اجرای دیوار سبز بر بدنه ساختمانها

مقدمه دستورالعمل اجراي ديوارهاي سبز
• انتخاب ساختمان مناسب جهت اجراي ديوار سبز
• نياز به عايق كاري نماي ساختمان
• انتخاب مجري مناسب
• انتخاب نوع و سيستم مناسب ديوار سبز
• بارگذاري ناشي از وزن ديوار سبز بر سطح نما و سازه ساختمان
• طراحي پانل هاي مدولار ديوار زنده o طراحي كلي ديوار سبز بر روي نماي ساختمان
o طراحي پانل هاي مدولار o نحوه اتصال پانل هاي مدولار بر نماي ساختمان
o نور پردازي
• بستر كاشت
• پوشش گياهي
• سيستم آبياري
• نگهداري و مراقبت پيوست فناوري ديوار سبز
• نماي سبز
o سيستم پانل هاي شبكهاي مدولار o سيستم كابلي و شبكه توري سيمي
• ديوار زنده
o ديوار زنده غير فعال
o ديوار زنده فعال
o ديوار گياهي پاتريك بلان
o ديوارهاي سبز محوطه سازي

استفاده از ظرفيت نماي ساختمان و بامهابراي ايجاد فضاي سبز، همگام با جامعه جهاني مورد توجه شهرداري تهران نيـز قرار گرفته است. با توجه به محدوديت منابع كالبدي موجود، براي توسعه فضاي سبز شهر تهران، طرح ” تعيـين بهـاي خدمات تشويقي و شاخصهاي اقتصادي جلب مشاركت شهروندان در ايجـاد و توسـعه فضـاي سـبز بـر بدنـه و فضـاهاي بلااستفاده ساختمانها در شهر تهران” در يكصد و دهمين جلسه شوراي اسلامي شهر تهران تصويب شد و بر اساس ماده واحده اين طرح، شهرداري تهران موظف شد، جهت ايجاد و توسـعه فضـاي سـبز بـه صـورت عمـودي و افقـي بـر بدنـه ساختمانها و فضاهاي بلااستفاده واجد شرايط اماكن شهري (عمومي و دولتي، خصوصي) اقـدام كنـد. در راسـتاي تحقـق مفاد اين طرح، سازمان پارك ها و فضاي سبز شهرداري تهران با تشكيل ” كميته توسعه فضاي سبز بر روي بـام و نمـاي ساختمان هاي شهر تهران” و استفاده از مشاورين علمي با تخصص هاي مختلف مورد نياز فناوريهاي نوين بـام و ديـوار سبز، موظف شد همگام با تحقيق و پژوهش در ارتباط بااين فناوري هـا و بـومي كـردن آن بـراي اقلـيم محلـي، و تهيـه دستورالعملهاي اجرايي براي اجراي صحيح فضاي سبز عمودي، اجراي چند طرح پايلوت ديوار سبز را بر روي تعدادي از ساختمانهاي شهرداري آغاز كند. مناطق ۲۲ گانه شهرداري نيز موظف به احـداث ديـوارهـاي سـبز بـر روي تعـدادي از بناهاي شهرداريهاي مناطق و ساختمانهاي تابعه شدند. باتوجه به هدف اصلي و سياست شهرداري تهران در ارتباط با تشويق و ترويج فضاي سبز عمودي و گسترش هرچه بيشتر آن در سطح شهر، مناسب است كه پروژههاي در دست اجرا با استفاده از دانش وتجربه جهاني در رابطه با ايـن فـن آوري نوين و بومي كردن آن باتوجه به شرايط اقليمي شهر تهران انجام شود. نظر به اين كه استفاده از فنـاوري ديـوار سـبز در ايران مراحل تجربي خود را ميگذراند، طراحي و اجراي آن با روشهاي نا پايدار و عـدم موفقيـت آن مـيتوانـد تـاثيرات منفي در استقبال جامعه ومسئولين در راستاي گسترش هر چه بيشتر ديوارهاي سبز در مقياس شهري كه هـدف اصـلي طرح است، داشته باشد. فناوري ديوار سبز در سطح جهاني نيز، حركتي نوين بوده، و عمر كوتاهي دارد. به منظور به حد اقل رساندن ريسكهاي احتمالي، فاكتورهايي براي تضمين هر چه بيشتر موفقيت ديوارهاي سبز توسـط محققـين و كارشناسان در سطح جهاني شناسايي شده است. گزارش حاضر با استفاده از اين فاكتورها، دستورالعملهـايي در راسـتاي طراحي پايدارديوارهاي سبز (پانلهاي مدولار) براي شهر تهران ارائه ميدهد.

۱ .انتخاب ساختمان مناسب جهت اجراي ديوار سبز
• بهترين گزينه، احداث ديوار سبز بر روي نماي ساختمانهاي جديـد و در نظـر گـرفتن بـار اضـافي و جزييـات اجرايي آن در طراحي و محاسبات اوليه است.
• در صورت احداث ديوار سبز بر روي ساختمانهاي موجود، بايستي نقشه سـازه سـاختمان و نـوع آن (بتنـي يـا اسكلت فلزي ) براي انتخاب بهترين گزينه و نوع طراحي پانلهاي ديوار سـبز و چگـونگي اتصـال آن بـه نمـاي ساختمان بررسي شود.
