گزنه گیاهی است علفی و چند ساله که ساقه آن چهار گوش است و به طور قائم تا ارتفاع یک متر بالا میرود. نامهای دیگر آن عبارت است از: گزنه کبیر، گزنه دو پایه، گزنه سفید (انجره)، گزما، گزنک و…
این گیاه در خرابهها، باغها و نقاط مرطوب که چهارپایان از آن عبور میکنند به حالت خودرو میروید ریشه این گیاه خزنده بوده و در ناحیهای که سبز میشود کمکم تمام منطقه را فرا میگیرد.
ساقه این گیاه را پرزها و تارهای مخروطی شکل پوشانده که در صورت لمس کردن ساقه به دست میچسبد و پوست را میگزد که تولید خارش و سوزش میکند و شاید به همین دلیل آن را گزنه نامیدهاند. تخم آن نرم، ریز و تیره رنگ و مانند تخم کتان است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگهای تازه، ریشه، شیره و دانه آن است و طبع آن گرم و خشک است.
برای پاک کردن مثانه، رفع عفونت مثانه و دفع سنگ از مثانه، برگ گزنه را همراه با ریشه شیرین بیان دم کنید و بنوشید
گزنه گیاهی است که از دوران ما قبل تاریخ نیز وجود داشته و مردم آن زمان از آن برای تغذیه استفاده میکرده و از خواص درمانی آن اطلاع داشتهاند.
جالینوس حکیم که در قرن دوم میلادی زندگی میکرد آنرا برای رفع سرماخوردگی و بیماریهای دستگاه تنفسی به کار میبرد.
گزنه دارای تانن، لسیتین، اسید فرمیک، نیترات پتاسیم و کلسیم است، ترکیبات آهن دارد و دارای ویتامین c و نوعی گلوکوزید است که پوست را قرمز میکند. از سرشاخههای این گیاه مادهی قرمز رنگی به نام اورتیسین استخراج میشود.
گزنه مو را تقویت کرده و از ریزش موی سر جلوگیری میکند، حتی در بعضی از موارد موی سر دوباره میروید.
برای استفاده از این خاصیت ۶ گرم سر شاخهها و برگها و ریشه گزنه را به تنهایی و یا با ۳۰ گرم چای کوهی در یک لیتر آبجوش بریزید و آن قدر بجوشانید تا حجم مایع به نصف برسد، شبها مقداری از این مایع را به سر بمالید و صبح بشویید.
برای براق شدن و جلا دادن به موها بعد از شستشوی سر موها را با چای گزنه ماساژ دهید. بدین منظور یک قاشق چایخوری برگ گزنه خشک را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید بماند. ماساژ دادن با این چای، شوره سر را برطرف میکند.
دستگاه هاضمه را تقویت میکند، ادرار را زیاد میکند، برای درمان بیماری قند مفید است بدین منظور یک فنجان چای گزنه را سه بار در روز بخورید.
ترشح شیر را در زنان شیرده زیاد میکند، اخلاط خونی را برطرف میکند، بیماریهای پوستی را برطرف میکند. برای باز کردن عادت ماهیانه از دانه گزنه استفاده کنید.
گزنه مو را تقویت کرده و از ریزش موی سر جلوگیری میکند، حتی در بعضی
از موارد موی سر دوباره میروید
در درمان کمخونی موثر است و تعداد گلبولهای قرمز را زیاد میکند.
اگر در ادرار خون وجود داشته باشد گزنه آنرا برطرف میکند.
گزنه عرقآور است، پاک کننده اخلاط سینه، ریه و معده است، نیروی جنسی را تقویت، گرفتگیهای کبدی را رفع میکند.
برای از بین بردن زگیل، ضماد برگهای تازه آنرا روی زگیل بمالید.
برای پاک کردن مثانه، رفع عفونت مثانه و دفع سنگ از مثانه، برگ گزنه را همراه با ریشه شیرین بیان دم کنید و بنوشید.
برای التیام زخمها و زخمهای سرطانی از ضماد تخم گزنه مخلوط با عسل استفاده کنید، برای برطرف کردن کهیر از جوشانده گزنه به مقدار سه فنجان در روز بنوشید.
