نوعی خزه موسوم به خزه اسفاگنیـــوم Sphagnum Sp وجود دارد که در مرحله ای از چرخه طول عمر خود به خاک پیت ماس تبدیل میشود، پیت ماس ها معمولا در خاک جنگلهای شمال اروپا و سواحل منتهی به اقیانوس منجمد شمالی به وجود میاید و بهترین معدن های استخراج پیت ماس به کشور استونی تعلق دارد .
براساس تحقیقات به عمل آمده بهترین ماده کاملا ارگانیک برای کشت ، جوانه زنی و نگهداری گیاه (به خصوص گیاهان آپارتمانی است) خاک پیت ماس است که به فراوانی در سطح حرفه ای مورداستفاده قرارمی گردد.
خاک پیت ماس مخلوطی از مواد آلی تجزیه نشده به ضخامت مختلف با کمی مواد معدنی(رس،سیلت، شن) است و در زیرلایه های خاک به صورت رنگ سیاه تکامل یافته مشاهده می گردد . در خاک پیت ماس مواد آلی تجزیه نشده عموماً از شاخ و برگ درختان در زمین های کم شیب مناطق جنگلی و ارتفاعات پست و یا ریشه ، ساقه و برگ گیاهان علفی در مناطق مرتعی تشکیل یافته است.
خاک پیت ماس در شرایط زیر تشکیل میشود:
لازمه تشکیل شدن خاک پیت ماس این است که باید بین فصول سال اختلاف شدید حرارتی و دما وجود داشته باشد , به عبارت دیگردر خاک در فصل زمستان یخ بسته ، در اثر ذوب شدن یخ در فصل بهار خاک از آب اشباع شده و تا عمق زیادی درتابستان خشک می شود و همین رویه باعث میشود که مواد آلی خاک تجزیه نشود. این خاک ها قدیمی و در طول دوره بعد از یخبندان به وجود آمده اند و مناطق فعلی برای تشکیل آن ها مناسب نمی باشد .
- خاک پیت ماس برای کشت بذر بستر بسیار مناسبی است
- خاک پیت ماس کود را در خود نگه میدارد و از آبشویی آن جلوگیری میکند
- خاک پیت ماس باعث حفاظت از خاک در برابر فرسایش میشود
- در بسته بندی های متنوع کود پیت ماس قابل عرضه میباشد
- افزایش درصد ماده آلی در خاک پیت ماس باعث بهبود بخشیدن در ساختمان خاک می گردد
- در خاک پیت ماس ظرفیت نگهداری آب بالاست. تا جایی که قادر است به ازای وزن خشک خودش آب را نگهدارد و بتدریج آب را در اختیار گیاه بگذارد.
- از خاک پیت ماس در خاکهای سنگین و رسی استفاده میشود که باعث نرم و سست شدن خاک میشود و همچنین در رشد بهتر ریشه تاثیر دارد
- خاک پیت ماس کم عمق که ضخامتی کمتر از ۶۰ سانتیمتر دارد .
- خاک پیت ماس عمیق که ضخامتی بین ۸۰-۱۰۰ سانتیمتر دارد .
- خاک پیت ماس خیلی عمیق که ضخامتی بیشتر از ۱۰۰ سانتیمتر دارد .
- خاک پیت ماس فقیر از کربن که کمتر از ۶% کربن دارد .
- خاک پیت ماس متوسط با میزان کربن بین ۶ تا ۸ درصد.
- خاک پیت ماس با کربن آلی که حاوی بیش از ۱۰ درصد کربن می باشد.
