انواع لوبیای سبز پا بلند و پا کوتاه

انواع لوبیای سبز پابلند و پاکوتاه

Phaseolus vulgaris

١- نام گیاه در زبان های خارجی – هرچند که هریک از ارقام لوبیا چه پا بلند و چه پاکوتاه دارای اسم تجارتی خاصی می باشند و در تجارت وازنظر مصرف به آن اسامی نامیده می شوند ولی واژه لوبیا در السنه مختلف دارای اسامی مختلفی است که ما در زیر ذکر می کنیم :

لوبیای پاکوتاه

فرانسه لوبیای معمولی Haricot commun – فازاول Fastol – فيسون Fayoon ) Fayson )-  باقلای کوچکی Feve petite

انگلیسی بش بینز Bush beans – دوارف بينز Dwarf Beans

آلمانی بوش بونه Boush bohne – کروپ بونه Kruppbohne

لوبیای پابلند

فرانسه لوبیای رونده ( هاریکو آرام ) Haricot a rames

انگلیسی لوبیای رونده (رنر بین) Runner bean – كلايمبين بين Climbing bean – پول بین Pole Bean

آلمانی شتانگن بونه Stangenbohne

لوبیای گل قرمز

 این نوع لوبیا را در ایران نمی کارند و از نظر سبزیکاری درسایر ممالک نیز کمتراز دو نوع نامبرده در بالا یعنی لوبیا پا کوتاه و لوبيا پا بلند یا رونده مورد استفاده قرار می گیرد لوبیای گل قرمز فقط برای زیبائی گل قرمز و نسبتا درشت آن در تزیینات کاشته می شود. نام این نوع در زبان های خارجی از این قرار است :

فرانسه لوبیای اسپانیا Haricod d’ Espagne

انگلیسی سکارت رنر بین Scarlet runner bean – مولتی فلورا بین  Multiflora bean

آلمانی لوبیای آتشی Feuerbohne – لوبیای ترك Tuerkishe bohne-لوبیای گل Blumenbohne – لوبیای عربی Arabishe Bohne

٢- اصل وقدمت لوبیا– اصل لوبيا از نواحی گرمسیر آمریکای جنوبی است و کاشت آن در آمریکا از ادوار خیلی قدیم مرسوم بوده . بسیاری از انواع این گیاه قبل از کشف آمریکا بوسیله سرخ پوستان بومی آمریکا کاشته شده و مورد استفاده قرار می گرفته است.

۳- مشخصات گیاه شناسی و انواع باغی لوبیا- ازنظر گیاه شناسی لوبیا از خانواده بقولات (لگومینوز) می باشد و نباتی است یکساله که دارای برگ هائی می باشد مرکب از سه برگچه ، گل این گیاه بطور انفرادی و یا دسته ای در پهلوی برگها ظاهر می شوند.میوه لوبیا گوشتی و ضخیم و کشیده با مقطع گرد یا بیضی می باشد و ساقه آن در بعضی ازارقام رونده و پیچنده وطویل است و در پاره ای از انواع دیگر کوتاه و بدون کمک قيم درفضا می ایستد . قسمت قابل استفاده این گیاه در نوع لوبیا سبز غلافی که دانه در آن قرار دارد یعنی میوه و درنوع لوبیای خشک بذر یا دانه آن می باشد.گل های لوبیا نسبت به یک سطح متقارن بوده و از پنج گل برگ تشکیل شده که دو عدد ازآنها به یکدیگر چسبیده ظاهرا تشکیل یک گل برگ را می دهند.تعداد پرچم ها ده عدد که نه عدد آنها به یکدیگر چسبیده تشکیل غلافی می دهند که پیستیل یا مادگی گل در داخل آن قرار گرفته است و پرچم دهم آزاد می باشد هرچند انواع لوبیا مانند نخودفرنگی اوتوفکوند Autofeconde هستند ولی معهذا تلقیح با گرده شير و بطور طبیعی درلوبیا بیشتر از نخود فرنگی مشاهده می شود .تولید دورگ بین انواع مختلف لوبیا مورد مطالعه زیاد قرار گرفته است. در پاره ای از آزمایش ها نسبت تلقیح با گرده غير کمتر از 1% بوده است. درمشاهدات دیگر با فاصله بین بوته های دو نوع مختلف لوبیا در حدود یک متر 8% و با فاصله تقریبی ۸ متر درحدود 6/2%  ديده شده .

انواع لوبيا – از نظر گیاه شناسی و علم سیستماتیک بطوریکه قبلا نیز گفته شد انواع لوبيا جورهای مختلف از جنس فازئولوس Phaseolus می باشند.

آنچه از نظر سبزیکاری مورد توجه است انواع اصلاح شده این گیاه می باشد و از این رو می توان کلیه انواع لوبیا را نسبت به پا بلند بودن ویا پا کوتاه بودن بوته و سبز ويا زرد رنگ بودن میوه آن بشرح زیر طبقه بندی کرد :

الف – لوبیای پا بلند نخ دار یابی نخ ( میوه سبز ، میوه زرد)

ب – لوبیای پا کوتاه نخ دار یا بی نخ  ( میوه سبز ، میوه زرد)

هریک ازاین انواع نیز بنوبه خود از حيث نوع مصرف به سه دسته (تازه – دانه خشک و کنسرو) تقسیم می شوند که ما در موقع ذکر نام انواع مختلف بدان اشاره خواهیم کرد.