• با توجه به زلزله خيز بودن شهر تهران و بار اضافي وارده به ساختمان توسط ديوار سبز، انتخـاب سـاختمان بـر اساس ايمن بودن از نقطه نظر زلزله، الزامي است.
• از آنجايي كه از مزاياي ديوارهاي سبز زيبا سازي منظر شهري است، از اين نقطه نظر با انتخاب ساختمانهـايي كه نياز به زيبا سازي دارند، ميتوان جلوي منظر نامطبوع شهري را گرفت:
o بازسزي ساختمانهاي قديمي
o پوشاندن ديوارهاي جانبي بلند و كور (بدون پنجره)
o ديواره پاركينگها، بزرگراهها، كارخانهها و ساختمانهاي صنعتي
o ساختمانهاي درون پار كهاي عمومي
o پنهان سازي تاسيسات مكانيكي و قسمتهاي نازيباي ساختمان
۲ .نياز به عايقكاري نماي ساختمان
• ديوار سبز بايستي توسط استراكچر سبكي و با فاصله به نماي ساختمان اتصـال داده شـود. مسـئله اطمينـان از سالم بودن نماي ساختمان و نياز احتمالي به عايق سازي ديواره نما بايد توسـط متخصـص معمـاري يـا عمـران بررسي شده و در صورت نياز، قبل از نصب سيستم ديوار سبز، تعميرات، آماده سازي و عايقكاري آن انجام شود
۳ .انتخاب مجري مناسب طرح
• سپردن پروژه بـه طراحـان، توليدكننـدگان و مجريـان متخصـص و حرفـهاي در زمينـه اجـراي ديـوار سـبز، از
فاكتورهاي بسيار مهم براي تضمين به پايان رساندن موفق پروژه ميباشد. با توجه بـه اينكـه در ايـران اجـراي
ديوارهاي سبز در مراحل آغازين آن بوده و هنوز توليد كننده و مجري حرفهاي در اين زمينه موجود نيست، لـذا
با توجه به تخصصهاي چندگانه مورد نياز براي طراحي و اجراي ديوار سبز، وجود تيم حرفـهاي بـا متخصصـين
معماري، سازه، باغباني و گياه شناسي، و سيستم آبياري، براي طراحي و اجراي پروژه الزامي است.
۴ .انتخاب نوع و سيستم مناسب ديوار سبز
• با توجه به طراحي كلي ديوار سبز بر روي نما، موقعيت نماي ساختمان، و بودجه در نظر گرفته شده، نوع ديـوار
سبز؛ ديوار زنده (پانلهاي مدولار) يا نماي سبز ( با گياهان بالا رونده) و يا تركيبـي از هـر دو نـوع بـراي پـروژه
انتخاب ميشود. هر كدام از سيستمهاي انتخابي ديوار سبز مزايا و محدوديتهاي خود را داشـته و بـا توجـه بـه
شرايط خاص و نيازهاي پروژه يكي از انواع و يا تركيبي از آن ميتواند اجرا شود. در پـارهاي از سـاختمانهـا، در
صورتي كه به هر دليل، اجراي هيچكدام از انواع ديوار سبز به مفهوم فنـاوري نـوين آن امكـان پـذير نباشـد، بـا
سيستمهاي سنتي استفاده از فلاور باكس در بالكنها، و زير پنجرهها ميتوان فضاي سبز عمودي را با سـاخت و
ساز تلفيق كرد( براي اطلاعات بيشتر در ارتباط با انواع ديوار سبز به ضميمه شماره يك مراجعه شود)
۵ .بارگذاري ناشي از وزن ديوار سبز بر سطح نما و سازه ساختمان
• ديوارهاي سبز بسته به نوع سيستم، عمق و نوع بستر كاشت، جنس استراكچر اتصال و پانلهاي مدولار وزنهاي
متفاوتي داشته، بار متفاوتي به ساختمان وارد ميكنند.
• با بررسي نقشههاي سازه ساختمان و بررسي ميزان بار قابل قبول اضـافي، نـوع سيسـتم ديـوار سـبز انتخـاب و
طراحي ميشود.
• لازم است ميزان بار وارده از طرف سيستم ديوار سبز به ساختمان و بارهاي اضافهاي مانند برف، بـاد، و گياهـان در حالت رشد نهايي ، محاسبه شده و از قابليت سازه بنا براي قبول مجموعه بـار اضـافي سيسـتم ديـوار سـبز اطمينان حاصل شود.
• با درنظر گرفتن عمر بنا و مشخصات سازهاي آن، در صورت لزوم مقاوم سازي سازه ساختمان براي تطبيـق بـار اضافي ، اين كار توسط كارشناس متخصص انجام شود .
• چگونگي و مكانهاي اتصال سيستم ديوار سبز از فاكتورهاي مهم براي پخش مناسـب بـار ديـوار سـبز بـر روي ساختمان ميباشد كه حتما بايستي توسط متخصص معماري و سازه بررسي و طراحي شود.
