در این مطلب از مجله کشاورزی گلستان موج به گیاه شناسی نخل پالم بادبزنی اروپایی می پردازیم.
پالم بادبزنی اروپایی (European fan palm)
پالم بادبزنی اروپایی که گاهی اوقات با نام های پالم بادبزنی مدیترانه ای یا پالم کوتوله مدیترانه ای هم شناخته می شود گونه ای از درختان نخل است که نسبت به سرما بسیار مقاوم بوده و حتی قادر به تحمل 12- درجه سانتیگراد نیز هست. این پالم اغلب حس و حالی گرمسیری به محیط می دهد. علاوه بر این به عنوان گیاه آپارتمانی نیز به خوبی رشد می کند و به دلیل رشد آهسته برای نگهداری در خانه و گلدان نیز بسیار مناسب است. این درخت پالم به صورت چند تنه ای یا یک تنه ای دیده می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا به برخی از ویژگی های آن بپردازیم.
اگر به پالم ها علاقه دارید در بخش گیاه شناسی پالم ها اطلاعاتی درباره این گیاهان می باشد.
ویژگی های ظاهری پالم بادبزنی اروپایی
پالم بادبزنی اروپایی یک پالم با رشدی آهسته است که یا به صورت توده ای با چند تنه یا به صورت یک تنه ای دیده می شود و معمولاً در خارج از خانه به ارتفاع 180 تا 450 سانتیمتر و عرض 180 تا 600 سانتیمتر می رسد. البته این گیاه معمولاً در خانه به ارتفاع 120 تا 240 سانتیمتر و عرض 180 تا 240 سانتیمتر می رسد.
تنه پالم بادبزنی اروپایی معمولاً اگر چندتایی باشد کمی خمیده است و روی آن باقی مانده برگ ها به چشم می خورد. البته با هرس منظم جوانه ها که در تنه پایه اصلی ظاهر می شوند می توانید یک درخت تک تنه داشته باشید. معمولاً در انتهای تنه ها برگ های بادبزنی بزرگ به رنگ سبز آبی یا سبز نقره ای دیده می شوند که طول و عرض آنها به 45 تا 60 سانتیمتر می رسد. هر برق به 10 تا 20 بخش باریک تقسیم می شود. برگ ها معمولاض به دمبرگ 90 تا 120 سانتیمتری متصل شده اند. برگ ها ابتدا به سمت بیرون از ساقه و سپس به سمت بالا رشد می کنند. دقت کنید دمبرگ ها معمولاً تیغ های تیزی دارند بنابراین هنگام هرس مراقب باشید و سعی کنید گیاه را در محل پر رفت و آمد نکارید.
گل و میوه پالم بادبزنی اروپایی
در اواخر ماه های بهار، پالم بادبزنی اروپایی گل های زرد کوچکی تولید می کند که گل ها تک پایه هستند و به صورت خوشه های نر یا ماده می باشند اما معمولاً هر دو جنس را می توان در یک درخت پیدا کرد. پس از گل ها ، میوه های زرد یا نارنجی ظاهر می وشند که پس از رسیدن به رنگ قهوه ای می شوند. میوه ها معمولاً گرد و به قطر تقریباً 1 سانتیمتر هستند که در پاییز رشد می کنند و خوراکی نیستند.
مراقبت و پرورش از پالم بادبزنی اروپایی
پرورش این نوع پالم بسیار ساده تر از آن چیزی است که فکر می کنید. برخلاف انواع دیگر نخل ها که به آب و هوا و دمای خاصی نیاز دارند این گونه نسبت به بیشتر شرایط مقاوم بوده و نگهداری از ان بسیار راحت است. در ادامه به برخی نیازهای این گیاه می پردازیم.
نور مورد نیاز پالم بادبزنی
پالم های بادبزنی اروپایی در آقتاب کامل رشد بسیار عالی دارند اما در مناطق با سایه جزئی هم رشد می کنند. سعی کنید مکانی را انتخاب کنید که در اکثر روز آفتاب باشد و این گیاه نیاز به حداقل 4 تا 6 ساعت نور مستقیم خورشید دارد تا رشد خوبی داشته باشد. سایه بیش از حد باعث پایه دار شدن این گیاه و ظاهر نه چندان خوب می شود.
