار گیرد .
۳ – برای پر کردن گودال ابتدا نیمی از آن را تا عمق ۴۰ سانتی متری ،مخلوطی از خاکسطحی و کود حیوانی می ریزیم.این مخلوط باید از ۲ قسمت خاک سطحی و یکقسمت کود حیوانی تشکیل شده باشد،سپس با پا فشار داده و بلا فاصله آبیاری میکنیم .

پس از کاشت نهال در زمین اصلی سربرداری با توجه به نوع نهال و قدرت رشد آن ،ازارتفاع ۶۰ تا ۸۰ سانتی متری از سطح خاک در سال اول انجام می گیرد که محل قطعشده بایستی با چسب باغبانی پوشانیده شود.در سالهای بعد)سال دوم( ۳ تا ۵ بازویاصلی از جوانه های زیرین با زاویه های باز)حداقل فاصله از هم ۳۰ سانتی متر(و درجهات مختلف انتخاب می شود .بطور کلی در تمامی ارقام گردو هرس تا چهار سال اولانجام می شود.فرم هرس در این حالت به شکل با محور مرکزی تغییر شکل یا فته میباشد.هرس درختان جوان که به دوره باردهی رسیده اند ،براساس عادت میوه دهی آنهاانجام می گیرد.در ارقامیکه بیشتر محصول در جوانه های جانبی تولید می شودبه علتمقدار زیاد محصول رشد شاخه ها متوقف میشود.بنابراین انتهای تعدادزیادی از شاخههای جدیدکه در اطراف درخت تشکیل شده بریده می شود.بدین ترتیب با کاهشمحصول،میزان رشد رویشی شاخه ها افزایش می یابد ولی در ارقامیکه میوه در جوانههای انتهایی تشکیل می شود،عمل هرس شامل بریدن انتهای شاخه های انتخاب شده در روی بازوهای اصلی و کاهش تراکم شاخه های اضافی می باشد.بطور کلی در ارقام باردهی انتهایی سر شاخه زنی نباید صورت گیرد،در غیر اینصورت درخت در رشد رویشی باقی مانده و میوه تولید نخواهد کرد ولی در ارقام باردهی جانبی این عمل انجام میشود

در سال اول آبیاری نهالهای کاشته شده از عملیات مهم به شمار میآید.نهال های جوان در طی تا بستان به آبیاری مداوم نیاز دارند ولی در هنگام بارندگی از غرقابی شدن خاک باید جلو گیری شود

در سال های اولیه پس از کاشت: چون در خت گردو در حال ریشه بندی و استقرار درزمین است و ریشه ها ی جوان و گرسنه آن در جستجوی مواد غذایی در حول و حوشخود هستند ،بهتر است کود حیوانی نیز هر چه بیشتر در همین منطقه و نزدیک بهدرخت پاشیده شود تا در هنگام باز شدن جوانه ها(معمولا حدود نیمه دوم فروردین) ریشه قادر به رفع نیاز غذایی باشد.ازت تا ۴ سال پس از کاشت درختمهمترین عنصر مورد نیاز آن است. ازت معمولا ۲بار به زمین داده می شود،یعنی دوسوم آن در اسفند ویک سوم آن در نیمه اردیبهشت ماه مصرف می شود از سال اول تا چهارم ازت نزدیک تنه درخت پاشیده و بلا فاصله آب دادهشود.علف های هرز بلا فاصله پس از ظهر باید از بین برده شوند.در صورت وجود بادشدید،نهالها به قیم نیاز دارند. بعلاوه در ختان جوان باید در مقابل آفات و بیماریهامحافظت شوند.