درد نقرس را کاهش میدهد. برای برطرف کردن ناراحتیهای زنانه قبل از عادت ماهیانه از چای گزنه استفاده کنید.
ناراحتیهای کلیه را برطرف میکند. ضماد آن درد عضلانی را برطرف میکند. کرم معده و روده را از بین میبرد. درمان کننده بواسیر است. برای برطرف کردن درد رماتیسم، برگهای تازه آنرا روی پوست بمالید.
گزنه میکروب کش قوی است و خاصیت نیروبخشی فراوانی دارد.
گزنه از نظر طب سنتی دافع بلغم بوده و در تسکین دردهای مفصلی و رماتیسمی ناشی از بلغم فاسد در بدن موثر است.
جوشانده گزنه در رفع یرقان، ناراحتیهای کبدی و همچنین دفع سنگ کیسه صفرا موثر است.
دستگاه هاضمه را تقویت میکند، ادرار را زیاد میکند، برای درمان بیماری قند مفید است بدین منظور یک فنجان چای گزنه را سه بار در روز بخورید
در ناراحتی آرتروز، بستن مقداری گزنه تازه به ناحیه مذکور، باعث تسکین درد و درمان (در دراز مدت) میشود. همچنین روغن گزنه در درمان بیماریهای مفصلی بسیار موثر است.
۱- تماس گزنه با پوست موجب سوزش و خارش میشود (البته تأثیر درمانی دارد!).
۲- گزنه دافع پتاسیم است.
۳- گاهی در بعضی افراد، مصرف خوراکی آن باعث نفخ میشود.
دم کرده گزنه: مقدار ۴۰ گرم برگ گزنه را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. مقدار مصرف آن سه فنجان در روز بعد از غذا است.
جوشانده گزنه: مقدار ۳۰ گرم گزنه را در یک لیتر آب ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه آنرا بجوشانید. این جوشانده برای تصفیه خون مفید است. مقدار مصرف آن یک فنجان بین غذاها در روز است.
چای گزنه: مواد لازم: یک قاشق غذاخوری سر پر گزنه خشک یا تازه (برابر با یک مشت کوچک)، یک تکه نبات متوسط (برابر با ۵ حبه قند بزرگ از نظر سایز)، ۲ لیوان آب سرد. طرز تهیه: همه مواد را در ظرف درداری ریخته، پس از آن که مواد روی شعله مستقیم به جوش آمدند، ۳ تا ۵ دقیقه آن را با شعله بسیار کم دم میکنیم.
خدا نکند که گزنه با پوست تماس پیدا کند. در این صورت با بیرحمی تمام باعث خارش آن میشود. اما اگر به درستی از آن استفاده کنید ورق برمیگردد و این گیاه خشن میشود بهترین دوست سلامتی شما.
زیر پوست خشن این گیاه، خواص پزشکی فوقالعادهای نهفته است. این گیاه باعث تصفیهی خون، بهبود بیماری تب یونجه، پروستات، زیبایی و تقویت موها میشود. از آنجایی که این گیاه ظاهر خشنی دارد و لمس آن باعث خارش و سوزش پوست میشود تقریباً شناسایی آن ساده است. یونانیها و رومیهای باستان از این گیاه برای درمان بیماریها و ناخوشیهای فصل سرما، آرتریت و برای رشد سریعتر موهایشان استفاده میکردند. لازم است که در روزگار ما نیز هر چه بیشتر با خواص گزنه و گیاهان دیگر آشنا شویم و از آنها استفاده کنیم.
گزنه گیاهی است علفی و چند ساله كه ساقه آن چهار گوش بوده و بطور قائم تا ارتفاع یك متر بالا میرود. این گیاه در خرابه ها ،باغها و نقاط مرطوب كه چهارپایان از آن عبور می كنند بحالت خودرو میروید ریشه این گیاه خزنده بوده و در ناحیه ای كه سبز می شود كم كم تمام منطقه را فرا می گیرد .