اگر گیاه را در خانه نگهداری می کنید سعی کنید گلدان را در کنار پنجره ای با حداقل 4 ساعت نور در روز قرار دهید. علاوه بر این دقت کنید گلدان را هفته ای یکبار به اندازه یک چهارم بچرخانید تا همه طرف گیاه در معرض آفتاب قرار گیرد. البته دقت کنید نور خیلی زیاد هم برای گیاه مناسب نیست.
خاک نخل بادبزنی اروپایی
حالا که صحبت از خاک شد باید بگوییم پالم های بادبزنی اروپایی در این مورد سختگیر نیستند. این درخت ها در خاک های مختلف (لوم، خاک رس یا شن) و با سطوح Ph مختلف (کمی اسیدی تا کمی قلیایی) به خوبی رشد می کند. درست است که نوع خاک مهم نیست اما خاک باید زهکشی خوبی داشته باشد. اگر می خواهید این گیاه را در گلدان بکارید بهتر است از ترکیب 2 قسمت پیت ماس و 1 قسمت ماسه استفاده کنید. البته ترکیب پیت و پرلیت هم خوب است. و دقت کنید خاک را هر سه سال یکبار در صورت نیاز تعویض کنید.
آبیاری نخل بادبزنی اروپایی
اگر پالم بادبزنی اروپایی را تازه در خاک کاشته اید و پالم جوانی دارید باید آبیاری به صورت یکنواخت باشد و رطوبت خاک حفظ شود. در گرمای شدید این پالم نیاز به آبیاری هفتگی یا حتی بیشتر دارد تا ریشه به خوبی در خاک محکم شده و ریشه ها خوب شکل بگیرند. البته پالم های بالغ نسبتاً به خشکی مقاوم هستند.
در فصل بهار و تابستان سعی کنید آبیاری را بیشتر انجام دهید. البته دقت کنید آبیاری زیاد نباشد و خاک باتلاقی و لجنی نشود زیرا باعث پوسیدگی ریشه ها می شوید. دقتی کنید هنگام پاییز و زمستان باید حدود 5 سانتیمتر از بالای خاک خشک باشد و سپس اقدام به آبیاری عمیق گیاه کنید. اگر پالم شما در گلدان است سعی کنید گلدانی با زهکشی خوب انتخاب کنید تا از لجنی شدن خاک جلوگیری شود.
برای اندازه گیری رطوبت سطحی خاک می توانید انگشت خود را وارد خاک کنید و اگر تا بند دوم انگشت خشک بود سپس اقدام به آبیاری کنید. تنه های پالم نسبت به آبیاری بیش از حد حساس هستند بنابراین سعی کنید تا حد امکان پای درخت و خاک را آبیاری کنید. هنگام آبیاری سعی کنید فقط از آب تصفیه شده یا مقطر استفاده شود زیرا این نوع پالم نسبت به مواد شیمیایی موجود در آب بسیار حساس هستند و آب لوله کشی دارای فلوراید و کلر است که ممکن است در طول زمان باعث مرگ گیاه شود.
دما و رطوبت
روزهای گرم و آفتابی و شب های خنک شرایطی ایده ال برای پالم های بادبزنی اروپایی هستند. بهتر است دما در طول روز 21 تا 27 درجه سانتیگراد و در طول شب 10 تا 16 دره سانتیگراد باشد. البته این گیاه گرمای شدید یا سرمای شدید را هم تحمل می کند.
این پالم در سطح متوسط رطوبت هوای آزاد هم بسیار خوشحال است و رشد خوبی دارد. البته دقت کنید وقتی این گیاه را در داخل خانه نگهداری می کنید به رطوبت بیشتری نیاز خواهید داشت. معمولاً رطوبت نسبی 40 درجه برای این گیاه کافیست. اگر در فصل زمستان از سیستم های گرمایشی استفاده می کنید بهتر است برگ ها را غبار آلود کنید یا از سایر روش های مرطوب سازی هوا استفاده کنید.
کوددهی
پالم های بادبزنی اروپایی کود دهی منظم در طول فصل رشد را بسیار دوست دارند. می توانید از کودهای انتشار آهسته از فصل بهار تا پاییز استفاده کنید. دقت کنید می توانید از کودها به صورت ماهانه در بهار و تابستان استفاده کنید و حتماً دستورالعمل کود ا مطالعه کنید. بهتر است در فصل زمستان و پاییز به گیاه کود ندهید.