۶ .طراحي پانلهاي مدولار ديوار زنده
• تلفيق ديوار سبز با نماي ساختمان بايد به گونهاي طراحي شود كه بـا توجـه بـه سـبك و دوره معمـاري بنـاي موجود، عناصر اصلي نماي ساختمان حفظ شود. همچنين در طراحي كلي ديوار سبز، هماهنگي و تعادل با نماي ساختمان به گونهاي برقرار گردد كه ديوار سبز به عنوان جزئي از طراحي ساختمان به شكلي صـحيح و اصـولي در نماي موجود ادغام شده و بخشي از كل ساختمان محسوب شود. ۲٫۶ طراحي پانلهاي مدولار
• ابعاد پانلهاي مدولار، بسته به نوع طراحي، به صورت مربع يا مستطيل انتخاب ميشوند. بيشتر نمونههاي بـازار جهاني اين مدولها به صورت مربع و ابعاد آن بين ۳۰ در ۳۰ الي ۶۰ در ۶۰ سانتي متر متغير ميباشد.
• عمق پانلها بسته به نوع گياه انتخابي متغير بوده و در نمونههاي موجود در بازار جهاني، از ۶ الـي ۲۵ سـانتي متر متغير است. • پانلهاي مدولار بايستي تا حد امكان سبك بوده و بار كمتري به ساختمان وارد آورد. پانلهـاي توليـد شـده در بازار جهاني بسته به نوع جنس و ضخامت آن وزن و جزييات اجرايي متفاوتي دارند و معمولا از جنس پلاستيكپلي پروپيلن، فلز و يا منسوج صنعتي (ژئو تكستيل) ميباشند. پانلهاي از جنس ژئوتكستيل سبك ترين نمونه ي ديوار سبز است كه در آن ريشه گياه بدون بستر كاشت بين دو لايه منسوج رشد ميكنـد. ايـن فنـاوري كـه نسبت به ديگر انواع ديوار سبز عمر كوتاه تري دارد، از درجه ريسك بالاتري نيز برخـوردار اسـت. پانـلهـاي از جنس پلي پروپيلن نيز بسيار سبك بوده و در ابعاد۲۵*۵۰* ۵۰ سانتي متر، حدود ۵ كيلوگرم وزن دارد كه به همراه بستر كاشت و در حالت اشباع با آب وزن ان به ۲۰ كيلوگرم ميرسد.
• در طراحي پانلها بسته به جنس انتخابي، وزن آن به همراه بسـتر كاشـت انتخـابي در حالـت اشـباع و پوشـش گياهي آن در حالت رشد نهايي بايد محاسبه گردد.
• در طراحي پانلها به مسئله نگهداري بستر كاشت و گياه به صورت عمودي و عدم ريـزش آن بايـد توجـه شـود. بدين منظور پانلهاي پيش ساخته در بازار جهاني از دو راه حل استفاده كرده اند؛
۱ .بستر كاشت در كيسههايي از جنس نوعي منسوج صنعتي قرار گرفته و در آن شكافهايي براي كاشت گياه ايجاد ميگردد.
۲ .فضاي داخل پانل با تقسيم بنديهاي شبكهاي و زاويه دار جلوي ريزش بستر كاشت را گرفته، ريشه گياه در سلولهاي شبكه محكم ميشود.
• در طراحي پانلها به نحوه آسان و اجرايي تحرك پانلها براي تعويض و اصلاحات احتمالي بدون آسيب رساندن به كل سيستم توجه شود.
۳٫۶ نحوه اتصال پانلهاي مدولار به نماي ساختمان
• پانلهاي مدولار ديوار سبز، توسط استراكچر سبكي با فاصله به نماي ساختمان متصل ميشـوند. نحـوه اتصـال اين استراكچر سبك به سازه و نماي ساختمان بايد به گونهاي باشد كه صدمهاي به نما وارد نيايد.
• مكانهاي اتصال اين داربست به نماي ساختمان از اهميت ويژهاي برخوردار است و بسته به نوع سازه سـاختمان (بتوني يا اسكلت فلزي) اتصالهاي متفاوتي خواهد داشت.
• اتصال پانلهاي مدولار به استراكچر سبك، بايستي اتصالي متحرك باشد، به گونهاي كه در مواقـع ضـروري بـه آساني قابليت پياده و سوار شدن را داشته باشند.
• سوار و پياده كردن پانلهاي مدولار بايستي به گونهاي طراحي شود كه خللي در كارايي سيستم آبياري قطرهاي و لولههاي آن كه از مجاورت پانلها عبور ميكنند به وجود نياورد. ۴٫۶ نور پردازي
• از آنجايي كه ديوارهاي سبز در زيبا سازي منظر شهري نقشي به سزا دارند، ارائه نور پردازي مناسـب مـيتوانـد كمك شاياني به جلوه بيشتر آنها داشته باشد. از اين رو در طراحي سيستم ديوار سبز و قبل از اجرا بايد به ادغام سيستم نورپردازي در مجموعه توجه شود.