۱- دم كردن گزنه
مقدار ۴۰ گرم برگ گزنه را در یك لیتر آبجوش ریخته و بمدت ۱۰ دقیقه دم كنید . مقدار مصرف آن سه فنجان در روز بعد از غذاست
۲- جوشانده گزنه
مقدر ۳۰ گرم گزنه را در یك لیتر آب ریخته و بمدت ۱۰ دقیقه آنرا بجوشانید . این جوشانده برای تصفیه خون مفید است . مقدار مصرف آن یك فنجان بین غذاها در روز است
۳-تنطور گزنه
یك قسمت برگ گزنه را با پنج قسمت الكل ۵۰ درجه طبی مخلوط كرده و در داخل شیشه در بسته بریزید و بمدت ۱۵ روز هر روز آنرا تكان دهید بعد از اینمدت آنرا صاف كرده و در شیشه دربسته نگاهدری كنید . مقدر مصرف آن ۱۵-۱۰ قطره سه بار در روز می باشد
گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممكن است برای روده ها و كلیه ها مضر باشد بنابراین بهتر است با صمغ عربی و كتیرا خورده شود.
مقدر مصرف بیش از ۱۰ گرم در روز ممكن است باعث بند آمدن ادرار شود . زنان باردار و كودكان باید از مصرف آن خورددی كنند .
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. برای پیشگیری از بیماریهایی مانند بیماریهای ویروسی، حفظ انرژی و دوری از خستگی بهتر است. روزانه یک فنجان دم کردهی این گیاه را میل کنید. برای این کار یک قاشق غذاخوری برگ گزنه را با ۲۵۰ میلی لیتر آب جوش دم کرده و میل کنید.
همچنین میتوانید خودتان دست به کار شوید و یک لوسیون تقویت کنندهی ضدریزش مو تهیه کنید. برای این کار به اندازهی سه مشت برگ تازهی گزنه را با ۲۰۰ میلی لیتر آب آنقدر بجوشانید تا حجم مایع نصف شود. سپس محلول را صاف و آن را دور از نور خورشید نگهداری کنید.
هر روز صبح چند قطره از این محلول را به پوست سرتان بزنید و کمی ماساژ دهید. این گیاه میتواند نقش موثری در کنترل سبوم ترشح شده داشته باشد و برای همین هم در ترکیبات بیشتر شامپوهای مخصوص موهای چرب استفاده میشود.
اگر موهای چربی دارید دو قاشق غذا خوری برگ گزنه را با ۲۰۰ میلی لیتر آب جوش به مدت ۲۰ دقیقه دم بدهید. وقتی دم کرده آماده شد چند قاشق غذاخوری خاک رس سبز به آن اضافه کنید تا به صورت یک خمیر غلیظ در بیاید.
زمانی که میخواهید حمام کنید این خمیر را به پوست سر و ساقهی موها بزنید و سپس به آرامی ماساژ دهید. بگذارید خمیر به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی سرتان بماند و سپس با دقت موها را شستشو دهید. این شامپو به مدت یک هفته و داخل ظرف در بسته قابل نگهداری و استفاده است.
۱) گزنه مو را تقویت كرده و از ریزش موی سر جلوگیری می كند ، حتی در بعضی از موارد موی سر دوباره می روید . برای استفاده از این خاصیت ۶ گرم سر شاخه ها و برگها و ریشه گزنه را بتنهایی و یا با ۳۰ گرم چای كوهی در یك لیتر آبجوش ریخته و آنقدر بجوشانید تا حجم مایع به نصف برسد . شبها مقدری از این مایع را به سر بمالید و صبح بشوئید .
۲)برای براق شدن و جلا دادن به موها بعد از شستشوی سر موها را با چای گزنه ماساژ دهید . بدین منظور یك قاشق چایخوری برگ گزنه خشك را در یك لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید بماند . ماساژ دادن با این چای ، شوره سر را برطرف می كند.
۳)دستگاه هاضمه را تقویت می كند
۴)ادرار را زیاد می كند
۵)برای درمان بیماری قند مفید است بدین منظور یك فنجان چای گزنه را سه بار در روز میل كنید
۶)ترشح شیر را در زنان شیرده زیاد می كند
۷)اخلاط خونی را برطرف می كند
۸)بیماریهای پوستی را برطرف می كند
۹)برای باز كردن عادت ماهیانه از دانه گزنه استفاده كنید
۱۰)در درمان كم خونی موثر است و تعداد گلبولهای قرمز را زیاد می كند
۱۱)اگر در ادرار خون وجود داشته باشد گزنه آنرا برطرف می كند
۱۲)گزنه عرق آور است
۱۳)پاك كننده اخلاط سینه ، ریه و معده است
۱۴)نیروی جنسی را تقویت می كند
۱۵)گرفتگی های كبدی را رفع می كند
۱۶)برای از بین بردن زگیل ، ضماد برگهای تازه آنرا روی زگیل بمالید .