تغذیه گیاه یکی از عوامل مهم در بهبود کیفی و کمی محصول به شمار می آید کهباعث بهبود رنگ، طعم و شکل میوه، کاهش ریزش میوه، افزایش مقاومت در برابر آفاتو امراض و ایجاد مقاومت در برابر سرما می گردد. در تغذیه صحیح گیاه نه تنها باید هرعنصر به اندازه کافی در دسترس گیاه قرار گیرد، بلکه ایجاد تعادل و رعایت نسبت میانمیزان عناصر مصرفی از اهمیتی ویژه برخوردار است، زیرا در حالت عدم تعادل تغذیهای با افزون تعدادی از عناصر غذایی نه تنها افزایش عملکردی رخ نمی دهد، بلکهاختلالاتی نیز در رشد گیاه ایجاد شده و در نهایت افت محصول خواهیم داشت. از آنجایی که این فاکتور براحتی تحت کنترل زارع یا باغدار می باشد لذا باغدار یا زارعمی تواند از طریق شناخت عناصر غذایی مورد نیاز گیاه نقش به سزایی در مدیریتمزرعه یا باغ داشته باشد. یکی از مهمترین ابزارهای مدیریتی که می تواند رشد گیاهی را بهبود و تولید را بالاببرد تغذیه گیاه و حاصلخیزی خاک از طریق مصرف بهینه عناصر غذایی مورد نیاز گیاه(کود) می باشد.

عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان به سه دسته تقسیم می شوند :
۱ – عناصر مضر :
عناصری هستند که برای رشد و نمو گیاه زیان آورند و حتی در برخی موارد غلظت های کم این عناصر می تواند موجب کاهش قابل توجهی در عملکرد
و رشد و نمو گیاه گردد، از جمله این عناصر می توان سرب، کادمیم، جیوه و نیکل رانام ببریم
۲ – عناصر مفید
عناصری هستند که در صورتیکه در محیط به مقدار کافی موجود باشند، سبب بهبود رشد گیاه و یا گیاهان خاصی می شوند به عنوان مثال سدیم برایچغندرقند، سیلیس برای برنج و جو و تا حدی برای گوجه فرنگی و یا مولیبدن و کبالتبرای تثبیت بیولوژیکی نیتروژن توسط ریزویبوم ها و جلبکهای سبز و آبی خاصی مفید می باشند.
۳ – دسته سوم عناصر ضروری یا لازم هستند که سه شرط زیر را، شروط ضروری بودن این عناصر می دانند.
الف( گیاه بدون آن عنصر قادر به تکمیل چرخه حیات خود نباشد.
ب( وظیفه آن عنصر توسط عنصر دیگری قابل انجام و جایگزینی نباشد.
ج( عنصر مستقیماً در متابولیسم و تغذیه گیاه نقش داشته باشد
بر اساس معیارهای مذکور تاکنون ۱۶ عنصر برای رشد و نمو گیاهان ضروری تشخیصداده شده است. کربن، اکسیژن، ئیدروژن، فسفر، ازت، پتاسیم، کلسیم، منیزیوم، گوگرد،آهن، منگنز، روی، مس، بُر، مولیبدن و کلر شانزده عنصر ضروری گیاه هستند.سه عنصر اول یعنی کربن، اکسیژن، ئیدروژن قسمت اعظم ماده خشکگیاهی (بیش از ۹۰ درصد) را تشکیل می دهند و کمبود آنها به جز در موارد کمبودآب دیده نمی شود. این سه عنصر عمدتاً از طریق آب و هوا تأمین می شوند. این سه عنصر همراه با شش عنصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم (عناصر کودی)، کلسیم ومنیزیوم (عناصر آهکی) و گوگرد عناصر غذایی پر مصرف یا پر نیاز برای گیاهان هستند. هفت عنصر دیگر یعنی آهن، منگنز، روی، مس، بُر، مولیبدن و کلر عناصرغذایی کم مصرف یا کم نیاز یا زیر مغذی هستند. گیاهان همان گونه که بدون عناصر پر مصرف قادر به ادامه حیات نیستند، بدون استفاده از عناصر کم مصرف نیز قادر به ادامه حیات نخواهند بود.
تفاوت عمده ای که این عناصر با عناصر پر مصرف دارند این است که این عناصر درمقایسه با عناصر غذایی پر نیاز به مقدار بسیار کمتری مورد نیاز گیاهان هستند.بعبارت دیگر تفاوت این دو دسته در مقدار نیاز گیاهان به آنها است. در خاکهای آهکیاز بین عناصر غذایی پر مصرف سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم همراه با گوگرداهمیت بیشتری دارند.

