گیاه شناسی گردو

منشاءگردو: فلات ایران
تنها جنگل طبیعی آن در قرقیزستان است.
وضعیت تولید گردو در ایران و جهان: ایران حدود ۱۱% تولید جهانی را دارد

۱ گونه های گردوی روغنی : J. cinerea
.۲گونه های گردوی آسیای شرقی :J.mandchurica
.۳گونه های گردوی سیاهJ.nigra :
.۴گونه گردوی ایرانیJ.regia :
.۵گونه های گردوی اروپایی

Juglans regia
Juglandaceae
Monoecious
برگ مرکب شانه ای
طول عمر ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال
بومی مناطق خنک کوهستانی

جوانه های گردو درشت ، کوتاه و فلس دار
جوانه گل ماده مخلوط و جوانه گل نر ساده
خود سازگار، دیکوگام و غالبا دگر گشن
دوره نونهالی طولانی و ۵ تا ۶ سال
حد اکثر بار دهی در ۱۵ تا ۲۰ سالگی

گل نر فاقد دمگل و گلبرگ و دارای کاسبرگ وپرچم
گل آذین نر شاتون های دراز، رشد نامحدود
گلدهی جانبی روی شاخه یکساله
ظاهر شدن شاتون در بهار پیش از برگها
میله های پرچم کوتاه و کم دوام

گل ماده بدون گلبرگ، دارای ۲ براکته، ۴ کاسبرگ وخامه خیلی کوتاه
کلاله دو شاخه و کرکداربا ترشحات کم
گلدهی به صورت انتهایی و روی شاخه سال جاری در برخی ارقام جانبی
گل ماده بعد از ظاهر شدن اولین برگها نمایان می شود
غالبا دو تایی و در برخی ارقام به صورت خوشه ای

تخمدان تحتانی با تمکن قاعده ای
دارای یک تخمک راست
کیسه جنینی در بافت خورش
تخمک تنها حاوی یک تخمک پوش

سیار سبک با قطر ۳/. میلیمتر
دیواره خارجی ضخیم حاوی چندین حفره
طول عمرگرده در شرایط طبیعی ۲ تا ۳ روز
در دمای ۲۰- درجه و رطوبت محیطی ۳۳% تا ۱ سال
:Black line ویروسی که عامل بیماری خط سیاه است از طریق دانه گرده انتقال می یابد.

عوامل موثر:
.۱ دما
.۲ رطوبت نسبی
.۳ باد
.۴ بارندگی

گل آغازی گلهای نر دراوایل تابستان سال قبل و تمایزیابی طی فصل قبل از شکوفایی
گل آغازی گلهای ماده دراواخر تابستان سال قبل و تمایزیابی در بهار و قبل از شکوفایی
گل انگیزی ۱۰روز قبل از گل آغازی
محصول زیاد، دمای بالای ۴۰ درجه و خشکی هوا باعث کاهش تمایز جوانه گلهای نر
نیاز سرمایی ۵۰۰ تا ۱۷۰۰ ساعت دمای ۷-۴ درجه

باز شدن جوانه ها در بهار دیر هنگام (در اردیبهشت ماه)
طول دوره گلدهی گلهای نر طولانی تر از گلهای ماده است.
حساسیت به دما و رطوبت در زمان گلدهی بالا
سرما زدگی در زمان باز شدن شاتون ها خسارت کمتری نسبت به زمان باز شدن گلهای ماده ایجاد می کند.

در زمان پذیرش کلاله جوانه زنی گرده و رشد لوله گرده سریع است.
زمانی که شاخک های کلاله با مقطع طولی تخمدان زاویه ۴۵ درجه دارند بالاترین میزان پذیرش کلاله دیده می شود.
رنگ کلاله در این زمان زرد رنگ
در شرایط مناسب پذیرش حدوداً ۷ روز طول می کشد
دمای بالا و رطوبت کم باعث کاهش این زمان می شود.