الف – انواع لوبیای پا بلند – این ارقام دارای ساقه های طویل و رونده هستند که برای رشد کافی و دادن حداکثر میوه احتیاج به قیمی دارند که بدورآن بپیچند . طول هر بوته در بعضی از ارقام به 4 تا 5 متر نیز می رسد.

ب – انواع لوبیای پا کوتاه – به مقدار محصول این انواع کمتر از لوبیای پا بلند می باشد. هزینه کاشت داشت و برداشت آنها نیز نسبتا کم است. طول بوته لوبیای پا کوتاه از 50 تا 60 سانتیمتر تجاوز نمی کند و بنابراین احتیاج به تیم که یک قلم بزرگ هزینه کاشت انواع پا بلند را تشکیل می دهد ندارد این ارقام یعنی لوبیای پا کوتاه برای برداشت محصول با وسائل مکانیکی بسیار مناسب می باشند و برای این منظور در بنگاه های اصلاح بذر سبزی سعی می کنند انواعی ایجاد کنند که حداکثر محصول خود را در یک موقع برسانند تا برداشت آن با وسائل مکانیکی ممکن و مقرون بصرفه باشد.

نام تجارتی انواع لوبيا – انواعی که در گذشته از خارج وارد و در ایران کاشته شده اند بعلت مرور زمان وعدم توجه به خالص بودن و یا خالص نگاهداشتن بذر به اندازه ای مخلوط شده اند که دیگر نمی توان به انها نام نوع بخصوصی را داد. از این انواع قدیمی هنوز در بسیاری از نقاط ایران برای تولید لوبیای سبز کاشته می شود . در سالهای اخیر در اثر پی بردن به اهمیت بذر مرغوب و مخصوصا یکنواخت بودن محصول آن در پارمای از بنگاه ها و مؤسسات مخصوصا در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران و بنگاه اصلاح تهیه بذر و نهال وزارت کشاورزی اقدام به تولید و ازدیاد بذر مرغوب خارجی وحفظ خالص و یکنواخت بودن آن کرده اند.

انواعی که بوسیله دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران وارد وازدیاد شده اند ودرآب وهوای کرج بهترین نتیجه را داده اند عبارتند از انواع :

1- تاپ کروپ Top crop

2- کانتندر Contender

3- ریوال Rival

4- بلولك Bluelak

5- ويد Wade

6- پنتو Pento

انواع زیر از زمان قدیم برای تهیه دانه خشک لوبیا درایران کاشته می شد و با وجود اینکه غلاف آنها دارای نخ و پوست میوه نیز خیلی نازك بود معهذا از این انواع بعنوان لوبیا سبز که در آن زمان خیلی کم مصرف می شد استفاده می گردید.لوبیای مرمری، لوبیای چینی، لوبیای قرمز، لوبیای سرابی .پاره ای از انواع لوبیا سبزی که در سایر ممالک کاشته می شوند و از حيث مرغوبیت و مناسب بودن با آب و هوای ایران قابل توجه بنظر می رسند بدین شرح می باشند.

انواعی که در آمریکا کاشته می شوند:

لوبیای پاکوتاه

 الف – میوه یا غلاف سبز

بونتی فول      Buntiful

تندر گرین Tendergreen

جاینت سترینگلس گرین پد Giant stringlesgreenpod

سترینگلس بلک ولنتاین Stringless black valentine

این نوع اخير از نظر تهیه کنسرو لوبیا سبز دارای اهمیت زیاد می باشد .

سوپر گرین Supergreen این نوع مقاوم به موزائیک است.

ب – میوه یا غلات زرد

پنسیل پد   Pencil pod

واردولس کیدنی واکس   Wardwell ‘ s kidney wax

وبرواکس Webber wax

روند پد کیدنی واکس Round pod kidney wax

رفیوجی واکس Refugee wax این نوع نیز برای تهیه کنسرو کاشته می شود .

