اغلب علاقمندان بونساي در مورد ابزارهاي ( Tools ) مورد نياز در شروع كار و براي كسب مهارت لازم مطمئن نيستند.
اما در حقيقت فقط به چند ابزار اصلي نياز مي باشد كه از نظر قيمت و كيفيت داراي تنوع زيادي هستند و مبتديان ( Neophytes ) مي توانند آنها را در مراحل بعدي تهيه يا خريداري نمايند
در ابتدا از ابزارهاي گران استفاده نكنيد زيرا ابزارهاي معمولي مي توانند نيازهاي اوليه شما را بر طرف سازند
مثلاً از چارچوب هاي داخل قماش و توري سيمي پنجره ها بعنوان الك و از چنگال هاي كهنه آشپزخانه بعنوان خاكزداي ريشه ها و يا بجاي شنكش جهت شياردهي پاي بوته ها و از قيچي خياطي ( Scissors ) و سيم چين ( Snips ) براي هرس سر شاخه ها مي توان استفاده نمود
ابزارهاي بدلي ارزان ( Cheap Imitations ) حتي با علائم تجاري معروف سريعاً صدمه مي بينند بنابراين بهتر است از ابزارهاي ويژه بونساي بهره گيريد .
استفاده نادرست ( Abuse ) و خوردگي بزرگترين دشمن ابزارها هستند . ابزارهايي كه داراي تيغه هستند را مي توان با مهارت تيز نمود .
ابزارها را بايد بعد از هر بار استفاده , تميز نموده و سپس با روغن آغشته كرد .
تربانتين ( Turpentine ) براي زدودن شيره گياهي ( Sap ) برجاي مانده بر تيغه ها عالي است .
موادي چون شيره گياهي , رطوبت و عرق دست ها ( Perspiration ) و نگهداري در محل مناسب موجب خوردگي ( Corrode ) ابزارها مي گردند و باقي گذاردن آنها در فضاي آزاد نيز بر شدت زنگار ( Corrosive ) خواهد افزود
بنابراين ابزارهايي كه داراي تيغه هايي از جنس فولاد ضد زنگ ( Black Steel ) هستند, بواسطه مقاومت و استحكام توصيه مي گردند .
۱ ) هرس گر مقعر ( Concave Pruner ) :
اين وسيله به روند هرس شاخه ها سرعت بخشيده و منجر به التيام زودتر ( Healing ) زخم ها مي شود زيرا موجب برش بزرگتر , وسيعتر و اندكي مقعر آنها مي شود كه اين فرورفتگي بر سرعت توليد كالوس ( Callous ) براي التيام زخم ها افزوده و نيز از ايجاد برآمدگي ( Bump ) نامطلوب بر روي تنه درخت جلوگيري مي شود كه نمونه ۸ اينچ ( ۸- inch ) آن مقبوليت بيشتري يافته است اما اينگونه ابزارها نمي توانند شاخه هاي كلفت تر از ۵۰ درصد اندازه پاشنه لبة ( Heel )خود را قطع نمايند و فقط قادرند تا شاخه هايي با قطرحداكثر ۵/۱ اينچ را ببرند .
بهترين وسيله براي هرس برگها , جوانه ها و شاخه هاي كوچك است زيرا لبه كوتاه و جايگاه بزرگ محل انگشتان به كنترل بهتر آن كمك مي نمايد
كه به سبب امكان خسارت بر تيغة ابزارها در اثر برخورد با شن و ريگ ريشه ها بايد از ابزارهايي با تيغه هاي محكم تر و كلفت تر براي قطع كامل يا كوتاه كردن آنها استفاده شود .
همچنين از اين ابزار براي قطع شاخه هاي زبر و كلفتي كه قابل هرس با هرس گر مقعر نيستند , نيز استفاده مي گردد .
همانند Chopstick يكي از وسايل عادي در مراحل تعويض گلدان بويژه براي بونساي هاي كوچك مي باشند و براي بونساي هاي بزرگتر از قلاب هاي ريشه ( Root Hooks ) كه داراي ۳ زايدة قلاب شكل هستند , استفاده مي شود وليكن انواع تك قلاب آن قطعاً بسبب حداقل خسارت بر ريشه هاي موئين از اولويت بيشتري برخوردارند . براي اين منظور از ساقة بامبو نيز مي توان استفاده نمود
از اين وسيله براي قطع جوانه هايي كه در همديگر رشد يافته اند يا قطع بخشي از نوك ريشه ها و يا برداشتن كالوس هاي رشد يافته بر تنه درخت استفاده مي شودو بايد از آن در تماس با خاك و اجسام زبر نظير ريگ و سنگريزه محافظت بعمل آيد و بعد از استفاده نيز لبه هاي آن را با كهنة ( Rag ) آغشته به روغن اندود نمود .
براي نگهداري جوانه هاي كوچك در زمان پاك كردن آنها از آفات احتمالي
براي شكل دهي شاخه ها و تنه هاي باريك و تصحيح خميدگي هاي غير طبيعي آنها
قيچي كوچك ( Bud- Trimming Shear ) براي هرس جونه ها و شاخه هاي خيلي كوچك
انبر دست ( Pliers ) معمولي و دم باريك براي قطع و يا پيچانيدن سيم ها
جك ها ( Jacks ) و اهرم ها ( Levers ) براي خم كردن برخي شاخه ها
در ابتدا از ابزارهاي گران استفاده نكنيد زيرا ابزارهاي معمولي مي توانند نيازهاي اوليه شما را بر طرف سازند ؛
مثلاً از چارچوب هاي داخل قماش و توري سيمي پنجره ها بعنوان الك و از چنگال هاي كهنه آشپزخانه بعنوان خاكزداي ريشه ها و يا بجاي شنكش جهت شياردهي پاي بوته ها و از قيچي خياطي ( Scissors ) و سيم چين ( Snips ) براي هرس سر شاخه ها مي توان استفاده نمود .