• نوع تركيب بستر كاشت، وزن مخصوص و عمق آن در ديوارهاي سبز نقشي اساسي داشته و ارتباطي مستقيم با نوع گياهان و ميزان بار وارده به نماي ساختمان را دارد. انتخاب نوع بستر كاشت و مشخصات و وزن مخصـوص آن با توجه به نوع گياهان انتخابي بايستي در روند طراحي سيستم مورد توجه قرار گرفته و با توجه به آن عمـق پانلها تعيين گردد.• بستر كاشت معمولا تركيبي از مواد معدني ( پرليت، پشم سنگ، پوكه صنعتي، سنگهاي آتشفشاني، سـيليكات و كانيهاي آهكي و ..) و آلي (پيت ماس كوكوپيت – سبوس برنج و..) مختلف به همراه مواد مغذي افزودنـي مـي باشد كه در عين سبكي، نياز رطوبتي و غذايي گياهان كاشته شده را فراهم مي كند. درصد استفاده از بسترهاي آلي و معدني با توجه به نوع گياه و فاكتور وزن مجاز براي سيستم ديوار سـبز متغيـر بـوده و توسـط كارشـناس متخصص براي هر پروژه خاص تعيين ميشود.مواد مغذي بسته به نوع و نياز گياهـان منتخـب توسـط سيسـتم آبياري قطرهاي به صورت كودهاي شيميايي محلول به صورت مداوم به آن اضافه ميگردد

• انتخاب گياهان بايستي سازگار با وضعيت اقليمي تهران و خرده اقليم منطقه باشد.
• توجه به خرد اقليم كه ممكن است تأثيرات مختلفي بر يك بخش ديوار زنده نسبت به بخـش ديگـر آن بگـذارد (بطور مثال، تغييرات نور خورشيد، شرايط گرما، رطوبت و….) بسيار مهم است.
• انتخاب گياهان بايستي با توجه به فاكتورهاي دما، مسير و ميـزان تـابش نـور، بـاد، آلـودگي هـوا و مقاومـت و سازگاري گياه در نظر گرفته شود.
• به گياهاني كه نياز آبي كمتري دارند اولويت داده شود.
• انتخاب نوع گياهان با توجه ويژه به رشد نهايي آنها باشد، به گونهاي كه موجب اختلال در نـورگيري سـاختمان نباشد.
• به دليل رشد عمودي گياهان و دسترسي مشكل در ارتفاع، اولويت با گياهاني با نياز حداقل به هرس و فرم دهي ميباشد.
• در انتخاب گياهان به جهت گيري نماي ساختمان (نور شمال، جنوب و………..)، موقعيـت سـايه و روشـن و نيـاز نوري گياه توجه شود.
• از آنجايي كه يكي از مزاياي ديوارهاي سبز ديد زيبايي شناسي آن در منظر شهري ميباشد، انتخـاب گياهـان و تركيب و چگونگي چيدمان آنها در كنار هم از نقطه نظر رنـگ و بافـت و حجـم و رشـد نهـايي هماهنـگ بـين گونههاي انتخابي در نظر گرفته شود.
• در انتخاب گياهان بايستي انتظارات واقع گرايانه در ارتباط با زيبايي گياهان و رشد و نمـو آنهـا در نظـر گرفتـه شود.(برخي گياهان بالا رونده به ۳ الي ۵ سال زمان براي رسيدن به اوج شكوفايي نياز دارند).
• با توجه به عمق كم بستر كاشت در ديوارهاي سبز از گياهاني با ريشه كم عمق استفاده شود.
• انتخاب گياه با توجه به عمق بستر كاشت بايد انجام گيرد. در بازار جهاني به همين منظور پانلهـاي ديـوارهـاي سبز با عمقهاي مختلف عرضه شده است. عدم تجانس نوع گياه با عمق بستر كاشت منجر به از بين رفتن گيـاه در زمستان ميشود.
• حتي الامكان از گياهان بومي، دائمي و هميشه سبز استفاده شود.
• نوع سيستم آبياري از فاكتورهاي مهم در انتخاب گونههاي گياهي ميباشد. در صورت اسـتفاده از سيسـتمهـاي ساده اتوماتيك و نيمه اتوماتيك آبياري قطرهاي، از گياهاني كه نياز آبي يكساني دارند استفاده شود. در صـورت استفاده از سيستم آبياري هوشمند، محدوديتي از اين نظر نخواهد بود و گياهان با نياز آبي مختلف ميتوانند در كنار هم قرار گرفته و آبياري با ميزان نياز گياه برنامه ريزي شود.
• ميزان بودجه طرح هم از فاكتورهاي تعيين كننده براي انتخاب نوع گياه خواهد بود.
• بسته به نوع پروژه ديوار سبز، امكان كاشت صـيفي جـات و سـبزيجات بـر روي ديـوار سـبز وجـود دارد. ديـوار حياطهاي بناهاي مسكوني يكي از بهترين گزينه براي رشد عمودي باغچه و زراعت شهري تلقي ميشود. در اين صورت طبيعتا عمق بستر كاشت براي اين منظور بايد در نظر گرفته شود.
• در مورد كاشت تعداد گياهان در هر پانل ديوار سبز به رشد نهايي گياه توجه شده، گياهان بـا فاصـله مناسـب از هم كاشته شوند و از كاشت فشرده گياهان براي پوشش دادن در كوتاه مدت پانل جلوگيري شود.