آزمون خاک چندین هدف را دنبال می کند

۱- تشخیص خاکهای دارای کمبود قبل از کاشت درختان است. –
۲ – تعیین سرنوشت کودهای اضافه شده به خاک و تعقیب تغییرات صورت گرفته در جهت قابل استفاده شدن عناصر غذایی برای گیاه.
۳ – پیش آگاهی دادن به باغداران در باره مناطقی که امکان سمیت عناصر برای گیاه، حیوان و انسان وجود دارد.
هدف دیگر تعیین نقاطی است که حد عناصر در خاک به حد مسمومیت رسیده باشد.
مهمترین مرحله آزمون خاک مرحله نمونه برداری است :
محل نمونه برداری خاک در باغهای میوه از بین ردیفها و در قسمت سایه انداز درختاست و بسته به شکل هندسی باغ، محلهای نمونه برداری فرق می کند. یک روش ایناست که از یک قطعه باغ حداقل ۱۵ نمونه خاک بطور تصادفی یا زیکزاک برداشت، باهم مخلوط و نهایتاً یک نمونه ۲ کیلو گرمی مرکب به آزمایشگاه ارسال شود. بهر حالنمونه بایستی به گونه ای باشد که کل باغ را در بر گیرد. نمونه برداری برای باغها وخزانه ها معمولاً از دو عمق ۳۰ – ۰ و ۶۰ – ۳۱ سانتیمتری صورت می گیرد زیرا بیشترینمحل تجمع ریشه های جذب کننده مواد غذایی درخت در این عمق قرار دارند.
– نمونه ۲ کیلوگرمی مرکب را در ظرف یا کیسه مخصوص ریخته، درب آن رامحکم می بندیم بطوریکه خاک رطوبت خود را از دست ندهد.
– دو کارت مخصوص نمونه برداری را پر نموده و در آن مشخصات نمونه از قبیل عمق نمونه برداری، تاریخ نمونه برداری، محل و قطعه نمونه برداری، نام نمونه بردار واطلاعات اضافی دیگر را می نویسیم و یک کارت را درون کیسه و کارت دیگر را بهکیسه متصل می کنیم.
نکات مورد توجه در نمونه برداری از خاک باغات میوه :
– مساحت هر قطعه نمونه برداری نباید بیش از یک هکتار باشد. در مساحت های ·بیشتر، باغ به قطعات یک هکتاری تقسیم می شود و از هر قطعه یک نمونه تهیه میشود.
– نمونه ها نبایستی از محلهای خاص کوددهی شده یا سمپاشی شده تهیه شود.
– بهتر است نمونه ها از نیمه بیرونی سایه انداز درخت تهیه شوند
– بهتر است نمونه برداریهای سطحی (عمق · ۳۰ – ۰ سانتیمتری) زمانی صورتگیرد که ریشه ها هنوز بیدار نشده اند.
– هیچ یک از ادوات نمونه برداری از قبیل بیل، بیلچه، دستکش و غیره آلوده نباشند
– نباید از ادوات گالوانیزه برای نمونه برداری استفاده شود
زمان نمونه برداری از خاک :
بطور کلی بهترین موقع نمونه برداری خاک در مورد باغات میوه، نمونه برداری قبل ازاحداث باغ است اما چنانچه باغ احداث شده باشد، بسته به منطقه، اواخر زمستان تااوائل بهار و یا اواخر تابستان تا اوایل پاییز است.
روش دوم : نمونه برداری و تجزیه برگ درختان میوه
