انجير یا Ficus carica نقش مهم را در تاریخ کلتورهای مختلف انسانها بازی کرده است در مورد ميوه انجير چنين باور وجود دارد که اصلاً از اطراف و اکناف آسيای غربی سرچشمه گرفته است و بعدا به سرزمين هاى مجاور خصوصا درياى مديترانه Mediterranean گسترش یافته است. شواهد وجود دارد که ميوه انجير حد اقل از ۵۰۰۰ سال بدینسو کشت و زرع ميشود در یونان باستان، ميوه انجير چنان ميوه با ارزش محسوب ميشد که ترانسپورت آن به ساحات دیگر غير قانونی پنداشته ميشد. چون ميوه انجير ماهيت لذیذ و ظریف دارد، بناءً ترانسپورت آن به مارکيت ها امر است دشوار. اکثراً ميوه انجير در عين روز چيده و به مارکيت برده و در همان روز بفروش می رسد درخت انجير تا ۱۵ متر طویل شده می تواند ولی عموما طول درخت انجير از ۳ الی ۹ متر می باشد. بطور کلی، درخت انجير نسبت به بلندی خود عریض می باشد.
چوب انجير ضعيف بوده و بسرعت پوسيده ميشود تنه درخت انجير اکثرا تومورهای گرهی nodal tumors را بار می آورد که سبب ریختن شاخ های درخت ميشوند. شاخچه های کوچک آن نسبت به چوبی بودن اکثرا مغزدار می باشد. شيره انجير دارای لاتكس latex وافر شيری می باشد که سبب درد و تورم جلد انسان می گردد. درختان انجير معمولا مانند بوته ها دوشاخه رشد می کند خصوصا اگر درخت مکررا در معرض سرمای بی موقع frost قرار بگيرد. درختان انجير شاید در آرايش وترتيب خود دارای داربست مسطح باشند، مشروط بدانکه ریشه های آن کنترول شده و محدود باشد، مثلاً در بين کانتينر. برگ های انجير برنگ سبز درخشان، داراى يك رديف گلبرگ single بشکل متناوب یا يك در ميان alternate و بزرگ می باشند (طول آن به ۳۰ سانتی متر ميرسد) برگهای انجير لپ دار و دارای پستی وبلندی بوده که سطح فوقانی upper surface آن پرمو (مودار ) و در زیربرگ خود مو ها یا پشمک نرم دارند گل های بسيار کوچک انجير در بين ميوه های سبز انجير خوشه شده می باشند. حشرات گرده افشان Pollinating insects خود را از طریق سوراخ فوقانی خوشه می رساننددر صورتيکه درخت انجير درخت رایج یا عام باشد در چنين صورت تمام گلهای آن مؤنث و به گرده افشانی ضرورت ندارند.
(Capri fig ) انجير جزیره کاپری این نوع انجير دارای گل های مؤنث و گل های مذکر می باشند که این گلها ضرورت به اقامت كوتاه زنبورغير عسلی (Blastophaga grossorum) کوچک دارند.
(wasp ) زنبور غير عسلی بخاطر پايندگي و بقا انجير بسيار حياتی و مهم می باشد بخاطر اینکه چنين زنبور به اندازه کافی کوچک بوده و بداخل سوراخ کلاله گل راه یافته می تواند
انجير شهر ازمير ترکيه (Smyrna fig)
انجير شهر ازمير ترکيه (Smyrna fig) این نوع انجير بخاطر اینکه بطور عادی رشد و انکشاف کرده باشد لذا به گرده افشانی غير خودی (cross-pollination) توسط انجير کاپری نياز دارد.
انجير سن پيدرو (San Pedro )
انجير سن پيدرو (San Pedro ) انجير درميانه می باشد بدین معنی که اولين نبات آن مانند انجير عام (common fig) مستقل می باشد، ولی نبات دومی آن به بستگی به گرده افشانی دارد.