• در طراحي و انتخاب نوع گياه ديوار سبز توجه به فصول و تغيير شكل و رنگ احتمالي گياهان مد نظر قرار گيرد. بعضي از انواع سدوم هميشه سبز و چمن در فصل زمستان به رنگ قهوهاي در آمده با شروع بهار به رنـگ سـبز خود باز ميگردند. بعضي از انواع گياهان خزان پذير بوده و بعضا در فصولي گل و يا ميوه دارند.

• انتخاب سيستم مناسب آبياري يكي از فاكتورهاي مهم در موفقيت و يا عدم موفقيت ديوار سبز ميباشد.
• انتخاب سيستم مناسب آبياري با توجه به نوع گياهان، بودجه تعريف شـده بـوده واز نمونـههـاي سـاده آبيـاري دستي تا آبياري قطرهاي اتوماتيك و سيستمهاي هوشمند آبياري را در بر ميگيرد.
• سيستم آبياري و كـوددهي اتوماتيـك بايسـتي شـامل: مخـازن، سيسـتم پمپـاژ آب و كـود، سيسـتم رسـوبگير مغناطيسي،

حسگرهاي كنترل اتوماتيك سطح آب ، فشار آب ، رطوبت خاك، برق شـهر، آلارمها و نمايش پيام و طراحي شيرآلات، لولهها، اتصالات و دريپرها باشد.
• باتوجه به اينكه ديوار سبز به عنوان فن آوري زيست محيطي مطرح ميباشد، توجـه بـه بررسـي امكـان ذخيـره سازي آب باران، استفاده مجدد از آب بازيافتي و استفاده از آب غير شـرب در سيسـتم آبيـاري بايسـتي لحـاظ گردد.
• طراحي سيستم زهكش در سيستم آبياري لحاظ گردد.
• طراحي سيستم آبياري بايد به گونهاي باشد كه آسيبي به نمـا و سـازه بنـا وارد نيـاورد و بـه طـور مناسـب در طراحي پانلهاي مدولار ادغام شده، لولههاي افقي و عمودي آبياري علاوه بـر دسترسـي آسـان از بيـرون قابـل رويت نباشند.
• از آنجاييكه پانلهاي مدولار بايستي قابل جابه جايي و گذاشتن و برداشتن باشد، سيسـتم آبيـاري بـه گونـهاي طراحي شود كه خللي در اين مسئله به وجود نيايد. در حقيقت بهترين طراحي، گزينه ايست كه بـراي كنتـرل سيستم آبياري و لولههاي آن نيازي به جا به جايي پانلها نباشد.
• در صورت وجود مخزن آب، مكان يابي مناسب براي آن در نظر گرفته شود.
.نگهداري و مراقبت از آنجايي كه بعد از اتمام طرح و اجراي صحيح آن، نحوه نگهداري و پايدار بودن سيستم انتخـابي از اهميـت بسـيار بالايي برخوردار بوده و يكي از مهم ترين فاكتورهاي موفقيت ديوار سبز تلقي ميگـردد، لـذا نگهـداري و مراقبـت از ديوارهاي سبز بعد از احداث آن از اهميت ويژهاي برخوردار است.
نيازهاي نگهداري سيستم ديوار سبز بسته به تيپ ديوار سبز، نوع گياهان، نوع سيستم آبياري و ارتفاع ديوار سبز متفاوت است.
• براي نگهداري و مراقبت از گياهان، نحوه دسترسي به پانلهاي مدولار ديـوار سـبز (بـه خصـوص در ارتفـاع) و توجه به امكان تعويض و يا مرمت بخشهاي مختلف و اجرايي بودن آن بايد در نظر گرفته شود.
• بعد از اتمام طرح، كنترل كارايي كل سيستم ديوار سبز و مطابقت آن با طرحهـاي از پـيش تعيـين شـده بايـد صورت گيرد.
• حفظ و نگهداري كوتاه مدت و داشتن برنامه بلند مدت و پايدار، براي تامين سلامتي و شكوفايي ديوارهاي زنـده الزامي است. نگهداري و مراقبت از ديوارهاي سبز به صورت كنترلهاي هفتگـي در سـه مـاه اول، و ماهيانـه تـا يكسال بايد توسط مجري طرح انجام گيرد. براي سالهاي بعـدي، ارائـه دسـتورالعملهـاي نگهـداري و واكـاري گياهان در فصول مختلف سال و نيازهاي نگهداري طرح در آينده الزامي است.
• طي برنامه زماني و به ميزان نياز پروژه، كنترلهاي دورهاي زير بايد براي نگهداري و مراقبـت از سيسـتم ديـوار سبز انجام گيرد:
o كنترل سيستم آبياري و نحوه كاركرد آن، و امكان وجود آب مازاد
o كنترل وضعيت گياهان كاشته شده، ميزان آبياري و رشد قابل قبول گياهان
o حصول اطمينان از اينكه آبرساني به درستي به تمام نقاط پانلها انجام ميگيرد.
o حصول اطمينان از عدم نشت سيستم آبياري
o حصول اطمينان از عدم گرفتگي لولههاي آبرساني
o كنترل وضعيت گياهان و سلامت آنها، عدم حضور آفات و بيماري
o بعضي از انواع گياهان بعد از چند سال نياز به تعويض دارند.

