گندم
گندم یکی از قدیمی ترین گیاهانی است که انسان کشت کرده و مورد استفاده قرار داده است. منشأ گندم حوزه مدیترانه و کشور فلسطین و سوریه بوده و از این مکان ها به ایران بزرگ قدیم و ترکیه کنونی منتقل شده و سپس در قاره های دیگر منتشر شده است.
گندم به چه خانواده ای تعلق دارد؟
گندم به خانواده پوآسه تعلق دارد. حدود ۶۰۰۰ گونه گندم در جهان وجود دارد و از مناطق خیلی گرم گرفته تا مناطق خیلی سرد کشت می شود یا قابل کشت است. این گیاه بیشترین سطح کشت را در دنیا دارد و غذای اصلی انسان ها را تشکیل می دهد.
میزان تولید و سطح تولید گندم در جهان و ایران
سطح زیر کشت گندم در دنیا بیش از ۲۵۰ میلیون هکتار است و تولید کل آن در جهان بیش از ۵۰۰ میلیون تن گزارش شده. متوسط عملکرد آن در جهان در هر هکتار بیشتر از ۲۰۰۰ کیلوگرم است.
کشورهای عمده تولید کننده گندم جهان دانمارک، هلند، فرانسه، بلژیک و آلمان و کشورهای عمده صادرکننده آن دانمارک، هلند، فرانسه، بلژیک، آمریکا، استرالیا، کانادا، آرژانتین و عربستان هستند.
متوسط مصرف سرانه گندم در جهان ۱۳۰ کیلوگرم و در ایران ۲۲۰ کیلوگرم است. سطح زیر کشت این گیاه در ایران تقریباً ۶٫۵ میلیون هکتار است که ۴٫۲ میلیون هکتار آن با کشت دیم و ۲٫۳ میلیون هکتار آن با کشت آبی عمل می آید. متوسط تولید گندم در ایران بیش از ۲۰۰۰ کیلوگرم در هکتار گزارش شده است.
ارقام گندم
ارقام مختلف گندم از نظر درصد پروتئین و ارزش غذایی با هم تفاوت دارند و کیفیت هیچ یک با دیگری یکسان نیست. علت این تفاوت این است که در مواردی تعداد کروموزوم های گندم ها با یکدیگر متفاوت است و در نتیجه میزان پروتئین موجود در آنها نیز تحت تأثیر این تفاوت قرار می گیرد و کیفیت گندم ها با هم متفاوت می شود.
شرایط آب و هوایی مناسب رشد گندم
یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در کیفیت گندم یعنی درصد پروتئین موجود در دانه گندم شرایط آب و هوایی است. وقوع سرمای شدید و یا تغییر ارتفاع از سطح دریا، ریزش بیش از اندازه باران و خشکی آخر دوره رشد دانه می تواند باعث کاهش معنی دار کیفیت گندم تولیدی شود.
خاک
بافت و ساختمان خاک، مواد غذایی موجود در خاک، رنگ خاک و قابلیت نگهداری آب در خاک، میزان نفوذپذیری خاک، موجودات زنده موجود در خاک، PH و هوای موجود در خاک از عواملی هستند که به طور مستقیم بر کمیت و کیفیت گندم تولیدی مؤثر اند. به عنوان مثال بافت خیلی سبک یا سنگین خاک باعث ایجاد اختلال در نفوذپذیری ریشه ها و انتقال آب و جذب مواد غذایی می شود و در نتیجه بر درصد پروتئین موجود در دانه اثر می گذارد.
گردش زراعتی
به کشت چند گیاه در چند سال زراعی در یک قطعه زمین ثابت به اصطلاح گردش زراعی می گویند. گردش زراعی مناسب که برای حفظ یا افزایش حاصلخیزی خاک صورت می گیرد، تأثیر قابل توجهی بر روی کیفیت گندم تولیدی می گذارد. به طوری که اگر گندم در زمینی که فقیر شده کشت شود عملکرد آن کاهش می یابد و اگر این گیاه بعد از گیاهانی که توانایی تثبیت ازت دارند، یعنی یونجه و شبدر کاشته شود، باعث افزایش حاصلخیزی خاک می شود. زیرا به دلیل ساختار خاک و ذخایر مواد غذایی داخل خاک امکان تولید گندم با کیفیت مناسب فراهم می شود.