لوبیای پابلند

 الف – غلاف سبز

کنتوکیوندر     Kentucky wonder

سكوتيا Scotia

ب –  غلات زرد

گلدن کلستر Golden cluster

کنتوکیوندرواکسKentucky wonder wax

انواع آلمانی

نوع پا کوتاه

 الف- غلاف زرد

 1- بی نخ

واکس گوليات Wachs goliath

واکس موندور Wachs montdor

شرایبر فروهه واکس Schreiber fruchc wachs

واکس گلدن هورن Wachs goldenhorn

واکنش ووندر بوتر Wachs wunder butter

۲- نخ دار

واکس راينلاند Wachs rheinland

واکس ایدآل Wachs ideal

ب- غلاف سبز

 ١- بی نخ

ساکسا Saxa

شرایبرلانگ برش Schreiber lange brech

سوکرپرل پرنکسیون Zucker perl perfection

شرايبر گراندا Schreiber granda

دوپلت هلندیشه پرینسس Doppelte holaendishe prinzess

2- نخ دار

آلرفروهست وايس Allerfrueheste weisse

نورت شترن Nortstern

لوبیای پا بلند نوع آلمانی

 الف – غلاف زرد

 ١- بی نخ

واکس گلدن بون Wachs goldenbohn

ب . غلاف سبز

 ١- بی نخ

کاپیتن ودینگن Kapitaen weddingen

ایمپراتور Imperator

سوکر پرل پرینسس Zucker perl princess

مايسترتوك Meisterstueck

۲- نخ دار

روم فوم نور گبیرگه Rhum vom vorgebirge

مونباخرشپک Monbacher speck

بلوك پرل Block perl

کورب فولر Korbfueller

فنومن Phaenomen

این نوع برای تهیه لوبیای خشک نیز مناسب است

انواع لوبیای فرانسوی

 لوبیای پا بلند

الف – غلاف زرد

1- بی نخ هاريكو بور کورون دور Haricut beurre couronne d’or

مروی دوونیز آرام  Merveille de Venise a rame

دومون فاوه  de mont favet

ب – غلاف سبز

 ۱- نخ دار

 هاريکواکسترا هاتين Haricut extra hatif

٢- بی نخ

هاریکوت پرنسس آرام Haricot princesse à rame

هاریکوت مانژتوسان فیل Haricot mangetout sans fil

لوبیای پا کوتاه فرانسوی

 الف- غلاف سبز

1- نخ دار

هاریکوت فلاژله بلان Haricot flagelet blanc

هاریکوت نن کمپله Haricot nain complet

هاریکوت  فلاژله رواده ور Haricot flagclet roi des verts

هاریکوت اینا پوئیزابل  l ‘ inepuisable Haricot

از دانه تازه تمام انواع بالا نیز می توان استفاده کرد در صورتیکه درانواع زیر فقط بطورسبز یعنی میوه آنها مصرف می شود .

هاريكو آبوندان  Haricot abundant

هاریکو بانيوله Haricot bagnolet

هاریکو فن دولينا Haricot fin de lina

رواد بلژ (هار کو متیس نوآر)  H . metine nair ) Haricot roi des belges)

در انواع زیر فقط دانه (خشک یا تازه) مصرف می شود .

هاريکو کنش دوشامبور   Haricot contessc de chamlord

هاریکو رونویون دوکوک Haricot Rognon de cog

٢- بی نخ

هاریکودومونترو Haricot de montr cux

هاریکو مانژتوا کسترا هاتیف mangetout extra – hatif Haricot

هاریکو مانژتوا فنیکس phenix – hatif Haricot mangetout

هاریکو مانژتوا روا دو لته Haricot mangetout roi de l’ éte

انواع لوبیا پا کوتاه پوست سبز بی نخ که از دانه خشک و یا تازه آن استفاده می کنند از این قرارند :

هاریکو کوکوبلان نن  Haricot coco blanc nain

هاریکو ژوندولاشين jaune de la chine Haricot

 ب – لوبیا پا کوتاه غلاف زرد

 1- بی نخ

هاریکومتیس بور Haricot métisse beurre

هاریکو بوردودیگوآن beurre de digoin Haricot

هاریکو پلن لوپانیه plein – le – panier Haricot

دو پارادی  de parad

is Haricot

انواع لوبیا چشم بلبلی

هاریکو دولیک ژآن اکسترا هاتیف Haricot dolique géant extra – hâtif این رقم لوبيا پا بلند است.

هاریکودولیک دوتنكن Haricot dolique du tonkin که بوته آن کوتاه است.

4- آب وهوا – بطوریکه در بالا بدان اشاره شد لوبیا محصول نواحی معتدل گرم می باشد یعنی بذر آن برای سبزشدن احتیاج به حرارت نسبت زیاد دارد یعنی خاک باید در بهار کاملا گرم شده باشد تا بتوان بذر این گیاه را کاشت . بوته لوبیا حساسیت زیادی نسبت به سرما نشان می دهد بنابراین برای بدست آوردن محصول کافی مخصوصا محصول دانه خشک باید فصل تابستان نسبت طولانی باشد.

۵- خاك – عملا لوبیا را در هرنوع خاك می توان کاشت . برای تهیه محصول زودرس از اراضی شن و رسی و شنی استفاده می کنند و بذر لوبیای دیررس پائيزه مخصوصا برای تهیه لوبیای خشک را درزمین های لیمونی و رس و شنی می کارند.

از نظر رآکسیون یعنی ترش و يا قلیائی بودن خاك بنابر آزمایش های عدیده لوبيا در زمین هائی که pH  آن بین 3/5 و 6  است بهترین نتیجه و زيادترین محصول را داده است ولی معهذآ از کاشت این گیاه در زمین هائی که pH آن کمتر از 7/5 باشد باید خودداری کرد.در زمین هائی که دارای مقدار زیادی املاح محلول آلومینیوم و مانگانز باشند ولو اینکه PH خاك بیش ازه ره باشد باید آهک را با خاك مزرعه مخلوط کرد.یکی از کارهای مفید در موقع کاشت لوبیا استفاده از کود سبز است که از هر حيث چه از نظر فیزیکی و چه از نظر شیمیائی زمین را اصلاح می کند.