انجير عام یا رایج (common fig )
انجير عام یا رایج (common fig ) اولين نباتی را که در بهار بار می آورد بنام breba یاد ميشود. نبات دومی که در خزان بار می آورد بنام نبات اصلی (main crop) یاد ميشود . در شرایط اقليم سرد نبات breba معمولاً توسط سرمای بی موقع بهار (spring frosts) از بين ميرود. پوست ميوه رسيده یا پخته انجير دارای پستی و بلندی می باشد و هر قدر که پخته شده ميرود به همان اندازهبه ترکيدن آغاز کرده و مغز آن برهنه شده می رود. قسمت درونی پوست انجير دارای رنگ سفيد و دارای گوشت جيلی مانند می باشد. انجير دارای دانه ها یا تخم های قابل خوردنی وافر می باشد که معمولاً ميان تهی (پوک) می باشند مگر اینکه گرده افشانی شده باشد. تخم های گرده افشانی شده انجير دارای طعم و مزه ميوه مغزدار می باشد. درخت انجير بخاطر توليد ميوه خوشمزه و پخته به آفتاب مکمل در جریان روز نياز دارد. درختان انجير بطور فوق العاده به مرور زمان کلان شده ميروند و هر چيزی که در زیر آن رشد کند زیر سایه آن قرار ميگيرد شاخه بری مکرر بخاطر کنترول سایزدرخت بالآخره سبب ميشود تا درخت انجير از بين برود. تنه و شاخ های پر آب یا شيره دار ( succulent ) انجير بطور فوق العاده در مقابل حرارت و صدمه آفتاب حساس می باشند، در صورتيکه بطور خاص در مقابل این عوامل قرار بگيرد باید گچ مالی (whitewashed ) شود . ریشه های درخت انجير بسيار شکم پرست (فزون خواه) بوده و بنا بر همين دليل نسبت به قبه (canopy) درخت تا ساحه بسيار زیاد خود را پخش و نشر می کنند. درخت ميوه انجير درختی نيست که در جاهای کوچک رشد و نمو کند. ریشه های ظریف درخت انجير اگر بسوی باغی تجاوز کند و قطع گردد به درخت انجير کدام صدمه ای نمی رسد. درختان جدیداً غرس شده و جوان تا زمانی باید بطور منظم آبداری شوند تا آنکه خوب استقرار پيدا کنند. در شرایط اقليم خشک، درختان رسيده (mature) باید حد اقل یک یا دو بار در هفته عميقا آبياری شوند. باغ های واقع در دشت باید بطور مکرر و دم بدم آبياری شود. بخاطر اینکه رطوبت ماحول ریشه حفظ و نگهداری شده باشد پس خاک را Mulch یا لاشبرگ پوش کنيد (برگ و خاشاك و غيره كه دور ساقه درخت انباشته مي كنند تا سرما نخورد يا رطوبت از دست ندهد) اگر درخت آب را بطور کافی جذب نکند، پس رنگ برگها زرد گشته و بر زمين ميافتند درختان که در مقابل فشار خشکی قرار گرفته باشند drought stressed نه تنها اینکه ميوه توليد نخواهد کرد بلکی در معرض آسيب نيمتود nematode نيز حساس و پذیرا می باشند. درختان جدیداً غرس شده در مقابل کمبودی آب حساس بوده، از رشد باز مانده (runt out) و ازبين ميروند. درختان انجير در هر دوحالت پر حاصل می باشند یعنی اگر شاخه بری شدید (heavy pruning) شده باشند ویا نشده باشند. شاخه بری در جریان سالهای اول ضروری می باشد. پرورش و آرایش (training) درخت انجير حسب استفاده ميوه انجير صورت گرفته می تواند، مثلاً آرایش و ترتيب تاج پایين بخاطر عرضه انجير تازه به مارکيت مناسب می باشد از آنجایيکه درخت انجير ميوه را بالای شاخه هایانتهایی و ساقه روینده سال گذشته بار می آورد، بنا زمانيکه شکل درخت تشکيل شد، پس از شاخه بریشدید بهاری اجتناب ورزید بخاطر اینکه این عملکر سبب خساره سال بعدی نبات می گردد. بهتر آن است تا شاخه بری متصلاً بعد از رفع حاصل نبات صورت گيرد، یا یک قسمت (نيم) شاخه های کلتوارهای دیر رس (late-ripening) در تابستان و باقيمانده آن در تابستان بعدی شاخه بری شود. اگر قرابر باشد که شاخه بری اساسی pruning radical صورت گيرد پس لازما باید تمام درخت انجير گچ مالی شود. کود دهی منظم درخت انجير معمولا برای درختان که در گلدان یا در خاک های ریگی غرس شده باشند لازم می باشد. استعمال زیاد نایتروجن سبب ميشود تا به عوض ازدیاد توليد ميوه شاخ و برگ درخت افزایش یابد، و ميوه هایتوليد شده بطور نامناسب پخته شوند.
قاعده عمومی برای کود دهی درختان انجير ازین قراراست که شاخ های درخت انجير دیده شود اگر طول شاخ ها نسبت به سال گذشته کمتر از یک فت رشدکرده بود پس بدین معنی است که برای درخت کود دادن ضرورت است. جمعا ۰٫۲ تا ۰٫۴ کيلو گرام نایتروجن حقيقی nitrogen actual را استعمال کنيد، این کود را در سه یا چهار دفعه از اواخر زمستان یا اوایل بهار شروع و در ماه جولای ختم کنيد در اقليم بينابين (borderline) در هوای آزاد یا خارج از منزل کشت و غرس شده می تواند مشروط برآنکه تدابير حفاظتی در مقابل سرما (frost protection) اتخاذ شده باشد . درخت انجير را در مقابل دیوار یا ساختمان دیگری که حرارت نور را به درخت انعکاس دهد (radiation) غرس کنید . یا بشکل بوته آنرا کشت کنيد، در آخر سال دوم تنه درخت انجير را نزدیک به زمين قطع کنيد. برای درخت سربریده شده انجير فرصت دهيد تا به عوض یک تنه چندین ساقه را توليد کند. بخاطر نگهداری بيشتر یک چوکات را با درخت بلند کرده و در زمستان این چوکات را با گليم یا موکات گرانبار (ثقيل) بپوشانيد جوانه های در حالت خواب یا استراحت در مقابل سرما بسيار حساس می باشند. بعضی اوقات سرما و یخبندان سبب ميشود تا تنه (trunk ) درخت عاری از جوانه های حيه (زنده) باشد که در چنين حالت رشد دوباره ممکن است ولی از ریشه ها! نبات انجير معمولا توسط قلمه ها تکثير و زادآوری (propagation) می کنند. قلمه را با قطر ۲٫۵ سانتی متر که به اندازه یک فت طول داشته، در حالت استراحت قرار داشته باشد و درقاعده (بيخ) خود چوب دوساله نيز داشته باشد، انتخابکنيد. شاخچه های یک ساله که در قاعده خود شاخه پاشنه (heel ) دو ساله داشته باشد نيز بحيث قلمه استعمال شده می تواند. قلمه ها را در مواد تحریک کننده ریشه کشی hormone rooting فرو ببرید ودر جای مرطوب در درجه حرارات الی ۱۵ سانتی گيرد برای یک هتفه بگذارید تا قلمه ها پينه دار یا ميخچه (callus) شوند. قلمه تابستانی نيز مورد استفاده قرار گرفته می تواند ولی نتيجه خوب زمانی می دهد که اگر برگ زدا (defoliation) و در سرخانه برای دو الی سه هفته قبل از آنکه در گلدان جابجا شود، زمستانی (winterized) شده باشد.