هرس کردن پالم باد بزنی
پالن بادبزنی اروپایی نیاز به هرس چندانی ندارد اما برای زیبایی و همچنین جلوگیری از بیماری می توانید انها را هرس کنید. ابتدا قبل از هرس ببینید کدام برگ ها سالم هستند و شرایط خوبی دارند و کدام برگ ها ظاهر گیاه را به هم زده ویا بیمار هستند. پس از شناسایی برگ ها می توانید از قسمتی که برگ ها به درخت متصل شده اند آنها را قطع کنید. بهتر است قسمت هرس 2.5 سانتیمتر از پایه اصلی فاصله داشته باشد. برشی که می دهید باید تا حد امکان صاف و تمیز باشد و بنابراین بهتر است از ابزارهای هرس استفاده کنید.
تکثیر نخل بادبزنی اروپایی
پالم های بادبزنی اروپای را می توان با بذر یا حتی جوانه ها تکثیر کرد. اگر می خواهد از طریق بذر اقدام به تکثیر گیاه کنید باید بذرها را در فصل بهار و قبل از یخ زدن آنها جمع آوری کرده و در خاک بکارید. دقت کنید نیازی نیست بذرها را در عمق خاک بکارید و تا حد امکان باید به سطح نزدیک باشند. بذرهای را به طور مداوم مرطوب نگه دارید تا وقتی جوانه بزنند. جوانه زدن گاهی اوقات تا چندین هفته طول می کشد.
اگر م یخواهید از جوانه ها گیاه برای تکثیر استفاده کنید کافیست انها را از گیاه جدا کرده و در گلدانی جداگانه بکارید. دقت کنید هنگام جدا کردن جوانه ها ریشه آنها تا حد امکان دست نخورده و سالم باقی بماند. تا زمانی که ریشه ها شکل بگیرند و در خاک یا گلدان محکم شوند باید رطوبت خاک را تأمین کنید.
تعویض گلدان پالم باد بزنی
در مورد تعویض گلدان این پالم باید گفت تنها در صورت ضرورت و تقریباً هر سه سال یکبار باید اقدام به تعویض گلدان کنید زیرا ریشه های این گیاه بسیار شکننده و ظریف هستند و حتی هنگام تعویض هم نباید به آنها آسیب بزنید.
دقت کنید ریشه های این گیاه عمقی هستن دو بنابراین باید گلدان هایی عمیق انتخاب کنید. علاوه بر این گلدان ها باید سنگین باشند زیرا در نهایت این پالم سنگین خواهد شد و احتمال افتادن گلدان هست. سعی کنید گلدان های با سوراخ زهکشی خوب انتخاب کنید زیرا نیاز به زهکشی خوب هنگام آبیاری هست. دقت کنید اندازه گلدان یک سایز از ریشه ها بیشتر باشد.
هنگام کاشت دقت کنید گیاه را در سطح نگه دارید و تا حد امکان تنه ان را دفن نکنید زیرا در صورت تماس مداوم تنه با آب امکان پوسیدگی آن جود دارد. هنگام تعویض گلدان سعی کنید از خاک گلدان جدید استفاده کنید تا مواد مغذی مورد نیاز را داشته باشد.
آفت ها و بیماری ها
یکی از مزیت های اصلی پرورش نخل بادبزنی اروپای مقاومت بسیار بالای آن در برابر آفات مختلف است. این ویژگی نگهداری از این گیاه را بسیار آسان تر می کند. با این وجود برخی حشرات هستند که گهگاهی به این گیاه حمله می کنند و امکان آسیب رساندن به آن وجود دارد که از جمله آنها می توان به کنه های عنکبوتی و اسکال ها اشاره کرد. با این حال این موارد بسیار نادر هستند. البته می توانید از صابون های حشره کش روی درخت پالم خود استفاده کنید که بسیاری از این حشرات را از بین خواهد بود. بیماری های قارچی نیز نادر هستند اما احتمال روی دادن آنها وجود دارد. یکی از شایع ترین بیماری ها در این پالم لکه برگی است.