تهیه زمین – اگر در زمینی که باید محصول لوبیا در آن کاشته شود قبل از لوبيا کود سبز در آن کاشته باشند باید زمین را در پائیز سال پیش از کاشت لوبیا شخم کرد و آن را تا بهار سال بعد با کلوخ بحال خود باقی گذاشت تا کود سبزدرخاك بپوسد و زمین آماده برای کاشت لوبیا گردد. در غیر اینصورت می توان زمین را در پائیزسال قبل از کاشت و یا در بهار سال کاشت لوبيا شخم کرد.بطوریکه بعدا خواهیم دید دادن کود دامی به محصول لوبيا حتما لازم نیست ولی درا راضی شنی و مخصوصا در اراضی که مقدار pH آن زیاد است مقداری کود دامی که موجودی هوموس زمین و در نتیجه تا اندازه ای مقدار ترشی آنرا زیاد کند نتیجه بسیار رضایت بخش خواهد داد. درصورتیکه کود دامی مورد استفاده قرار گیرد باید این کود باشخم پائیزه با خاك مخلوط گردد.در هر صورت در بهار سال کاشت زمین را بوسیله دیسک کاملا نرم کرده و پس از آن درصورت لزوم تسطیح می کنند و دراین موقع باید تمام یا مقداری از کود شیمیائی را با خاك مخلوط کرد. موضوع بسیار مهم در تهیه زمین برای کاشت لوبیا نرم بودن سطح خاك مزرعه است زیرا وجود کلوخ در مزرعه باعث می شود که مقدار زیادی خاك روی بذر را بپوشاند و مانع سبز شدن تعداد زیادی از بذور کاشته شده بشود چه نهال جوان لوبیا قدرت شکافتن خاك و خروج از آنرا ندارد مخصوصا در زمین هائی که پس از آبیاری سطح مزرعه سله می بندد.

6-کود – بطوریکه در بالا گفته شد معمولا کود دامی(جز برای اصلاح پاره ای از نواقص خاك) به محصول لوبیا نمی دهند ولی بر عکس از کود شیمیائی بمقدار نسبتا زياد استفاده می شود . در گذشته به اتکاء این نظریه که گیاهان خانواده بقولات به کمک باکتری هائی که در ریشه آنها زندگانی می کنند بمقدار کافی از ازت آزاد هوا برای تأمین احتیاج خود استفاده می کنند از دادن کود ازته به لوبیا خودداری می کردند ولی اکنون علاوه بر کود های پطاسی و فسفردار کود شیمیائی ازت دار نیز بمقدار کافی به محصول لوبيا می دهند.درنقاط مختلف بنا بر نوع زمین و درجه حاصلخیزی خاك از فرمول های نسبی کودی مختلف و به مقادير متفاوت در هکتار استفاده می کنند باین ترتیب در زمین هائی که از حيث فسفر و پطاس فقیر هستند مانند اراضی جنگلی از فرمول 16-۱۶-۸ بمقدار 300 تا 500 کیلو در هکتار استفاده می کنند و اگر زمین از حیث ازت خیلی ضعیف باشد كود سرك ازته به محصول می دهند.درزمین های شنی در حدود یک تن از کود۸-6-5 به محصول می دهند و در اراضی که از حیث پطاس غنی باشند. 300 تا 500 کیلو فسفات دامونيوم در هکتار که تقریبا دارای فرمول نسبی ۰-۲۰-16 می باشد نتیجه بسیارخوب می دهد.بین اجسام نادر مانند «بر» منگانز وغيره «بر» گیاه لوبیا را مسموم کرده خشک می کند . بنابر آزمایش های پیج Page و پادن Paden  ، 10 کیلو براکس در هکتار برای گیاه مضر است ولی 40 کیلو برات دو کلسیوم صدمه ای به لوبیا نمی زند.

طرز استعمال کود شیمیائی– از آنجائیکه ریشه فرعی لوبیا کم و سطحی است و زیاد در اطراف منتشر نمی شود طرزکود دادن نواری بیشتر به صرفه نزدیک است تا پاشیدن آن روی تمام سطح مزرعه و در صورت کود دادن نواری باید نوار یا نوارهای کود اقلا ۱۰ سانتیمتر با بذر کاشته شده فاصله داشته باشد زیرا ریشه لوبيا به محلول املاح خیلی حساس است.