کالتوارهای کمياب شاید روی روتستاک، یا روی درختان پير، توسط پيوند از جنس ديگرى بدرخت (topworked) پيوند اسکنه ای، پيوند زبانچه ای یا پيوند زنی تاج درخت ویا هم توسط پيوند وصله ای تکثير کنند. قلمه های ریشه دار با در نظر داشت ظرفيت خاک (capacity of the soil ) و اندازه نهایی درخت باید در ساحه ۶٫۷ الی ۹٫۱ متر مربع غرس شوند. درختی جوانيکه در بهار به رشد ونموی جدید شروع کرده باشد از جای بيجا (transplant ) نکنيد چون در نتيجه این کار به احتمال قوی درخت از بين خواهد رفت. درخت را تقریبا به اندازه ۶۰ سانتی متر قطع کرده و تنهآنرا گچ مالی کنيد. آفات متعددی وجود دارد که بر درخت انجير هجوم می برند.
کرم های نيماتودا (Nematodes) بالای ریشه ها حمله کرده و سبب تشکيل زخم پوست و توقف رشد درختان ميشود. سوسک های ميوه خشک از طریق چشم بداخل ميوهپخته شده و سبب وارد کردن قارچ ها و پوسيدگی بهميوه ميشوند. این سوسک ها مکررا در ميوه های افتاده نارنگی (fallen citrus fruits) توليد مثل می کنند. باغ را هميشه از ميوه های افتاده بر روی زمين پاک نگهداری کنيد و درختان انجير را در مجاورت بهدرختان نارنکی یا ليمویی کشت و غرس نکنيد. کرم های ریز Euryphid صدمه اندکی را به ميوه انجير وارد می کند ولی بياد داشته باشيد که این موجود کوچک وایرس بيمارى موزائيك را از درخت آلوده به درخت پاک یا سالم انتقال ميدهد. نشانی های بيماری (Symptoms ) به کمبودی پوتاشيم در برگ مشابهت داشته و نقش مرمری با خال های زرد روی برگ ایجاد می شود و رگبرگ ها رنگ روشن را ختيار می کند. نشانی های بيماری (Symptoms ) معمولا تا زمانی ظاهر نميشوند تا آنکه درخت پير شود یا اینکه درخت در معرض فشار آب (water-stressed) قرار بگيرد. درختان آلوده به مرض را خریداری نکنيد و نيز درخت دورافتاده که علایم بيماری را داشته باشد مورد استفادهقرار ندهيد. بوترى تيس (Botrytis) سبب سياه شدن ساقه های روینده شده آنرا خشک کرده و شاخ شکل ذغال مانند را اختيار می کنداین بيماری معمولا از ميوه های نيمه رشد کرده که توسط اولين سرمای زمستانی صدمه دیده استآغاز ميشود، بعدا داخل ساقه اصلی شده و زون پوسيده ای به رنگ قرمزی را گسترش می دهد.
۱ – در صورتيکه انجير نارسيده چيده شود بعدا پخته نخواهد شد.
۲ – ميوه پخته انجير کمی نرم و به آسانی کنده ميشود و چوبک آن کج می باشد.
۳ – ميوه انجير را آهسته بچينيد تا از كوفتگي و خراشيدگی آن جلوگيری شود.
۴ – نگهداری انجير تازه ممکن نيست ولی در یخچال برای دو الی سه نگهداری شده می تواند.
۵ – بعضی ورایتی های انجير زمانيکه خشک شوند لذیذتر و شيرینتر ميشوند.
۶ – خشک شدن انجير ۴ الی ۵ روز در در شرایط آفتای دربرميگيرد و (dehydrator) توسط دیاهيدریتر در مدت ۱۰ الی ۱۲ ساعت خشک ميشود.
۷ – انجير خشک برای شش الی هشت ماه انبار شده می تواند.