دیکوگامی یک نوع مکانیزم دگر گشنی است

دو شکل دیکوگامی:

.۱ پروتاندری
.۲ پروتوجینی

هترودیکوگام

دیکوگامی در ارقام و گونه های مختلف قطعی نیست
در طراحی باغ بهتر است درختان پروتوجین با پروتاندرها کشت شوند

عوامل تعیین کننده دیکوگامی

.۱ نوع گونه
.۲ سن درخت
.۳ شرایط آب و هوایی:
در مناطق کوهستانی ودره ها پروتاندری بیشتر
در مناطق ساحلی و دشت ها پروتوجینی بیشتر
هوای گرم وخشک تحریک کننده پروتاندری

گرده افشانی

Anemophil خودسازگار و غالبا دگر گشن
رطوبت مناسب گرده افشانی ۶۰ تا ۷۰ % و دمای مناسب ۱۵ تا ۲۰ درجه
حداکثر شکوفایی گل های نر بین ساعت ۱۰ تا ۱۲ صبح
پس از جوانه زنی ۲ تا ۳ روز بعد لوله گرده به تخمک می رسد
شرایط نامناسب گرده افشانی

بارندگی

دمای بالا و هوای آفتابی باعث کاهش عمر گرده می شوند
رطوبت خیلی زیاد کاهش دهنده قوه نامیه گرده

لقاح

لقاح در گردو بیشتر به صورت شالازوگامی است
هوای خنک رطوبت نسبی کم باعث کاهش رشد لوله گرده می شود.
شش تا هفت روز بعد از گرده افشانی لقاح انجام می شود
چند جنینی نابجا با منشاء بافت خورش در گردوی سیاه دیده می شود

ریزش گل های ماده (PFA)

دلایل:
۱- عدم گرده افشانی و لقاح:
گل های که گرده افشانی و لقاح نشده اند ۳ هفته بعد از زمان پذیرش مادگی ریزش می کنند.
۲– زیاد بودن دانه گرده در سطح کلاله:
در باغاتی که از گرده زا استفاده می شود با دور شدن از درختان گرده زا PFA کاهش می یابد اما حداکثر فاصله از گرده زا باید ۱۵۰-۱۰۰ متر باشد.

مدیریت باغ برای کاهش PFA

عوامل تعیین کننده تعداد درختان گرده زا در باغ:
.۱ میزان دیکوگامی رقم اصلی
.۲میزان حساسیت رقم به زیادی گرده در کلاله
.۳ تعداد درختان گردو در منطقه
تشکیل میوه و نمو آن
میوه شفت کاذب

میوه گردو ۳ قسمت اصلی دارد:

.۱Husk
.۲Shell
.۳Edible kernel
گل ها قبل از شکوفایی کامل رشد کرده و میوه چه کوچکی تشکیل می دهند.
تحریک ترشحات گرده برای رشد اولیه تخمدان ضروری نیست.
برای تولید محصول کافی باید ۵۰% گل ها تبدیل به میوه شوند.
تولید میوه پارتنوکارپ در گردو
اثرات زنیا و متا زنیا در گردو
رشد میوه
منحنی رشد میوه سیگموئید ساده

مراحل رشد میوه

.۱رشد Husk
.۲ رشد :Shell پس از این مرحله میوه به حجم نهایی خود می رسد
.۳رشد لپه ها که قسمت خوراکی را تشکیل می دهند

منشا قسمت های مختلف میوه

منشاء Husk (پوسته سبز)، پوشش های گل وکاسبرگ
منشاء Shell (پوسته سخت)، بخش خارجی دیواره تخمدان
منشاء غشای نازک قهوه ای رنگ داخل پوسته سخت، بخش داخلی دیواره تخمدان
منشاء غشای نازک پوشاننده قسمت خوراکی ، Integument (تخمک پوش)
Edible kernel (قسمت خوراکی)، لپه ها

نقش عوامل محیطی در کیفیت میوه

دمای مناسب چند هفته قبل از برداشت ۳۲-۲۷ درجه
هوای گرم و مرطوب در حین رسیدن باعث سیاه شدن مغز و طعم بد میوه می شود.
دمای بالای ۴۰ درجه و رطوبت کم باعث آفتاب سوختگی سطح میوه و چروکیدگی مغز میوه