۱۷)برای پاك كردن مثانه ، رفع عفونت مثانه و دفع سنگ از مثانه برگ گزنه را همراه با ریشه شیرین بیان دم كنید و بشویید
۱۸)برای التیام زخم ها و زخم های سرطانی از ضماد تخم گزنه مخلوط با عسل استفاده كنید
۱۹)برای برطرف كردن كهیر از جوشانده گزنه بمقدار سه فنجان در روز بنوشید
۲۰)درد نقرس را كاهش می دهد
۲۱)برای برطرف كردن ناراحتی های زنانه قبل از عادت ماهیانه از چای گزنه استفاده كنید
۲۲)ناراحتی های كلیه را برطرف می كند
۲۳)ضماد آن درد عضلانی را برطرف می كند
۲۴)كرم معده و روده را می كشد
۲۵)درمان كننده بواسیر است
۲۶)برای برطرف كردن درد رماتیسم ، برگهای تازه آنرا روی پوست بمالید .
گزنه سیستم دفاعی بدن را تحریک کرده و با خستگی مقابله میکند.
مدتهای طولانی نگاهها به گزنه منفی بوده و محققان به دیدهی شک و تردید به این گیاه نگاه میکردند. اما امروزه از گزنهدر حوزهی سلامتی استفادهی زیادی میشود.
میتوان گیاه گزنه را به صورت کپسول و جوشانده مصرف کرد.
گزنه سیستم دفاعی بدن را تحریک کرده و با خستگی مقابله میکند. گزنه به داشتن خواص نیروبخشی و ضدخستگی معروف است.
همه بخشهای این گیاه مفید و قابل استفاده است. در فیتوتراپی از ریشه، ساقه، برگها، گل و دانههای گزنه برای درمان ناراحتیهایی از قبیل مشکلات گوارشی، آرتریت، اگزما، بیماریهای مربوط به پروستات، عفونتهای ادراری، آسم، آکنه، شورهی سر و غیره استفاده میشود.
البته خاصیت نیروبخشی و ضدخستگی گزنه مربوط به برگهای گیاه میباشد.
مصرف گیاه گزنه باعث احساس سرزندگی میشود و همچنین مقاومت بدن ما را در برابر استرسهای گوناگون زندگی بالا میبرد.
این گیاه سرشار از کلروفیل، انواع ویتامینها، مواد معدنی و … است که باعث کسب انرژی شده و همچنین سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
در بیتر عطاریها این گیاه را به صورت خشک شده و یا کپسول ارائه میدهند و از آنجایی که در طول سال میروید کافی است دستکش به دست کرده و در طبیعت به دنبال گزنهی تازه باشید.
از ریشه، ساقه، برگها، گل و دانههای گزنه برای درمان ناراحتیهایی از قبیل مشکلات گوارشی، آرتریت، اگزما، بیماریهای مربوط به پروستات، عفونتهای ادراری، آسم، آکنه، شورهی سر و غیره استفاده میشود
اگر احساس خستگی میکنید هر روز دم کردهی این گیاه را مصرف کنید. یک یا دو مشت برگ گزنهی تازه و در صورت نبود آن یک قاشق غذاخوری برگ خشک این گیاه را در یک لیتر آب داغ ریخته و دم کنید. روزانه ۳ تا ۴ فنجان و به مدت دو هفته از این دم کرده میل کنید.
توجه داشته باشید که مصرف این گیاه برای خانمهای باردار و افرادی که از مشکلات کلیوی و قلبی عروقی رنج میبرند مورد منع مصرف دارد.
اگر میخواهید کپسول این گیاه را مصرف کنید توجه داشته باشید که بیشتر از دوز تجویز شده، مصرف نکنید.