۷– کاشت و داشت لوبیا – درزمین های پوك و سبک و در زمین هائی که مقدار زیادی مواد آلی پوسیده دارا هستند، کاشت بذر لوبیا وسبزشدن آن با آسانی انجام می گیرد یعنی كانی است طبق اصولی که بعدا شرح خواهیم داد بذررا بخاك بسپارند و پس از یک یا دو هفته نهال جوان از خاك خارج می شود ولی در زمین های سخت که مقدار رس آن نسبتا زياد است و پس از آبیاری سله می بندد. کاشت لوبیا محتاج به مراقبت بیشتر و روش مخصوصی است.بذر لوبیا را می توان هم بطور دست پاش وهم بطور خطی با دمت یا با ماشین های مخصوص کاشت. البته طرز دوم یعنی کاشت خطی به طریق اول ترجيح دارد .برای کاشت دست پاش در بعضی از نقاط ایران بطرز زير لوبیا را می کارند که کاملا مطابق با اصول بیولوژیکی روش سبز شدن وقدرت رویش بذر این گیاه می باشد. در این طرز بذر کاری بلا زمین را آبیاری می کنند و پس از آنکه زمین کاوره و آماده برای کارشد بوسیله چوب باریکی که قطر آن از 1 تا 5/1 سانتیمتر تجاوز نمی کند بطور نامنظم و بفواصل ۲۰ تا 25 سانتیمتر سوراخ هائی در زمین ایجاد می کنند. عمق این گودال يا سوراخ ها در حدود ۱۰ سانتیمتر می باشد.بذر را پس از آنکه مدت ۱۲ تا 24 ساعت در آب خیس کردند دو دانه از آن را در هر یک ازسوراخ ها قرار می دهند بدون اینکه روی بذر را با خاك بپوشانند یعنی گودال هارا پر نمی کنند و آنرا بحال خود باقی می گذارند تا دو برگ اول که همان برگ های کوتیلدونی گیاه است از دهانه سوراخ خارج شود . در این موقع اقدام به آبیاری اول می کنند ودر اثر جریان آب روی سطح کرت یا مزرعه تمام گودال ها از خاك پر می شود و قريب ۱۰ سانتیمتر از ساقه لوبیا در زیر خاك می ماند.مراقبت بعدی محصول عبارت است از وجين و سله شکنی (اگر لازم باشد) و آبیاری منظم که نسبت به نوع زمين و آب و هوای محل از ۶ تا ۱۰ روز یک مرتبه تفاوت می کند یعنی در اراضی سبک هر روز یک مرتبه و در ا راضی هوموسی و رس و شني نسبتا سخت هر 10  روز یک مرتبه آبیاری کافی است.کاشت لوبیا بطریقی که در بالا بیان شد در مزارع کوچکی که مساحت آن از چند هکتار تجاوز نمی کند ممکن است ولی در زراعت بزرگی بذر را با دست می باشند و یا آنکه بیشتر اوقات با بذر پاش های مخصوص که درعین حال با بذر کود شیمیائی را نیز بشکل نوار در طرفین بذر و يا بفاصله ۱۰ سانتیمتر زیر بذر قرار می دهد بطورردیفی می کارند.بطوریکه در بالا نیز توضیح داده شد از نظر سبزیکاری و کاشت دو نوع لوبيا تشخیص می دهند یكی لوبیای پا کوتاه و دیگری لوبیای پیچ یا پا بلند که از هر نوع قیم نزدیک بخود برای نمو و رشد در فضا استفاده کرده بدور آن می پیچد.طرز کاشتی که در قبل شرح دادیم چه دست پاش وچه ردیفی بوسیله ماشین مخصوص بذرکاری مربوط بود به کاشت لوبیای پا کوتاه در کاشت لوبیای پا بلند اگرچه در اصول و کلیات راجع به سبز شدن بذر و نوع زمین و طرز تهیه آن با کاشت لوبیای پا کوتاه تفاوتی موجود نیست ولی از حیث فاصله بین خطوط کاشت واینکه نوع پا بلند محتاج به تیم است نقشه و طرز کاشت تا اندازهای تفاوت می کند.در کاشت لوبیای پا بلند فاصله بین ردیف ها دو یا سه برابر فاصله خطوط کاشت بین ردیف ها در لوبیای پا کوتاه می باشد و این فاصله از 50 تا 75 و گاهی ۱۰۰ سانتیمتر در روش های خاصی که بعد خواهیم دید تفاوت می کند.

کاشت لوبیای پابلند – در زراعت بزرگ صحرائی فاصله بین خطوط از 50 تا ۱۰۰ سانتیمتر تغییر می کند و با این تفاوت فاصله بين رديف ها نوع قیم نیز متفاوت است . در زراعت کوچک که نزدیک شهرها عمل می شود و در سبزیکاری خانواده ای که باید حداکثر استفاده از حداقل سطح زیر کاشت را بدست آورد به ترتیب زیر عمل می کنند .پس از شخم وتسطيح محل کاشت زمین را بوسیله شیارهائی بعمق چهار تا پنج سانتیمتر به نوارهای 50 و 100 سانتیمتر تقسیم می کنند و بعد لوبیا را در این شیارها بفاصله 5 تا ۱۰ سانتیمتر از یکدیگر می کارند و قیم را در داخل نوار ۵۰ سانتیمتری در زمین نصب می کنند و از فاصله گروه های دو خطی کاشت که عرض آن 100 سانتیمتر است بعنوان جاده برای مراقبت محصول و برداشت آن استفاده می شود .در باغات خانوادگی فاصله دوخط کاشت لوبيا بجای ۵۰ سانتیمتر ۲۰ سانتیمتر و فاصله گروه دوخطی کاشت با گروه مجاور 5/1 و گاهی ۲ تا 5/2 متراست.درفاصله بین دو گروه سبزی های دیگر از قبیل کاهو- لوبیای پا کوتاه – کاسنی فری ویا تربچه می کارند. برای کاشت بین خطوط لوبیای پا بلند معمولاً سبزی هائي را انتخاب می کنند که محصول آنها زود برداشت می شود و زمین را مدت کوتاهی اشغال می کنند.

