رطوبت سنج خاک – آموزش استفاده از رطوبت سنج گیاهان

برای اندازه گیری دقیق رطوبت خاک و آبیاری مخصوصا به گیاهان حساس باید از رطوبت سنج خاک استفاده کنید در ادامه این دستگاه را بررسی می کنیم.

چگونه از رطوبت سنج خاک گیاهان استفاده کنیم

رطوبت سنج خاک دستگاه های دستی کوچکی هستند که می توان از آنها برای اندازه گیری میزان رطوبت خاک گیاه استفاده کرد و به شما زمان آبیاری را به شکلی دقیق تر نشان می دهند. اگرچه آبیاری گیاهان ساده به نظر می رسد اما آبیاری صحیح یکی از مهم ترین و دشوارترین بخش های داشتن گیاهی خوشحال و سالم است. آبیاری بیش از حد یا آبیاری کم برخی مواقع در سریع ترین زمان ممکن گیاه را از بین می برد و این مورد را نمی توانید تشخیص دهید تا زمانی که خیلی دیر شده است.

بیایید با این موضوع روبرو شویم، عوامل مختلفی وجود دارد که در تعداد دفعات آبیاری گیاه نقش دارند. نوع گیاه، شرایط خاک، زمان و فصل سال، شرایط روشنایی، دما و رطوبت تنها چند فاکتور مختلفی هستند که می توانند روی برنامه آبیاری تأثیر بگذارند. ارزیابی رطوبت خاک معمولاً با انگشتان نیز امکان پذیر است و کافیست یک یا دو انگشت خود را در خاک فرو ببرسید تا میزان خشک شدن خاک را بفهمید. البته این کار دقیق نیست. رطوبت سنج ها برای خواندن دقیق میزان رطوبت خاک گیاه استفاده می شوند و به آبیاری گیاهان بسیار کمک می کنند. با ما همراه باشید تا نکاتی را در مورد این دستگاه مهم و کاربردی بگوییم.

چرا از رطوبت سنج خاک استفاده می کنیم؟

افرادی که معمولاً با آبیاری گیاه مشکل دارند و گیاهنشان از بین می رود می توانند از رطوبت سنج خاک استفاده کنید. این دستگاه ابزاری مفید برای جلوگیری از آبیاری بیش از حد یا آبیاری کم است. دیگر نیازی نیست از انگشتان برای تشخیص میزان رطوبت و زمان آبیاری استفاده کنید و رطوبت سنج خاک میزان دقیق رطوبت خاک را به شما می گوید. علاوه بر این با انگشتان فقط می توانستید رطوبت چند سانتیمتر زیر سطح خاک را بررسی کنید اما با رطوبت سنج حتی رطوبت تا عمق 30 سانتیمتر اندازه گیری می شود.

کار با رطوبت سنج چگونه است؟

رطوبت سنج ها از اصل مقاومت الکتریکی برای رسانایی خاک استفاده می کنند. به زبان ساده چون آب جریان الکتریسیته را به خوبی هدایت می کند رطوبت زیاد خاک با جریان های الکتریکی بالاتر نشان داده می شود و در حالی که جریان های الکتریکی کمتر نشان دهنده خاک خشک تر هستند. برخی رطوبت سنج ها حتی می توانند شرایط نور و همچنین pH خاک را هم بخوانند.در ادامه نحوه کار با رطوبت سنج را گام به گام توضیح می دهیم.

• رطوبت سنج یک میله فلزی در انتهای خود دارند. ابتدا قبل از هرکاری باید حدود چهار پنجم از این میله فلزی را درون خاک فرو ببرید. اگر هنگام پایین بردن با مشکل مواجه شدید کافیست میله را در بیاورید و مجدداً آن را وارد خاک کنید. نباید با فشار این میله را وارد خاک کنید زیرا ممکن است به گیاه آسیب بزنید.
• 30 تا 60 ثانیه منتظر بمانید تا رطوبت سنج میزان رطوبت را به خوبی تشخیص دهد. اگر پس از 60 ثانیه باز هم هیچگونه تغییری در دستگاه ندیدید میله را در بیاورید و آن را به آرامی پاک کنید و مجدداً نقطه دیگری را امتحان کنید.
• وقتی نتایج آماده شدند خواندن نتایج راحت است. براساس مدل و برند رطوبت سنجی که دارید نتایج به صورت عددی یا با مقیاس خشک تا مرطوب نمایش داده می شوند. مقیاس ها معمولاً رنگ بندی دارند تا درک آنها بهتر باشد.