گندم به دو شیوه دیم و آبی کشت می شود. در گندم های آبی چون شرایط فیزیولوژیکی رشد به خصوص رطوبت برای انجام متابولیسم های بیوشیمیایی درون گیاهی فراهم تر است، حجم تولید و عملکرد مورد نظر و در نتیجه میزان پروتئین تولیدی در واحد سطح بالا است. اما در گندم های دیم که تنها به امید نزولات جوی کشت می شود، به دلیل فراهم نبودن رطوبت کافی میزان عملکرد در مقام مقایسه با گندم های آبی کمتر است و در نتیجه حجم پروتئین تولیدی در آنها پایین تر است. اما در مقابل به دلیل بالا رفتن مقاومت آنها در برابر کم آبی، پوسته های دانه آن برای جلوگیری از تبخیر و تعرق ضخیم شده و درصد پروتئین موجود در آنها نسبت به گندم های آبی افزایش می یابد. دقیقاً به همین دلیل است که از گندم های دیم در ساخت ماکارونی استفاده می شود.
بهترین گندم های آبی ایران و بیشترین میزان تولید آنها مربوط به استان های فارس، اصفهان، تهران (کرج) است. بهترین گندم های دیم ایران و بیشترین میزان تولید آنها مربوط به استان های گلستان (گرگان) و همدان است.
درصد مواد مختلف موجود در دانه خشک گندم
درصد رطوبت ۱۵-۱۰ درصد
هیدرات های گندم ۷۳-۵۷ درصد
پروتئین ۲۵-۸ درصد
چربی ۲-۱ درصد
سلولز ۴-۱ درصد
مواد معدنی ۴-۳ درصد
درصد مواد مختلف موجود در کاه و کلش گندم
درصد رطوبت ۱۵-۱۰ درصد
هیدرات های گندم ۳۰-۲۰ درصد
پروتئین ۲-۱ درصد
چربی ۲-۱ درصد
سلولز ۴-۱ درصد
مواد معدنی ۴-۱ درصد
مهم ترین ماده تشکیل دهنده دانه گندم، پروتئینی به نام «گلوتن» است که از گلپادین و گلوتئین تشکیل شده. از مهم ترین مواد معدنی موجود در گندم می توان به ویتامین های A, B, B6, B2, B1 اشاره کرد.
گندم آهن کمی دارد و ریزمغزی هایی مثل منگنز و منیزیوم هم در گندم یافت می شود. به خاطر خاصیت فیزیکی و شیمیایی گلوتن موجود در گندم، می توان از گندم برای پخت نان های مختلف استفاده کرد. بهترین نانی که در ایران پخته می شود نان سنگک است که سبوس موجود در آن بالا است. خوردن نان داغ، گازکربنیک زیادی در معده ایجاد می کند و در نتیجه باعث ضعیف شدن معده می شود.
تقسیم بندی گندم براساس میزان پروتئین آن
گندم ها از لحاظ میزان پروتئین موجود در دانه ها به چهار دسته تقسیم می شوند. دسته اول گندم هایی هستند که پروتئین کمی دارند وهشت تا ۱۱ درصد پروتئین دارند. دسته دوم میزان پروتئین متوسطی دارند و میزان پروتئین آنها ۱۴-۱۲ درصد است. دسته سوم گندم های با پروتئین خوب هستند و ۱۶-۱۴ درصد پروتئین دارند. دسته چهارم هم گندم با بیش از ۱۷ درصد پروتئین است.
گندم های پاییزه به دلیل طولانی بودن دوران رویش و این که مدت زمان بیشتری بر روی زمین هستند، فرصت بیشتری برای جذب آب و مواد غذایی دارند و در نتیجه امکان و فرصت لازم برای تبدیل این مواد در این نوع گندم ها بیشتر است. از این رو حجم پروتئینی که در واحد سطح تولید می کنند بیشتر از گندم های بهاره است و تولید بیشتری در واحد سطح دارند.
گندم های بهاره به خاطر این که طول مدت رویش شان کمتر است و مدت زمان کمتری بر روی زمین باقی می مانند حجم کمتری از مواد غذایی را از داخل خاک جذب می کنند و زمان کمتری هم برای تبدیل این مواد دارند. از این رو حجم پروتئین موجود در دانه آنها کمتر از گندم های پاییزه است و تولید کمتری در واحد سطح دارند. اما گندم های بهاره به دلیل نیازشان به مقاومت در برابر گرما و خشکی معمولاً پوسته های ضخیم تری دارند و در نتیجه میزان پروتئین موجود در پوسته آنها به دلیل ایجاد مقاومت در برابر تبخیر و تعرق بیشتر است. از این رو درصد پروتئین موجود در آنها بالاتر از گندم های پاییزه است.