قيم – قیم را باید از چوب های سخت که مقاومت زیاد به رطوبت و پوسیدگی داشته باشند انتخاب کرد معمولا قیم ها را از چوب انواع مختلف درختان سوزنی برگ و يا چوب درخت بلوط تهیه می کنند در این صورت می توان تقريبا مدت هشت سال از این تیم ها استفاده کرد .طول قيم باید ۳ تا  5/2 متر و ضخامت آن در حدود ۳ تا 4 سانتیمتر باشد.

انواع مختلف قیم – قیم را از جنس های مختلف و باشكال متفاوتی تهیه می کنند که عبارتند از قیم چوبی- فولادی – سیمی و بالاخره مختلط سیمی و نخی.دوام قیم فولادی بیش از دوام قیم چوبی است زیرا هیچیک از عوامل طبیعی مانند رطوبت باران و حرارت زیاد آفتاب درآن مؤثر نیست. درقیم های چوبی هرسال باید نوکی که در زمین قرار می گیرد تراشید و تیز کرد و اگر قسمتی از آن پوسیده باشد قطع نمود . این امر باعث می شود که هر سال مقداری از طول قیم کم شود و خیلی زود غیرقابل استفاده گردد.

طرز قراردادن قیم در زمین – قیم ها را بطرق مختلف می توان درخاك قرارداد .

1-قیم عمودی – در این طرز قیم را که ضخامت آن حداکثر هرم سانتیمتر است بطور عمودی به فاصله ۲۰ سانتیمتر از یکدیگر روی یک خط در زمین فرو می کنند و پای هر قيم بفاصله ۱۰ سانتیمتر از آن  3 تا 5 دانه لوبیا بطور نیم دایره یا مثلث می کارند .

2- قیم مایل – بجای اینکه قیمها را بطور عمودی درخاك فرو کنند ممکن است آنها را بطور مایل درزمين قرارداد در اینصورت نقشه کاشت تفاوت می کند.برای استفاده از قیم مایل لوبیا را طبق نقشه ای که در بالا شرح دادیم می کارند یعنی خطوط کاشت لوبیا که به گروه های دو خطی که فاصله خطوط کشت 25 تا 50 سانتیمتر است و فاصله بین گروه ها از ۱ تا ۲ متر تفاوت می کند می کارند . در این طرز لوبيا کاری تیم را همیشه بین دوخط کاشت در هر گروه دوخطی و بطور مایل قرار می دهند و چون تمايل این قيم ها بطرف داخل نوارهای باریک یعنی بطرف داخل گروه کاشت می باشد. انتهای فوقانی آنها با یکدیگر تماس حاصل می کنند .تمایل قيم ها باندازه ای است که دوقیم متقابل در دوسوم و یا سه چهارم طول خود از سطح زمین یکدیگر را تلاقی می کنند. برای ازدیاد استحکام و مقاومت قيم ها درمقابل باد کافی است آنها را  بوسیله یک قطعه چوب که ممکن است یکی از همان قيم ها باشد و بطور افقی درمحل تلاقی قیم های مایل قرارداده با سيم قيم افقی و دوقیم مایل را به یکدیگر محکم ببندند.

قیم سیمی – برای قراردادن این نوع قیم فاصله بین خطوط کاشت لوبیا مساوی یکدیگر و برابر 50 تا 75 سانتیمتر است و قيم ها را روی خطی موازی با خط داشت لوبيا و بفاصله ۱۰ سانتیمتر از آن بفواصل 4 تا 5 متر از یکدیگر در زمین قرار می دهند و این قیمها را بوسیله سیم فلزی گالوانیزه ۲ میلیمتری درچند ردی به یکدیگر متصل می کنند. فاصله سیم هائی که قیمهای عمودی را به یکدیگر مربوط می کند در حدود ۲۰ تا 25 سانتیمتر می باشد. این نوع قیم کاملا شبیه قیمی است که برای گوجه فرنگی چند شاخه مورد استفاده قرار می گیرد . نهال لوبیا پس از سبز شدن ودرحین رشد و نمو بدور سیم ها پیچیده بالا می رود .دراین طرز قیم پیچش و بالا رفتن بوته لوبیا یکنواخت و مرتب نیست و ممکن است چند بوته به یکدیگر و بطورافقي بدورسیم بپیچد. برای رفع این نقیصه بالا و پائين قیم های اصلی عمودی را بوسیله سیم های نسبتا ضخیم (درحدود۳ میلیمتر قطر) سیم کشی کرده و بین این دو ردیف سیم افقی سیم های نازکتری بطور عمودی و بفاصله ۱۰ تا 15 سانتیمتر از یکدیگر قرار می دهند. در این طرز قیم برای صرفه جوئی در هزینه خرید سیم ممکن است از سیم افقی دوم که قسمت پائین قیمهای عمودی را به یکدیگر متصل می کند صرف نظر شود و یا آنکه بجای سیم های نازك عمودی ازنخ پر استفاده کرد.ازمحاسن این نوع قیم علاوه بر کمی هزینه تهیه آن امکان عمل بوسیله ماشین های مخصوص یعنی با وسائل مکانیزه می باشد.

