گیاه “آجیل نان” یا “آجیل مایا”، درختی از خانواده توت است. دو زیر گونه ی این جنس شامل B. a. alicastrum و B. a. bolivarense می باشد. این درخت می تواند تا ارتفاع ۴۵ متر نیز رشد کند.
آجیل نان درختی طویل است که تا ارتفاع ۴۵ متر نیز رشد می کند. این درخت دارای میوه هایی در اندازه های متوسط، به رنگ زرد/قرمز و گرد است که هر میوه دارای یک بذر کروی و گرد می باشد. این درخت بیشتر در جنگل های بارانی می روید ولی در برخی نواحی گرمسیری نیز به صورت خودرو رشد می کند.
بذرها بزرگ بوده و توسط یک پوسته ی نازک، دارای طعم و بوی مرکبات و به رنگ نارنجی پوشیده شده است.
درخت آجیل نان معمولاً در نواحی غرب سواحل مکزیک مرکزی و جنوبی، گوآتمالا، سالوادور و آمازون یافت می شود. بیشترین پراکنش را در زمین های مرطوب جنگل های گرمسیری در ارتفاعات ۳۰۰ تا ۲۰۰۰ متر (به خصوص ۱۲۵ تا ۸۰۰ متر) و آب و هوای معتدل با دمای ۲۴ درجه سانتیگراد دارد. برای رشد بهتر به آبیاری منظم و شرایط آفتاب کامل نیاز دارد.این درخت مقاوم به زمین های صخره ای، خشک، قلیایی، با بافت سبک یا سنگین است. درخت آجیل نان یکی از گونه های بسیار مقاوم به شرایط خشکی است. یک گیاه بالغ و قوی می تواند بیش از ۱۰۰ سال عمر کند و میوه تولید نماید.
آجیل نان دارای مقدار زیادی فیبر، کلسیم، پتاسیم، فولیک اسید، آهن، روی، پروتئین و ویتامین های B می باشد. این میوه ها دارای خواص آنتی اکسیدانی زیادی هستند. همچنین دارای کافئین طبیعی و گلوتن آزاد و شاخص گلیسمیک طبیعی است. بذور این گیاه را می توان بصورت تازه پخت و مصرف کرد و یا اینکه می توان آن را در آفتاب برای مدتی خشک نمود و سپس به مصرف رساند.
بذور پخته شده ی آن، مزه ای شبیه به پوره سیب زمینی دارد و بذور برشته شده دارای مزه ای مشابه شکلات یا قهوه می باشد. این درخت در گوآتمالا به منظور صادرات و یا استفاده در بازارهای محلی کشت می شود و همچنین به صورت پودر شده به عنوان نوشیدنی گرم و در نان ها استفاده می گردد.
بذرهای این گیاه حاوی هیچ ماده ی حساسیت زا و آلکالوئیدی نیست.
برگ های این گیاه به عنوان غذای چارپایان استفاده شوند. شیره ی گیاه یا لاتکس آن خواص دارویی دارد. به عنوان مثال برای درمان آسم در آمریکای مرکزی، برای درمان کم خونی در مکزیک و برای درمان رماتیسم در پرو، کاربرد دارند. از چوب این درخت نیز در ساختمان سازی و یا تهیه سوخت استفاده می شود.
تکثیر این درخت از طریق کشت بذرهای آن صورت می گیرد