مراحل رشد گندم:
دوره رشد گندم شامل مراحل:
ـ جوانه زنی،
ـ پنجه زنی،
ـ تشکیل روزت،
ـ ساقه رفتن،
ـ تشکیل گل و تشکیل میوه است
میوه دانه
پس از ترکیب سلول زایشی دانه گرده با سلول تخم زای کیسه جنینی واقع در تخمدان مادگی ،سلول تخم حاصل می شود. در اثر تکامل تخم ، گیاه جنین – رویان Germ = embryoدانه به وجود می آید و یا رشد وتکامل فرایند لقاح مظاعف ، اندوخته غذایی دانه یا آندوسپرم حاصل می شود. طول میوه گندم ۳-۱۲ میلیمتر ، قطر آن ۱.۵- ۵ میلیمتر وزن هزار دانه آن ۱۵ – ۵۲ گرم وزن هکتار لیتر آن ۵۲- ۷۹ کیلو گرم است.
گرده افشانی و لقاح
گندم گیاهی دو جنسی hermaphrodite و خود لقاح می باشد . درصد دگر لقاهی در این گیاه معمولاً ۱% و حداکثر به ۴% ممکن است برسد. خود گشنی گندم به این دلیل است که رسیدن پرچم ها ،آزاد کردن دانه های گرده و تلقیح حدود ۹۹% گلها قبل از باز شدن پوشینه از یکدیگر می باشد. عمل لقاح از میان طول سنبله شروع شده و به دو طرف ادامه پیدا می کند .
سن گندم خطرناکترين آفت گندم در ايران
سن گندم پس از ملخ یکی از خطرناک‌ترین آفات گندم است که سالیانه خسارات زیادی به مزارع گندم وارد می‌سازد. بیشترین سطح تجمع این آفت در مناطق کوهستانی و غرب کشور است و مهمترین مناطق سن خیز کشور، استان‌های لرستان، فارس، همدان، کرمانشاه، مرکزی، کردستان، اصفهان، تهران می باشند. این آفت خطرناک زمستان خود را در زیر بوته‌های درمنه و گون در کوهستان می‌گذراند. گندمی که بیش از ۲ درصد سن‌زدگی دارد قابل مصرف برای تهیه نان نیست، گاهی اوقات، متأسفانه گندم‌های سالم را با گندم‌های سن زده مخلوط می‌کنند که باعث کاهش چسبندگی آن می‌شود، چرا که این اختلاط با هر گندم دیگر، شبکه گلوتنین آن را خراب میکند و نانوا به ناچار برای ایجاد چسبندگی این گندم‌ها باید نمک اضافه کند. در صورت قابل استفاده نبودن گندم باید گندم‌های سن‌زده را با قیمت‌های ناچیز برای خوراک دام به دامداری‌ها داد. با نزدیک شدن فصل بهار و گرم شدن هوا ، ریزش سن‌های گندم از کوهستان به مزارع گندم نیز نزدیک است. کشاورزان باید دقت کنند که این آفت را از هم‌اکنون جدی گرفته و از توصیه‌های کارشناسان کشاورزی استفاده کنند
آفت سن گندم
نام علمی:Eurygaster integniceps
نام خانواده: Scutelleridae
نحوه کاشت . داشت و برداشت
تهیه زمین مناسب یکی از مهمترین توصیه ها در راستای افزایش عملکرد گندم و البته هر محصول دیگری می باشد . بدین لحاظ اجرای عملیات ذیل جهت تهیه زمین مناسب ضروری است :
• ماخار نمودن زمین .
• شخم در عمق ۲۵ الی ۳۰ سانتی متری.
• دیسک جهت خرد کردن کلوخه ها ( حالت مطلوب زمانی است که اندازه کلوخه ها بین فندق و گردو باشد .
• ماله زدن جهت تسطیح نمودن مزرعه و از بین بردن پستی و بلندیهای به وجود آمده .
• کودپاشی توسط دستگاه سانتریفوژ تنظیم شده .
• دیسک جهت زیر خاک کردن کود درعمق ۱۵تا ۲۰ سانتی متری .