مراقبت مزرعه لوبيا – مراقبت مزرعه  لوبیا عبارت است از خاك دادن پای بوته۔ وجین کردن و سله شکنی و بالاخره کود سرك دادن و آبیاری .

1- خاك دادن پای بوته لوبيا – در مزارع لوبیا مخصوصا در انواع پا بلند پس از آنکه طول بوته به .۱ تا 15 سانتیمتر رسید مقدار کمی از خاك بین خطوط کاشت را در اطراف ساقه جمع می کنند بدین ترتیب روی قسمتی از ساقه که درخاك قرار می گیرد ریشه ظاهر شده باعث استحکام بوته که طبيعتا كم ریشه است می گردد ومقدار زیادتری مواد غذائی نیز جذب می کند.با کمی توجه و درنظر گرفتن طرز کاشت لوبیا در پاره ای از نقاط ایران مشاهده می شود که این عمل خاك دادن پای بوته لوبیا در ایران نیز انجام می شود یعنی با کاشت بذر لوبیا در سوراخ هائی بعمق ۱۰ سانتیمتر طول ساقه که زیر برگ های کوتیلدون واقع شده و در حدود ۱۰ سانتیمتر طول آن می باشد درداخل خاك واقع شده و دارای ریشه می گردد.در کاشت خطی موقع ایجاد نهرهای آبیاری بين خطوط این عمل بخودی خود انجام می شود .

2- وجین کردن وسله شکنی- بطوریکه مکرر تذکر داده شده است ریشه اصلی لوبيا طويل است و در داخل خاك تا عمق یک متر و نیم فرو می رود ولی ریشه های فرعی کم کوتاه و سطحی هستند، بنابراین قبل از هر چیز در موقع وجین کردن وسله شکنی باید دقت فراوان کرد تا لطمه به ریشه های جوان و فعال وارد نیاید یعنی وجین وسله شکنی باید کاملا سطحی باشد. معمولا دو مرتبه وجین و سله شکنی کافی است زیرا پس از وجين دوم لوبيا باندازه کافی رشد کرده سطح مزرعه را می پوشاند و مانع سبزشدن ونمو علف درز می گردد .

3- کود سرك – در زمین هائی که ازحیث ازت فقیر هستند بهتر است مقداری کود ازته از قبیل سولفات و با فسفات دامونيوم یک ماه پس از سبز شدن بذر لوبيا بعنوان کود سرك بمحصول داد . در کاشت بطرز دست پاش کود سرك را روی تمام سطح مزرعه می باشند و یا در موقع آبیاری کود را در کیسه ای از پارچه قرار داده و در مسیر آب درمحلی که آب وارد کرت می شود می گذارند تا کود درآب حل شده و با جریان آب به پای بوته های لوبيا برسد. در طرز کاشت خطی باید کود را در دو طرف خط کاشت لوبیا بشکل نوار و بفاصله ۱۰ سانتیمتر از ساقه بوته قرارداد.