مشکلات و راه حل های پالم بادبزنی اروپایی
یکی از علائمی که شاید در این پالم دیده شود قهوه ای شدن نوک برگ ها است که نشانه خشکی خاک، هوای خشک یا تجمع فلوراید یا کلر حاصل از آبیاری است که باید برای رفع این نکات اقدام کنید. نکته ای دیگر هرس شاخه های قدیمی و قهوه ای است که ظاهر درخت را نازیبا می کنند. سعی کنید هنگام هرس از قیچی هرس تمیز و تیز استفاده کنید.
گاهی اوقات روی برگچه ها رگه های زردی دیده می شود که به دلیل کمبود منیزیم یا پتاسیم است. در این موارد از کودهای مخصوص نخل استفاده کنید که حاوی ریزمغذی ها هستند. با اسپری کود روی گیاه می توانید به سرعت گیاه آپارتمانی خود را درمان کنید. البته می تواند مقداری نمک اسپوم به آب اضافه کند که باعث افزایش منیزیم و رفع مشکل می شود.
گاهی اوقات مخلوط های زغال سنگ و مرطوب ماندن انها باعث جذب پشه های قارچی می شوند. برای خلاص شدن از شر آنها کافیست بگذارید سطح خاک خشک شود و معمولاً از بین خواهند رفت. یکی دیگر از مواردی که باید به آنها دقت کنید حذف گرد و غبار از پالم ها است. حداقل سالی یکبار سعی کنید پالم ها را با آب گرم بشویید تا از تجمع گرد و غبار جلوگیری کنید. اگر گیاهتان خیلی بزرگ است می توانید از یک پارچه نرم و مرطوب برای تمیز کردن آنها استفاده کنید. دقت کنید در امتداد ساقه ها خار وجود دارد بنابراین از دستکش های ضخیم استفاده کنید.
در فصل زمستان سعی کنید میزان آبیاری را کم کنید زیرا گیاه رشد بسیار کندی دارد و نیازی به آب زیاد ندارد. همچنین کوددهی را در فصل زمستان متوقف کنید. اگر نخل را در خانه نگه می داریم هوای خشک داخل خانه در زمستان کنه های عنکبوتی را جذب می کند و ابتدا متوجه تارهای ضریفی بین ساقه ها خواهید شد. در صورت دیدن چنین علائمی حتماً آلودگی ها را درمان کنید.
استفاده از پالم بادبزنی اروپایی در حیاط سازی ها
این پالم را می توانید در قسمت های مختلفی استفاده کنید و دقت کنید نباید در محیط رفت و آمد باشند زیرا خارهایی در امتداد ساقه ها وجود دارند که تیز هستند. اما می توانید انها را در کنار استخرها، به عنوان گیاهان درب ورودی، به عنوان نقطه ای کانونی و در وسط باغ، در دو طرف یک راهروی ورودی، در گوشه ای از باغ یا حتی در گلدان ها و روی پاسیو یا حیاط خلوت استفاده کنید.
سخن آخر
پالن های بادبزنی اروپایی را می توان در گلدان ها چه در داخل و چه در خارج خانه نگهداری کرد. افرادی که در مناطق بسیار سرد زندگی می کنند یا تابستان بسیار گرمی دارند می توانند از این پالم استفاده کنند زیرا نسبت به هر دو شرایط مقاومت دارد. می توانید ان گیاه را در فصل زمستان به داخل خانه و در فصل تابستان به خارج از خانه منتقل کنید.
بهترین شرایط برای پالم اروپایی شب های خنک و روزهای آفتابی است اما در هر دو حالت رشد می کند. پس از بالغ شدن این گیاه نسبت به خشکی و باد هم مقاومت بالای دارد. این پالم آفتاب را بسیار دوست دارد اما می توانید آن را در مکان های یبا سایه جزئی هم نگه دارید.
دقت کنید باید در محلی کاشته شوند که حداقل چندین ساعت در روز نور مستقیم آفتاب را دریافت کنند. این گیاهان برای حیوانات خانگی سمی نیستند اما مانند هر گیاه آپارتمانی دیگری نباید خورده شوند. پالم اروپایی نسبت به اکثر آفات بسیار مقاوم است اما باید به طور منظم بررسی و در صورت نیاز درمان شوند.