ساقه خردکن ذرت و اثر آن در ایجاد تهیه زمین مطلوب :
از عوامل مهم کاهش عملکرد باقی ماندن ساقه های ذرت در مزرعه پس از برداشت این گیاه می باشد که با ایجاد فضاهای زیاد در خاک مانع از ایجاد تراکم مناسب و همچنین عدم تهیه بستر مناسب کشت گندم می گردد. سوزاندن این ساقه های ضمخت که البته کار اکثر کشاورزان است نه تنها نمی تواند این ساقه ها را از بین ببرد بلکه با سوزاندن لایه های رویی خاک باعث آسیب رساندن به مواد آلی خاک و در واقع سوزاندن این مواد طلایی می گردد.
بر اساس توصیه های ذکر شده در این مورد استفاده از ساقه خردکن ذرت امری مهم به حساب آمده و با خرد کردن ساقه های ضخیم باقیمانده از ذرت مشکل این ساقه ها تاحدی حل خواهد شد.
مزایای استفاده از ساقه خرد کن :
۱- خردکردن ساقه های ضخیم ذرت
۲- به دلیل خردشدن ساقه های بلند و ضخیم ذرت ، در صورت زدن دیسک فضاهای باز و نامناسب در زمین وجود نداشته و در نتیجه بستر مناسبی برای رشد بذر گندم مهیا خواهد شد .
۳- مواد آلی فراوانی که در ساقه های ذرت اندوخته شده است با خردکردن بقایای ذرت به خاک باز خواهدگشت.
آزمون خاک :
میزان مصرف توصیه شده طبق آزمون خاک انجام می گیرد .
انواع کودهای مورد استفاده به صورت پایه
الف : کودهای ماکرو ( پرمصرف
کود فسفاته : ۱- سوپر فسفات تریپل ۲- فسفات دی آمونیوم
کود ازته : ۱- اوره ۲- نیترات آمونیوم
کود پتاسه : سولفات پتاسیم
ب : کودهای میکرو ( کم مصرف
– سولفات روی به میزان ۲۵ کیلوگرم در هکتار
– سولفات آهن به میزان ۲۵ کیلوگرم در هکتار البته بهترین روش استفاده از سولفات آهن محلولپاشی به میزان ۲ در هزار می باشد .
کاشت باکمبینات :
شرح مزایای کمبینات
۱- جمع شدن ادوات شخم ثانویه ، دیسک ، ماله و بذرکار همه در یک وسیله که این امکان را به کشاورزان میدهد تا از ورود ادوات مختلف به زمین جلوگیری نمایند که علاوه بر کاهش هزینه ها از تراکم بیش از حد خاک را که در اثر ورود ادوات و ماشین آلات به وجود می آید کاسته خواهد شد .
۲-قبل از استفاده از کمبینات فقط یک بار شخم زدن و سپس کودپاشی در مزرعه کافیست.
۳- کاشت بذر به طور یکنواخت و در عمق ۳ سانتی متری .
۴- مخزن بذری کمبینات با ظرفیت بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم بوده که به راحتی حدود ۴/۵ الی ۵ هکتار را بذرکاری می نماید.
استفاده از دستگاه کمبینات برای کشت بهترین توصیه می باشد ولی در صورت کمبود این دستگاه پس تهیه زمین مناسب می توان از خطی کار غلات جهت کاشت استفاده نمود . تا بتوان سطح سبز مطلوبی با تراکم مناسب بدست آورد .
تاریخ کاشت مناسب :
آنچه در کشت گندم بسیار مهم و اساسی است تاریخ کاشت صحیح یعنی ۱۵/۸ الی ۲۵/۹می باشد که جلوتر از این تاریخ یا دیرتر از آن موجبات کاهش شدید عملکرد را فراهمخواهد ساخت .
میزان بذر ایده آل برای یک کشت صحیح از نظر تحقیقات کشاورزی حدود ۱۸۰ کیلوگرم است. البته این میزان با توجه به شرایط محیطی مختلف ،تهیه زمین مناسب یا مطلوب یا متوسط ، میزان شوری خاک ، و به تاخیر افتادن تاریخ کاشت افزایش می یابد .
داشت گندم
این مرحله از دوران رشدی گندم نیز بسیار پراهمیت میباشد .آبیاری ، مبارزه با علفهای هرز و بیماریها و کود سرک در این زمان از اهمیت بخصوصی برخوردار است .