ديوار سبز فناوري نويني است كه امروزه جايگاه خود را به آرامي در شهر هاي معاصر و مترقي جهان پيدا مي كند. ديوار سبز به ديواري گفته ميشود كه به صورت سازه مستقل و يا بخشي از يك ساختمان با پوشش گياهي پوشانده شده باشد. ديوار هاي سبز دامنه وسيعي از فوايد زيست محيطي، اقتصادي و اجتماعي را در بر ميگيرند. پوشاندن نماي ساختمان با پوشش گياهي، از نظر ابعاد زيست محيطي، در كاهش آلودگي هوا و آلاينده ها، كاهش گازهاي گلخانهاي، كاهش دماي محيط پيرامون و تعديل پديده ي جزيره ي گرمايي شهري، كاهش آلودگي صوتي، كاهش مصرف انرژي و در يك كلام بهبود كيفيت محيط زيست نقش تعيين كنندهاي دارند. ديوار سبز همچنين با ايجاد زيستگاه براي گونههاي گياهي وجذب گونههاي جاندار و پرندگان از نظر اكولوژي و حفظ تنوع زيستي داراي اهميت ميباشد. از نقطه نظر اقتصادي نيز ديوار هاي سبز با افزايش سطح فضاي سبز، حفاظت از سازه بنا و نيز بعد زيبا سازي محيط، به ارزش بنا ميافزايد. ديوار سبز همچنين، با ايجاد عايق حرارتي موجب ذخيره انرژي گرمايش و سرمايش در زمستان و تابستان و در نهايت كاهش هزينه هاي در ارتباط با مصرف انرژي ميشود. سيستم آبياري قطرهاي ديوار هاي سبز و چرخش آب در سيستم، منجر به ايجاد فضاي سبز با حداقل مصرف در آب است. از نظر بعد اجتماعي ديوار هاي سبز با ادغام طبيعت و ساختمان، و زيباسازي محيط زندگي شهروندان، موجب ايجاد و ارتقاء نشاط شده، به سلامت جسمي و رواني شهروندان كمك شاياني ميكنند. زيبا سازي منظر شهري و بهبود مناظر اطراف ساختمان ميتواند به عنوان ديگر مزاياي اجتماعي اين فناوري نو مد نظر قرار گيرد. ايجاد فرصت هاي جديد شغلي در ارتباط با اين فناوري نوين از ديگر مزاياي اجتماعي ديوار هاي سبز محسوب ميشود. اخيرا زراعت شهري و كشت سبزيجات و صيفي جات در قسمت هايي از ديوار سبز كه در دسترس است باب شده كه خود زراعت شهري مزاياي اجتماعي و اقتصادي فراواني براي شهروندان را در پي دارد. ديوارهاي سبز را ميتوان در مقياسهاي متفاوت، از خلق فضاهاي كوچك خصوصي مانند ديواره ي حياط ها و نماي بناهاي كوتاه مرتبه گرفته تا مقياس بزرگتر، سبز كردن نماي برج ها به كار برد. ديوار هاي سبز انواع مختلف، و مشخصات و ويژگي هاي متفاوتي دارند كه با توجه به فاكتور هايي چون نوع ساختمان، ارتفاع، آب و هوا، نوع گياه، بودجه تعريف شده و غيره، براي پروژهاي خاص انتخاب ميشود.

۱ نماي سبز، نوعي ديوار سبز است كه در آن استراكچر سادهاي به صورت داربست به ديواره بنا متصل شده، به عنوان تكيه گاهي براي گياهان خزنده و بالا رونده چون مو، پاپيتال و غيره عمل ميكند. نماهاي سبز ميتوانند به نماي ساختمان، نرده و ستونها تكيه كنند و يا خود به صورت ساختار مستقل احداث شوند. ساختار داربست نماي سبز ميتواند از جنس هاي مختلفي چون چوب، فلز، شبكه توري، سيم هاي كابلي و غيره باشد. در اين نوع ديوار سبز انواع بالا رونده ها در پاي ديوار و در زمين، و در صورت نبود امكان در گلدان كاشته شده، توسط داربستي كه بر روي ديوار نصب شده به طرف بالا هدايت ميشوند. در نوع پيچيده تر آن، گياهان ميتوانند در فلاور باكس هايي در فواصل بالكن ها، پشت بام و برروي نماي ساختمان نيز تكرار شوند.

سيستم پانل هاي شبكهاي مدولار، سبك و از جنس شبكه استيل گالوانيزه بوده، و به گونهاي طراحي شده است كه نماي سبز را با فاصلهاي از سطح ديوار نگه ميدارد. پانل هاي مشبك، به صورت مدولار در كنار هم قرار گرفته، ميتوانند سطح بزرگي را بپوشانند. به اين پانل ها همچنين ميتوان فرم داد تا اشكال و منحنيهاي مورد نظر را شكل دهند. اين سيستم مدولار به دليل سختي و صلابت پانل ها، ميتواند بين قسمت هاي مختلف ساختمان پل زده و يا به عنوان ديواره هاي سبز مستقل بكار گرفته شوند.