نتایج را چگونه بخوانیم؟

حال که کارهای فوق را برای اندازه گیری رطوبت خاک انجام دادید چگونه باید نتایج را تفسیر کنیم؟ خوب در مرحله بعد باید نتایج را درک کنیم و در مورد زمان آبیاری تصمیم گیری کنیم. متأسفانه درست است که رطوبت سنج ها برای یافتن رطوبت واقعی خاک بسیار مفید هستند اما نمی توانند زمان آبیاری را به شما بگویند. برای فهمیدن این موضوع باید با نیازهای خاص گیاه خود آشنا شوید.

بگذارید مثالی بزنیم. برای کاکتوس ها و ساکولنت ها اگر درجه رطوبت سنج روی خیلی خشک قرار داشت باید بگوییم گیاه در چنین حالتی بسیار خوشحال است و قبل از آبیاری باید کمی بیشتر صبر کنید و سپس اقدام به آبیاری کنید. دقت کنید هرچه بیشتر در معرض آب باشند باید تعداد دفعات بیشتری آبیاری کنند و در غیر این صورت باید میزان آبیاری را کم کنید.

برای گیاهانی مانند پوتوس و فیلودندرن اگر درجه رطوبت سنج نشان دهنده خاک خشک بود این یعنی زمان آبیاری گیاه فرار رسیده است. علاوه بر این برخی گیاهان مانند سرخس ها و کالاته ها دوست دارند در خاک کاملاً مرطوب باشند بنابراین به هیچ وجه نباید اجازه دهید رطوبت خاک خشک شود. بنابراین قبل از هرگونه آبیاری حتماً نیازهای گیاه خود و نوع گیاهتان را بشناسید.

چگونه دستگاه را تمیز کنیم؟

وقتی کارتان با رطوبت سنج تمام شد باید آن را از خاک خارج کنید و به آرامی پاک کنید و با پارچه یا حوله ای خشک آن را تمیز کنید. رطوبت سنج هرگز نباید در خاک باقی بماند زیرا باعث خرابی پروب یا میله فلزی حساس آن می شود. سعی کنید بین هربار استفاده رطوبت سنج خود را در مکانی خشک نگهداری کنید.

مشکلات رایج با رطوبت سنج ها

رطوبت سنج های دستی به طور کلی دستگاه های بسیار قابل اعتماد و ساده ای هستند، با این جال چند مشکل رایج دارند که هنگام استفاده از ان احتمالاً با آن مواجه می شوید. اولین مورد این است که احتمالاً بعد از 60 ثانیه نتیجه ای از رطوبت سنج دریافت نمی کنید. اگر این اتفاق افتاد نگران نباشید و میله فلزی دستگاه را از خاک خارج کنید و با یک پارچه خشک تمیز آن را پاک کنید و مجدداً از ان در بخش دیگری از خاک استفاده کنید. برای اینکه چگونگی کار دستگاه را تست کنید هرگز آن را در آب شناور نکنید. این رطوبت سنج ها فقط برای کار در خاک طراحی شده اند و در آب عمل نمی کنند.

دومین مورد مربوط به ثابت نماندن سوزن درون پنجره نمایشگر دستگاه است. در چنین حالتی احتمالاً رطوبت سنج به تکه سنگی کوچک یا تکه ای فلزی در خاک برخورد کرده است. برای حل این مشکل هم رطوبت سنج را بردارید و در نقطه ای دیگر از خاک فرو کنید تا دستگاه به درستی عمل کند.

یکی دیگر از مواردی که حتماً باید به آن توجه کنید عملکرد رطوبت سنج ها با اندازه گیری جریان های الکتریکی است که در این صورت اگر خاک دارای نمک بالایی باشد خوانش رطوبت سنج هم نادرست خواهد بود. اگر در مورد دقیق بودن رطوبت سنج مطمئن نیستید سعی کنید رطوبت خاک را به صورت دستی اندازه گیری کنید یا از رطوبت سنج دیگری هم برای اندازه گیری رطوبت استفاده کنید تا گیاه خود را خراب نکنید.