.آبیاری مزارع :
مراحل مهم آبیاری در زراعت گندم عبارتند از
.۱- مرحله جوانه زدن (خاک آب ) ۲- مرحله پنجه دادن (پنجه آب ) ۳- مرحله ساقه رفتن ( ساقاب)
۴- مرحله سنبله رفتن) خوشاب ) ۵- مرحله گل رفتن ( گل آب ) ۶- مرحله دانه بستن ( دان آب)
اولین آبیاری پس از کاشت گندم شروع مرحله داشت را نوید می دهد . مراقبت در این امر یعنی دادن آب اول آن هم به موقع می تواند تاثیر بسزایی در عملکرد داشته باشد . گندم نباید بیش از ۵ الی ۶ روز بدون آب در زمین بماند . چرا که خطر حمله مورچه ها و نیز در صورت وجود کمی رطوبت خطر پوسیده شدن دانه آنها را تهدید می کند. در اکثر مواقع آب اول توسط بارندگی انجام می گردد . به منظور بالا بردن درصد سبز مزرعه و یکنواختی آن ، آب باید در فاروها به ملایمت جریان داشته باشد و تا سیاه شدن پشته ها ( آبیاری کامل سطح مزرعه ) و جذب آب به وسیله خاک که حدود ۲۰ تا ۲۴ ساعت طول می کشد ادامه یابد.
کنترل علف های هرز :
کنترل علفهای هرز به دو طریق زراعی و شیمیایی امکانپذیر است.
کنترل زراعی:
مناسب‌ترین روش کنترل علفهای هرز انجام عملیات زراعی است که با روش‌های زیر امکانپذیر است:
– رعایت تناوب زراعی مانند کشت گندم پس از گیاهان وجینی (آفتابگردان، ذرت، حبوبات، نباتات علوفه‌ای)
– شخم به موقع در سال آیش قبل از به‌گل‌رفتن علفهای هرز یکساله در اوایل بهار
– بررسی‌ها نشان داده است که اگر روش شخم از مرکز به محیط مزرعه انجام شود ضمن جلوگیری از انتشار و انتقال بذرهای علفهای هرز حاشیه به داخل مزرعه، باعث کنترل آنها می‌شود.
– رعایت تراکم مناسب مزرعه گندم
– استفاده از بذر خالص و عاری از بذرهای علفهای هرز (بذر مادری – بذر گواهی‌شده
– هیرم زمین قبل از کاشت با یک یا دو بار آبیاری و شخم زمین
– کنترل مکانیکی
– عدم استفاده از کود دامی تازه (به دلیل فراوانی بذر علفهای هرز زنده در آن) و استفاده از کود دامی کهنه و پوسیده.
کنترل شیمیایی :
کنترل شیمیایی در صورتی انجام می‌شود که مزرعه دارای آلودگی بیش از اندازه معین باشد. نکات مورد توجه در این روش عبارتند از:
– نوع علف‌کش باید با توجه به شناخت دقیق علفهای هرز استفاده شود.
– میزان و زمان مناسب سمپاشی مدنظر قرار گیرد.
– نوع سمپاشی و نازل با توجه به امکانات و وسعت مزرعه تعیین شود.
سمپاش پشتی با عرض کار ۵/۱ متر به میزان ۳۰۰ لیتر محلول در هر هکتار با وسعت کم قابل استفاده است. سمپاش پشتی تراکتور بوم‌دار با عرض هشت تا ۱۲ متر و نازل‌های تی‌جت با سرعت سه تا شش کیلومتر در ساعت در مزارع بزرگتر کاربرد دارد. باید دقت شود که ارتفاع سمپاش از سطح زمین ۵۰ سانتی‌متر برای کنترل شیمیایی علفهای هرز باریک برگ می‌توان از علف‌کش‌های ایلوکسان (۲/۵ لیتر در هکتار) پوماسوپر (۱/۲– ۰/۸ لیتر در هکتار)، تاپیک (۱ – ۰/۷ لیتر در هکتار) و آونج (چهار لیتر در هکتار استفاده کرد.
برای کنترل شیمیایی علفهای هرز پهن‌برگ از علف‌کش‌های گرانستار (۲۰ – ۱۵ گرم در هکتار) و توفوردی (۲ – ۱/۵ لیتر در هکتار) استفاده می‌شود.