4-آبیاری– بطور کلی خاك اطراف ریشه لوبيا باید همیشه مرطوب باشد و آب در عمل کرد زراعت لوبيا نقش مهمی را بعهده دارد مقدار آب و تعداد دفعات آبیاری در این زراعت بستگی به عوامل زیادی دارد که عبارتند از آب و هوای محل۔ نوع خاك ونوع محصول لوبیا یعنی لوبیای سبز و یا دانه خشک لوبيا.در آب و هوای خشک و گرم و زمین شنی تعداد دفعات آبیاری باید زیاد تر باشد تا در هوای خنک و یا زمین رسی و هوموسی. برای تولید لوبیای خشک که طبيعتا بوته لوبیا مدت زیادتری زمین را اشغال می کند بدیهی است که تعداد دفعات آبیاری باید زیادتر باشد.از آزمایش های متعددی که بعمل آمده چنین نتیجه گرفته می شود که تعداد دفعات آبیاری نسبت به عواملی که ذکر شد از سه تا هفت مرتبه در تمام طول مدت زندگانی گیاه تغییر می کند و فواصل بین دفعات آبیاری از 6 تا 10 روز متفاوت است و مقدار آب لازم ازموقع کاشت بذر تا برداشت محصول بین ۳۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر در هکتار می باشد یعنی ۱۲۰ هزار مترمکعب آب در هکتار.بهترین طرز آبیاری نشتی است و برای آبیاری نشتی لوبیا دو طريق مرسوم است یکی آنکه درهردفعه آبیاری کلیه نهرهای بین پشته ها را آبیاری می کنند و دیگری آنکه یک دفعه درمیان آب در هر نهر جاری می گردد یعنی درطریقه اول اگر بنا باشد که هر هفته یک مرتبه مزرعه را آبیاری کنند تمام نهرها هفته ای یک مرتبه آبیاری می شوند ودرطريقه دوم در هفته اول نهرها یکی درمیان آبیاری شده و درهفته دوم نهریکه در هفته قبل آبیاری نشده بود آبیاری می شود .از نظر عملکرد درطريقه اول یعنی آبیاری تمام نهرها در هر هفته مقدارمحصول زیاد تر می شود .موقع آبیاری اول در زراعت لوبیا دو یا سه روز قبل از کاشت بذر و موقع دومین آبیاری پس از سبز شدن کامل بذور می باشد و آخرین آبیاری در زراعت دانه خشک لوبيا موقعی است که پوست میوه شروع به تغییر رنگ می کند یعنی از رنگ سبز به زرد نزدیک می شود . از تأخیر در آخرین آبیاری باید خودداری کرد چه آبیاری دیر درآخر فصل باعث رشد رویشی بوته شده و درنتیجه ممکن است رسیدن دانه را بتأخیر اندازد و این عمل در نقاطی که سرما زود فرا می رسد باعث کمی مقدار محصول می گردد.دو موضوع دیگر باید در آبیاری محصول لوبيا مورد توجه قرار گیرد یکی یکنواخت بودن شیب نهرهای آبیاری بین پشته ها و دیگری احتیاج زیادتر بوته لوبيا به آب در موقع پیدایش گل و تبدیل آن به میوه . اگر کف نهرها ناهموار و دارای پستی و بلندی باشد آب درنقاط گود نهر جمع شده و این رطوبت باعث کمی محصول می شود واما مسئله مقدار آب درموقع گل کردن بوته لوبیا به این ترتیب است که دراین دوره باید اطراف ریشه همیشه مرطوب یعنی مقدار رطوبت زیاد تر از سایر ادوار زندگانی گیاه باشد بنابراین فاصله بین دفعات آبیاری در موقع گل دادن گیاه و تبدیل گل به میوه تا زمان پر شدن غلاف ازدانه باید کوتاه تر از فاصله آبیاری در ادوار قبل و بعد از این دوره باشد.

کاشت مخلوط در زراعت لوبیا– درصورتیکه فاصله بین خطوط کاشت لوبیا زیاد باشد می توان محصول دیگری کاشت و یا در فاصله بین محصول دائمی مانند درختان میوه می توان لوبیا کاشت.

5- برداشت محصول لوبيا – طرز برداشت محصول لوبيا بنابر اینکه محصول دانه خشک و یا میوه سبز تازه باشد تفاوت می کند.برداشت محصول لوبیای سبزتدریجی است یعنی بمحض اینکه میوه یا غلاف لوبيا به حد رشد کافی رسید و قبل از آنکه رنگ غلاف تغییر کند و یا دانه داخل غلاف درشت و سفت شود باید محصول را جمع آوری کرد و از آنجائیکه پیدایش گل و تبدیل آن بمیوه تدریجی است لذا جمع آوری محصول لوبیای تازه نیز تدریجی خواهد بود. برای این منظور باید هر روز در مزرعه گردش کرد و غلاف هائی که بحد رشد کافی رسیده اند جمع آوری کرد.در ممالک مترقی که دستمزد کارگر زیاد است اجبارا از وسائل مکانیزه برای برداشت محصول لوبیای سبز استفاده می کنند. برای اجرای این طرزعمل لازم بود که بنگاه های تهیه و اصلاح بذر انواعی از لوبيا تهیه کنند که تمام  و يا اقلا بیشتر محصول بوته در یک موقع قابل برداشت باشد و بنگاه های نامبرده تا اندازه زیادی دراین امر موفقیت حاصل کرده اند.برای جمع آوری لوبیای خشک دریک مرتبه اقدام می کنند ولی باید توجه داشت که اگر میوه لوبيا به بوته کاملا خشک شود مقدار زیادی از دانه های لوبیا دراثر شکفتن غلاف بخارج پرتاب شده و مقدار زیادی از محصول از بین می رود بنابراین محصول دانه خشکی لوبیا را باید قبل از اینکه غلاف کاملا خشک شود یعنی کمی نمدار جمع آوری کرد و پس از برداشت که با درو بوته انجام می گیرد چند روزی یعنی تا موقع خشک شدن کامل در آفتاب قرارداده سپس برای کوبیدن و جدا کردن دانه از كاه لوبیا گیاه را خرمن کرد و کوبید درموقع کوبیدن خرمن لوبيا باید سعی کرد که تا جائیکه ممکن است به دانه های لوبیا مخصوصا آنهائی که برای کاشت مجدد اختصاص داده می شوند ضربه شدید وارد نیاید.