در باغات، بدلیل وسیع بودن عمق پراکنش ریشه ها و طولانی بودن فصل رشد گیاهان،تجزیه گیاه بر تجزیه خاک برتری دارد. به همین دلیل پیشنهادی می شود که هر سالهنمونه های برگ تهیه شده و برای تجزیه به آزمایشگاه فرستاده شود تا بتوان بر اساسآن توصیه کودی سالانه انجام داد و اطلاعات لازم از شرایط و روند جذب عناصر غذاییبوسیله درختان را بدست آورد. برای اقتصادی بودن این مسئله میتوان باغ را به سهقسمت تقسیم نمود و هر سال یک قسمت را نمونه برداری کرد. برای اجرای صحیحنمونه برداری در باغ، باید ابتدا باغ را از نظر شرایط درختان )از قبیل سن، نوع درخت، گونه و … ( همچنین از نظر شرایط باغ )شیب زمین، شکل زمین، آبیاری باغ، جهت باغو درختان ( به کرتهای مساوی تقسیم نماییم و سپس از هر کرت ۸ تا ۱۰ درخت راانتخاب نموده و از آنها نمونه برداری کرد. باید دقت نمود که نمونه برداری بایستیقبل از محلول پاشی و یا سمپاشی صورت بگیرد. اگر در باغ عملیات سمپاشی ومحلول پاشی صورت گرفته باشد، تا حد امکان حداقل ۱۰ روز بعد از این عملیاتنمونه برداری صورت پذیرد تا اثرات سمپاشی بر نتایج تجزیه برگها تأثیر نگذارد.
نکات مهم در نمونه برداری از برگ درختان میوه :
۱ – زمان نمونه برداری اکثر درختان میوه – ۱۲ – ۸ هفته پس از شکوفایی کامل گل ( full bloom ) یا حدود یکماه قبل از برداشت اعلام شده است. این تاریخ ممکن است درمناطق مختلف اندکی متفاوت باشد.
۲- نمونه های برگ ارقام و واریته های مختلف با یکدیگر مخلوط نشوند.
۳- قبل از نمونه برداری، باید به درختان که دارای آسیب های فیزیکی جوندگان و سرمازدگی یا مشکل آب گرفتگی هستند توجه نمود.
۴ – برای هر نمونه – ۱۰۰ – ۷۰ عدد برگ تهیه شود.
۵- نمونه ها از قسمت های مختلف تاج درخت تهیه شوند ( از پاجوشها و تنه جوشها -نبایستی نمونه تهیه شود)
۶ – رای نمونه برداری از برگهای وسط شاخه های تازه رشد یافته به همراه دمبرگ -فصل جاری استفاده می شود، توصیه شده است که درختان بزرگ، شاخه هایی که براینمونه برداری انتخاب می شوند تقریباً ۲ / ۱ تا ۱ / ۲ متر بالای سطح زمین باشند.
۷ – از هر شاخه نباید بیش از – ۲ برگ تهیه نمود.
۸ – برگها باید سالم و بدون زدگیهای فیزیکی و یا بیماری باشند به گونه ای که نماینده واقعی از برگهای تاج درخت باشند.
۹ – نمونه های برگی را پس از برداشت باید کاملاً با آب پاک شستشو داد.
۱۰ – پس از شستشو، برگها را در هوا پهن می نماییم تا خشک شوند. این کار مانع از -قارچ زدگی نمونه ها می شود بایستی دقت نمود که برگها مستقیماً در مقابل نورخورشید قرار نگیرند و یا در حالی که خیس هستند نبایستی آنها را تحت حرارت قرار داد.
۱۱ – نمونه های هوا خشک را در پاکتهای کاغذی یا کیسه های پارچه ای مخصوص -قرار داده و اطلاعات مربوطه را به آن ضمیمه نمود. بایستی توجه نمود که به علتگرمی هوا در زمان نمونه برداری، آنها را در ظرف خنک حاوی یخ نگهداری نموده تا ازتجزیه زود هنگام و تولید رنگ آنتی سیانین در آنها جلوگیری شود.
۱۲ – سپس نمونه ها به آزمایشگاه حمل می گردند.
۱۳ – تجزیه نمونه ها در آزمایشگاه بایستی با بهترین وسیله انجام شود.
۱۴ – بر اساس نتایج تجزیه تفسیر نتایج صورت می گیرد.
۱۵ – در نهایت توصیه کودی انجام می شود.
توجه به این نکته ضروری است که بهترین توصیه کودی زمانی صورت خواهد گرفت که نتایج حاصل از تجزیه خاک همراه با نتایج حاصل از تجزیه گیاه تؤاماً بررسی و توصیه کودی انجام گردد.