یکی دیگر از علف کش های دیگر که دو منظوره نیز هست شوالیه ( ۳۵۰ گرم در هکتار ) می باشد ، که هم علف های پهن برگ و هم نازک برگ را کنترل می نماید . آنچه در مورد این علف کش مهم است این موضوع است که در زمینهایی که از آن استفاده می شود ، چنانچه قرار باشد پس از برداشت گندم کشت ذرت اجرا گردد ، باید زمین پس از برداشتحتما شخم بخورد تا بقایای این سم که برای ذرت مناسب نمی باشد در اثر نور آفتابتجزیه گردد .
کاربرد کود ازت :
یکی دیگر از مراحل داشت گندم مصرف کود اوره به صورت سرک می باشد که در زمینهای عادی که به موقع کشت گردیده و زیر کشت ذرت نیز نبوده مانند سایر کودها طبق آزمون خاک مصرف می شود ولی در زمینهایی که زیر کشت ذرت (دانه ای و علوفه ای) بوده است مقداری بیش از حالت عادی مثلا ۷ تا ۸ کیسه در هکتار کود ازته توصیه می شود و مراحل مصرف آن به شرح زیر می باشد:
۵۰ کیلوگرم در زمان کاشت پایه
۱۰۰ کیلوگرم در مرحله پنجه زنی سرک
۱۵۰ کیلوگرم در مرحله ساقه رفتن سرک
۱۰۰ کیلوگرم در مرحله گلدهی سرک
سرما و کم بارانی در زمستان سال ۱۳۸۶ مسئله مهمی بود که کشاورزان با آن مواجه گردیدند. این عوامل موجب کاهش شدید در رشد در طی ماههای دی و بهمن و اوایل اسفند گردید. توصیه به انجام آبیاری منظم و دادن کود سرک در طی آبیاری های این دوره توانست تا حد بسیار زیادی رشد رویشی گندم را و در نتیجه عملکرد نهایی را بهبود بخشد(به حداقل رساندن خسارت سرما.
برداشت گندم
در زمان برداشت باید دانه های گندم کاملاً رسیده باشند و از برداشت گندم های نارس خودداری شود . برداشت غلات قبل از رسیدگی کامل بوته باعث پایین آمدن عملکرد و کیفیت محصول می گردد . دانه هایی که رشد کامل نکرده باشند چروکیده و سبک وزن بوده و مقدار نشاسته آنها پایین تر از حد معمول است . تاخیر در برداشت نیز باعث خشک شدن بیش از حد دانه ها شده و در نتیجه درصدی از دانه ها طی خرمنکوبی شکسته می شوند . رها کردن طولانی محصول رسیده در مزرعه باعث ریزش دانه ، خوابیدگی بوته ها و افزایش خسارت پرندگان می گردد . در حالت رسیدگی کامل کلش گندم زرد و خشک و دانه گندم نیمه سخت یا سخت میباشد و هنگام پیچیدن ساقه به دور دست ساقه ها شکسته میشوند . در برداشت با کمباین اگر محصول خیلی زود یا خیلی دیر برداشت شود ممکن است به علت صدمه دیدگی یا تلفات دانه ها درآمد حاصله کاهش پیدا کند . رطوبت گندم در زمان برداشت باید بین ۱۲ تا ۱۴ درصد باشد . چنانچه رطوبت محصول بالا باشد عمل جداسازی بخوبی انجام نشده و در صورتی که رطوبت دانه کم باشد ، شکستگی دانه ها زیاد خواهد بود .
وجود علفهای هرز در مزرعه نیز مشکلات خاصی را در کار با کمباین ایجاد میکند . در صورتی که علفهای هرز ، سبز و مرطوب باشند ، مقداری از بافتهای سبزینه ای آنها وارد محصول شده ، و از کیفیت محصول کاسته و رطوبت دانه برداشتی افزایش می یابد . همچنین کمباین در توزیع بذر علفها نیز نقش بزرگی ایفا میکند.( در اینجا می توان به اهمیت مرحله داشت و سمپاشی به موقع مزارع اشاره کرد.
برداشت محصول با کمباین و میزان افت و ریزش آن به عواملی چون رطوبت دانه ، درجه حرارت هوا ، وضعیت مزرعه (تراکم) ، نوع گیاه ، ژنتیک بذر ، خوابیدگی محصول ، وضعیت قسمتهای مختلف کمباین( نو یا فرسوده بودن آن) و تجربه راننده بستگی دارد .