سيستم هاي كابلي و شبكه توري، يا به تنهايي و يا به صورت تلفيقي براي ايجاد نماي سبز به كار ميروند. شبكه- هاي سيمي اغلب براي نگهداري از گياهاني كه رشدي آهسته داشته، و به پشتيباني بيشتري نياز دارند، كاربرددارند. سيستمهاي شبكه توري انعطاف پذير تر از سيستم كابلي بوده و قابليت طراحي متنوع تري را دارند. سيستم كابلي براي نگهداري از گياهان رونده ي پر شاخ و برگ و با رشد سريع بكار ميرود. سيستم كابلي از يك سري توپي، غالبا از جنس فولاد ضدزنگ تشكيل شده، كه قابليت عبور كابلها و كشش و انقباض آنها از ميان يكديگر را جهت شكل گيري شبكه مورد نظر فراهم كرده، تكيه گاه و حامل گياه مورد نظر ميباشد. توپيها به كمك پيچي كه از ميان سوراخ مركزي توپي عبور ميكنند به سطح ديوار نصب ميشوند. نحوه قرار گيري و فاصله بين توپيها بر روي ديوار مطابق با طرح خاص انتخابي خواهد بود. با اين حال فاصلههاي انتخابي با توجه ويژه نسبت به نوع گياهان شكل ميگيرد. به عنوان مثال، حتي براي بالاروندههاي بسيار نيرومندي چون ويتيس، فضاي بيش از ۵۰ سانتي متر فاصله بين توپيها توصيه نميشود. در مورد بالاروندههايي با نيروي متوسط مانند كلماتيس، فاصلهاي معادل ۱۵الي ۳۰ سانتي متر توصيه ميشود. كابلهاي سيمي ميتوانند بصورت افقي، عمودي و يا ضربدري به هم متصل شوند و اشكال متنوعي را به وجود آورند. نصب اين نوع نماي سبز بسيار آسان است و افراد عادي بدون نيروي متخصص ميتوانند آن را بر روي ديواره منزل و بالكنها پياده كنند.نوع ديگري از سيستمهاي كابلي كه به منظور استفاده در نماهاي سبز با سطح وسيع ميباشند، سيستم نماي كابلي- كششي است. اين سيستمهاي عمودي فضاهاي سبز ميتوانند ديواره ساختمانهايي چون پاركينگها، ساختمانهاي اداري، فضاهاي عمومي يا فضاهاي مسكوني بزرگ را بپوشانند.اين سيستم به شكل گيري فضاي سبز عمودي در حجم وسيع كمك ميكند. اين ديوارها براي فضاها و اماكن عمومي ايده آل ميباشند.نماي سبز در مقايسه با نوع ديگر ديوار سبز؛ ديوار زنده، ريسك پذيري پايين تري داشته، از نظر اقتصادي ارزان تر و از نقطه نظر اجرايي ساده تر ميباشد و در صورت امكان كاشت گياه و يا قرار دادن فلاور باكس در قسمت پاييني نما بهتر است از نماي سبز با گياهان رونده استفاده شود. در اين حالت گياهان بالارونده، يا به طور مستقيم در خاك و يا در فلاور باكسهايي بر روي سطح زمين، كاشته شده، توسط داربستي كه بر روي ديوار نصب شده به طرف بالا هدايت ميشوند. يكي از محدوديتهاي نماي سبز، طولاني بودن زمان رشد نهايي بالاروندهها براي رسيدن به ارتفاع و پوشش كامل حجمي مورد نظر، كه گاه سه الي پنج سال به طول ميانجامد، است. براي رفع اين مشكل گياهان بالا رونده ميتوانند در فلاور باكسهايي در فواصل بالكنها، پشت بام و برروي نماي ساختمان نيز تكرار شوند. را ه حل ديگر براي رفع اين مشكل اين است كه در مرحله كاشت از دو نوع پوشش گياهي استفاده شود؛ پوشش گياهي اصلي كه بعد از مدتي به پوشش كامل حجمي مورد نظر خواهد رسيد و پوشش گياهي موقت، كه كمك به حجم انبوه سريع كرده، بعد از مدتي كه گياهان اصلي انبوه تر شدند، حذف خواهد شد. از ديگر محدوديتهاي نماي سبز ميتوان به نياز ريشه گياهان بالارونده به عمق بالاي بستر كاشت اشاره كرد. با اين حال نماي سبز از ساده ترين و ارزان ترين نوعهاي ديوار سبز بوده و امكان اجراي آن براي شهروندان بدون نياز به نيروي متخصص وجود دارد. داربست كابلي، امكان تنوع طراحي و فرم دهي گياهان بالا رونده را بر روي نما ساختمان دارد.

ديوارهاي زنده، تركيبي از پانلهايي با پوشش گياهي از پيش كاشته شدهاند، كه بـه صـورت عمـودي و توسـط سيسـتم استراكچر سبكي، با فاصله به نماي ساختمان نصب شده، و يا به صورت مستقل خود ايستا ميباشند. از ديـوارهـاي زنـده همچنين ميتوان در فضاهاي داخلي ساختمان استفاده كرد. ديوارهاي زنده، بسته به كارخانه توليـد كننـده آن، جـنس صفحات و نوع بيروني و يا داخلي آن، جزييات اجرايي متفاوتي دارند. ديوار زنده در مقايسه با نماي سبز سيستم پيچيده و پرهزينه تري محسوب شـده، بـه نگهـداري بيشـتري از نقطـه نظـر آبياري و تأمين مواد مغذي افزودني براي گياهان دارد. از مزاياي ديوارهاي زنده به تنوع گياهان آن ميتـوان اشـاره كـرد. حسن ديگر ديوارهاي زنده به دليل گياهان از پيش كاشته شده و پوششي آن اين است، كه از نظـر زمـاني سـريع تـر بـه نتيجه مطلوب از نظر رشد نهايي گياهان ميرسند. ديوارهاي زنده خود به دو نوع غير فعال و فعال تقسيم ميشوند.

دیوار زنده غیر فعال / Off The Wall Live
بستر كاشت با توجه به نوع گياه و جزييات اجرايي سيسـتم در ارتباط با عمق در نظر گرفته شده براي بستر كاشـت انتخـاب مـيشـود و معمـولا تركيبـي از بسـترهاي آلـي (پيـت ماس،كوكوپيت،سبوس برنج و..) و بسترهاي معدني ( پرليت، پشم سنگ،پوكه صـنعتي، سـنگهاي آتشفشـاني و ..) اسـت. سيستم آبياري ديوارهاي زنده معمولا قطرهاي است. از گياهان ديوار زنده، بعد از كاشت در پانلها، و قبل از نصب بر روي نما، به مدت حداقل سه ماه، در گلخانه نگهداري ويژه به عمل ميآيد. بعد از نصب پانلهـا، بـين دوازده الـي هجـده مـاه فرصت لازم است تا فضاي از پيش سبز شده پانلها محكم و استوار شوند.
ديوار زنده ي فعال/ Wall Living Active
ديوار زنده ي فعال، يكي از جديد ترين انواع ديوارهاي سبز است كه با تلفيق و ادغام در تاسيسات گرمايش / سرمايش و تهويه ساختمان به گونهاي طراحي شده است تا هواي فضاهاي داخلي را تصفيه نموده و به صورت تنظيم كننده حرارتـي عمل كند. در اين سيستم، از هواي توليد شده توسط گياهان در سيستم تهويه هواي ساختمان اسـتفاده مـيشـود؛ شـاخ وبرگ گياهان مونوكسيد و دي اكسيد كربن را جذب ميكنند، موجودات ذره بيني ريشه، تركيبات آلي و ذرات معلـق در هوا را ميزدايند، و فرآيند طبيعي گياهان هواي تازه توليد ميكند كه از طريق يك هواكش درون سيستم كشيده شـده و سپس داخل ساختمان پخش ميشود. در اين سيستم ريشه گياه بين دو لايه منسوج صنعتي قـرار مـيگيـرد و سيسـتم كاشت به صورت هيدروپونيك بوده و تغذيه آنها از طريق آب غني شده با مواد مغذي انجام ميگيرد.
ديوار گياهي پاتريك بلان/ Vegetal Mur
ديوار گياهي، شكل منحصر به فردي از ديوار سبز است كه توسط پاتريك بلان؛Blanc Patrick ،گيـاه شـناس معـروف فرانسوي پايهگذاري شده است. اين نوع ديوار تركيبي از دو لايه منسوج صنعتي (نوعي نمد) است كه ريشه گياهان بين دو لايه مذبور نگهداري ميشوند(تصوير۱۲ .(به دليل حجم زياد رطوبت سيستم، يك لايه ي نازك پي وي سي ضدآب در مجاورت ديوار ساختمان قرار ميگيرد. اين لايهها توسط قابهايي نگهداري مـيشـوند و مـواد غـذايي از طريـق سيسـتم آبياري از بالا به پايين پخش ميشوند. ديوارهاي گياهي پاتريك بلان، آثار هنري محسوب ميشـوند و او بـا در كنـار هـم گذاشتن رنگها، حجمها وبافتهاي مختلف گياه در كنارهم، و استفاده از نورپردازي مناسب، نوعي نقاشي زنده؛ Living Painting خلق ميكند .
ديوارهاي سبز محوطه سازي ؛ Walls Landscape
اين ديوارها به عنوان يك ابزار اسـتراتژيكي در روش معمـاري “زنـده”؛ Architecture Living محسـوب مـيشـوند. ديوارهاي سبز محوطه در مقايسه با سطوح عمودي معمولا شيبدار هستند و كاربرد اصلي آنها كاهش صدا و تثبيت كننده سطوح شيبدار است. اين نوع ديوارها بر روي ديواره پلها، بزرگراهها و اغلب ديوارهاي عمودي بلند در شهر استفاده شده،منظر شهري را بهبود مي بخشند. ديوارهاي سبز محوطه به طور سنتي از بلوكهاي بتوني ساخته مي شـوند و امـروزه بـا پيشرفت فناوري ديوارهاي سبز از پلي پروپيلن و كيسههاي ژئوتكستايل حاوي بستر كاشت نيز استفاده مي شود.